Quyết tâm xử lý vi phạm đất đai, khơi thông nguồn lực phát triển

Bước sang năm thứ 2 thực hiện Kết luận số 739-KL/TU ngày 12-6-2023 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy và Kế hoạch số 219/KH-UBND ngày 6-7-2023 của UBND tỉnh về việc xử lý các trường hợp giao đất ở không đúng thẩm quyền; sử dụng đất lấn, chiếm; tự ý chuyển mục đích sử dụng đất trên địa bàn tỉnh nhưng kết quả chưa thực sự khả quan. Các địa phương đã, đang, tiếp tục huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, quyết tâm xử lý cơ bản các trường hợp vi phạm đất đai theo đúng chỉ đạo của Tỉnh uỷ, UBND tỉnh, nhằm khơi thông nguồn lực phát triển.

Khơi thông nguồn lực phát triển từ đất đai.

Thực tiễn cho thấy, công tác xử lý các trường hợp giao đất ở không đúng thẩm quyền; sử dụng đất lấn, chiếm; tự ý chuyển mục đích sử dụng đất vô cùng khó khăn, phức tạp, bởi nó ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người dân; là hệ luỵ của sự buông lỏng quản lý nhà nước cấp cơ sở kéo dài nhiều năm; các hóa đơn, chứng từ, phiếu thu thể hiện thời điểm, nguồn gốc sử dụng đất bị thất lạc, nội dung ghi không rõ ràng, khó xác định nguồn gốc, thời điểm trong quá trình xét duyệt; một số trường hợp đổi đất để làm các công trình phúc lợi của địa phương, hoặc giao thầu là đất lâu dài, đã xây dựng nhà ở và các công trình phụ trợ trên đất nhưng không có văn bản, giấy tờ chứng minh nộp tiền sử dụng đất, dẫn đến việc phải thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với nhà nước khi cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; chuyển nhượng qua nhiều người tại nhiều giai đoạn khác nhau, chỉ có giấy tờ viết tay không có xác nhận của chính quyền địa phương; nguồn gốc sử dụng đất phức tạp, lãnh đạo thôn, khu phố đã thay đổi qua nhiều thời kỳ nên rất khó xác định nguồn gốc, thời điểm, loại đất sử dụng đất... Chính vì vậy, công tác giải quyết, xử lý vi phạm đất đai ở các địa phương thực sự phức tạp, đạt kết quả thấp, chưa bảo đảm yêu cầu về tiến độ đặt ra.
Trước thực trạng đó, Thường trực Tỉnh uỷ, lãnh đạo UBND tỉnh đã nhiều lần kiểm tra, đôn đốc tiến độ, chỉ đạo trực tiếp tại từng địa phương để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện. Các sở, ban, ngành của tỉnh thường xuyên tổ chức hội nghị phổ biến, tập huấn, quán triệt nội dung Kết luận số 739-KL/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy và Kế hoạch số 219/KH-UBND của UBND và hướng dẫn triển khai đến tất cả các địa phương trong tỉnh; tăng cường nắm bắt tình hình cơ sở, tổng hợp các ý kiến, tâm tư, nguyện vọng, đề xuất, các cơ quan có thẩm quyền giải quyết các kiến nghị chính đáng của người sử dụng đất; mở chuyên mục giới thiệu, đưa tin trên sóng phát thanh, truyền hình của địa phương, cấp phát tài liệu về thực hiện các quy định của pháp luật đất đai cho nhân dân. Đồng thời tham mưu UBND tỉnh thành lập Tổ công tác để chỉ đạo, đôn đốc, hướng dẫn, tháo gỡ, giải quyết khó khăn, vướng mắc trong việc xem xét cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các trường hợp giao đất ở không đúng thẩm quyền; sử dụng đất lấn, chiếm; tự ý chuyển mục đích sử dụng đất trên địa bàn tỉnh...
Với sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt của cả hệ thống chính trị, đến thời điểm hiện tại, toàn tỉnh rà soát, phân loại được 44.838 thửa đất ở giao không đúng thẩm quyền; lấn, chiếm; tự ý chuyển mục đích sử dụng đất, diện tích 986,9 ha, được phân loại cụ thể theo từng thời điểm: Trước ngày 15-10-1993; từ ngày 15-10-1993 đến trước ngày 1-7-2004; từ ngày 1-7-2004 đến trước ngày 1-7-2014; từ ngày 1-7-2014 đến nay để làm căn cứ pháp lý thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước và xét duyệt các trường hợp được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hợp pháp. Hiện nay, các xã, phường, thị trấn đã xét duyệt được hơn 7.722 hồ sơ, diện tích 180,5 ha, cụ thể: 3.138 hồ sơ đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, diện tích 70 ha; 4.584 hồ sơ không đủ điều kiện hoặc phải bổ sung giấy tờ, diện tích 110,5 ha. Ngoài ra, 1.966 hồ sơ đã được UBND các huyện, thị xã, thành phố thẩm định, diện tích 59,8 ha, trong đó 678 hồ sơ đủ điều kiện, cấp 196 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, con số này còn khá khiêm tốn so với con số thực tế vi phạm đất đai đã được rà soát, phân loại hồ sơ trong toàn tỉnh.
Việc triển khai và tổ chức thực hiện Kết luận 739-KL/TU và Kế hoạch 219/KH-UBND đã được cấp uỷ, chính quyền các huyện, thị xã, thành phố triển khai bài bản, kịp thời, nghiêm túc, chủ động. Các xã, phường, thị trấn thực sự vào cuộc đôn đốc các phần việc rà soát, phân loại nguồn gốc, thời điểm sử dụng đất để kê khai, đăng ký cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Các tầng lớp nhân dân nhận thức được ý nghĩa, tính hiệu quả thiết thực của việc thực hiện kết luận, kế hoạch của tỉnh, từ đó tạo được sự đồng thuận, ủng hộ, phối hợp của người dân, góp phần ổn định tình hình địa phương... Song với quyết tâm hoàn thành việc xử lý các trường hợp giao đất ở không đúng thẩm quyền; sử dụng đất lấn, chiếm; tự ý chuyển mục đích sử dụng đất trên địa bàn tỉnh trong năm 2025 theo đúng tinh thần của Kết luận 739 và Kế hoạch 219 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy và UBND tỉnh, Sở Nông nghiệp và Môi trường (được giao làm cơ quan chủ trì) tiếp tục đôn đốc UBND các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo UBND các xã, phường, thị trấn thực hiện việc đăng ký đất đai đối với tất cả các trường hợp đã phân loại, rà soát để quản lý; chủ động hỗ trợ, tư vấn và hướng dẫn cụ thể các thủ tục pháp lý nhằm rút ngắn thời gian xét duyệt, lập hồ sơ các trường hợp đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ gia đình, cá nhân. Tăng cường tuyên truyền để người dân hiểu rõ về quyền lợi, nghĩa vụ và trách nhiệm trong việc sử dụng đất, từ đó tạo sự đồng thuận và tuân thủ các quy định pháp luật về đất đai.
Tới đây, toàn tỉnh sẽ tập trung triển khai đợt cao điểm tổng rà soát, giải quyết vướng mắc các trường hợp giao đất ở không đúng thẩm quyền; sử dụng đất lấn, chiếm; tự ý chuyển mục đích sử dụng đất trên địa bàn, bảo đảm tính minh mạch, đúng quy định trong sử dụng đất, góp phần tạo động lực phát triển chung cho tỉnh.