Về với hội Lim...

Tháng Giêng vừa cất lên một lời  ước hẹn, cuộc hẹn của tình xuân trong lòng người và trời đất giao hòa giục giã tôi đến với  hội Lim. Chiều đẹp như tranh vẽ nghiêng dần dưới bóng hoàng hôn. Tôi đi giữa bao nhiêu náo nức bâng khuâng khó tả. Hai bên đường thênh thang gió lùa  mùi hương mạ, mùi hoa đồng nội thơm phảng phất…
Cỏ đồi Lim xanh mướt nằm khắc khoải nhớ bước chân người sau bao ngày chờ đợi. Đến hẹn lại lên, cuộc gặp gỡ tháng giêng trên miền Quan họ mỗi mùa xuân thêm đậm đà tình tứ hơn, miếng trầu như thắm đượm hơn bởi cánh hồng xuân ngan ngát.

Đến hẹn lại lên, về Hội Lim nghe câu ca Quan họ. Ảnh: K.T

Giữa không gian biếc ngời của Hội Lim tôi sung sướng khi gặp chị bán hoa người làng Giới Tế, xã Phú Lâm (Tiên Du), chị thường bán hoa ở chợ Chờ gần nhà tôi. Quầy hoa của chị bạt ngàn cánh dạ yến thảo mỏng manh đang đua nhau khoe sắc bên cạnh những chậu hải đường chúm chím nở, những đóa hồng thơm ngào ngạt suốt một dải đường hoa dưới chân đồi Lim. Tôi và người bạn nhỏ cùng ngắm nghía từng bông hoa, hít hà mùi hương ngây ngất rồi chớp lại khoảnh khắc rực rỡ xuân thì, lòng thầm cảm ơn người dân làng hoa đã dành lại những chậu đẹp nhất để mang đến điểm tô cho lễ hội thêm lộng lẫy.
Đi dọc hội Lim, tôi nương theo lời ca tha thiết thả vào không gian mênh mang của ngọn đồi trong huyền thoại các nàng tiên du xuân dạo gót đến chốn này. Chốc chốc lại gặp một tốp liền chị liền anh đi du xuân trảy hội trong trang phục nền nã của người Quan họ. Trên khuôn mặt ngời ngời không giấu nổi niềm vui. Không gian thấm đẫm giai điệu xuân tình tỏa ra từ các lán hát đối đáp của các làng Quan họ quanh vùng. Người Quan họ yêu say đắm lời ca điệu hát của quê hương xứ sở. Biết bao đời nay, họ luôn có ý thức giữ gìn nâng niu để những câu hát luôn được nối tiếp mãi không dừng. Dọc theo những bậc dài lên đỉnh đồi, tôi ghé vào lán hát người xem đứng xúm xít quanh một sân khấu nhỏ rực rỡ ánh đèn, đó là lán của câu lạc bộ người cao tuổi huyện Tiên Du. Các liền chị cao tuổi vẫn nền nã trong tà áo tứ thân nón quai thao e ấp,  liền anh áo the khăn xếp cầm ô đang hát giao duyên. Chẳng  biết các liền anh liền chị này đã đi qua bao nhiêu đêm hội tháng Giêng, đã bao lần hát lên lời tâm tình của nỗi lòng mình mà lời ca vẫn thổn thức đến thế. Tôi cứ đứng ngắm mãi các liền chị đang soạn sửa, khéo léo chít khăn mỏ quạ thành búp sen trên từng khuôn mặt, mắt ai cũng lóng lánh biết cười như sao trên trời mà ngẫm nghĩ có lẽ lời ca tiếng hát của người Kinh Bắc được giữ gìn nguyên vẹn đến ngày nay là bởi chính những con người của mảnh đất này dẫu tuổi không còn trẻ nhưng tình xuân vẫn phơi phới trong tâm hồn.
Tôi đi  dọc các lán hát Quan họ hội Lim, muốn thu vào lòng mình tất cả những giai điệu tuyệt vời của lời ca tiếng hát. Tôi ghé vào một lán giữa lưng đồi. Ánh đèn lấp loáng trên vòm lá gợi lên một không gian như thực như mơ. Các liền anh liền chị nhí ở câu lạc bộ Măng non đang hát một bài Quan họ cổ. Những khuôn mặt đẹp như tiên đồng ngọc nữ giữa nõn nà thánh thót buông ngân. Ngắm từng khuôn mặt mới trăng rằm mà lời hát Quan họ mượt như tơ óng như lụa, tôi thực yên tâm về sự trường tồn của một nét văn hóa đã ăn sâu vào đời sống, trở thành gốc rễ nuôi dưỡng những giá trị tinh thần bất biến.
Trong các lán Quan họ đang rộn ràng, có cả  những chàng trai cô gái không mặc áo the khăn xếp hay tứ thân cùng tham gia giao lưu Quan họ. Đó là khách thập phương từ Hải Phòng, Hà Nội, thậm chí cả Bạc Liêu, An Giang...vì yêu hội Lim mà đến, vì mê Quan họ mà về. Thế mới biết Quan họ, hội Lim có sức lan tỏa mạnh mẽ, không chỉ là niềm tự hào của riêng người quê hương này mà còn là niềm yêu của bao người trên khắp mọi miền Tổ quốc.
Hội Lim người đến đông dần. Thêm lất phất mấy hạt mưa phùn nhè nhẹ đọng lại trên hàng mi những nàng xuân. Giữa đồi Lim nườm nượp người đi trảy hội, tôi đã ngẩn ngơ trước nét cười có vết chân chim khe khẽ nơi khóe mắt nhưng sao mà rạng rỡ đến thế của một liền chị Quan họ đang biểu diễn một làn điệu Quan họ cổ. Nét cười hiền ấy giữ mùa xuân lại mãi với đất này, để mỗi năm cứ tháng giêng gõ cửa là người người lại rủ nhau về với hội Lim…