Cùng hành động ngăn bạo lực gia đình

Gia đình có vai trò quan trọng không chỉ đối với sự phát triển của mỗi cá nhân mà cả trong việc thực hiện các chức năng xã hội, giữ gìn và chuyển giao các giá trị văn hóa dân tộc từ thế hệ này sang thế hệ khác. Xóa bỏ bạo lực gia đình (BLGĐ) và bảo vệ tổ ấm không phải là vấn đề riêng tư phía sau cánh cửa của mỗi cá nhân mà thực sự là câu chuyện nuôi dưỡng, bảo vệ những tế bào vì sự lành mạnh của cả xã hội, cũng như sự hưng thịnh của quốc gia.

Ngày 1-7-2023, Luật Phòng, chống BLGĐ sửa đổi (Luật năm 2022) chính thức có hiệu lực. Sau một năm đưa vào cuộc sống với những điều khoản ràng buộc hướng đến những nhận thức mới văn minh hơn, tiến bộ hơn về quan hệ trong gia đình, Luật năm 2022 có phương pháp tiếp cận dựa trên quyền con người và lấy người bị BLGĐ làm trung tâm. Đây được xem là “công cụ” hữu hiệu giúp mỗi cá nhân được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ.
So với Luật Phòng, chống BLGĐ năm 2007, Luật năm 2022 có nhiều điểm mới. Ngay từ khái niệm BLGĐ cũng được sửa đổi, ngoài những hành vi cố ý gây tổn hại hoặc có khả năng gây tổn hại về vật chất, tinh thần, kinh tế đối với các thành viên trong gia đình còn bổ sung thêm cụm từ “tình dục”. Luật năm 2022 cũng bổ sung một số hành vi bạo lực mới; mở rộng đối tượng BLGĐ ngoài quan hệ hôn nhân; quy định về thông tin, truyền thông, giáo dục về phòng, chống BLGĐ đa dạng hơn; bổ sung nơi tiếp nhận tin báo về BLGĐ, cơ sở trợ giúp, các biện pháp ngăn chặn, hỗ trợ người bị BLGĐ... Ngoài ra, Luật sửa đổi còn quy định người có hành vi BLGĐ có thể phải tham gia các hoạt động phục vụ cộng đồng như trồng cây, quét đường...

Hội Liên hiệp Phụ nữ thành phố Bắc Ninh với các hoạt động truyền thông phòng, chống bạo lực gia đình.

Bắc Ninh hiện có hơn 335 nghìn gia đình, trong đó có 54 nghìn gia đình một thế hệ; hơn 140 nghìn gia đình hai thế hệ; hơn 70 nghìn gia đình có từ ba thế hệ trở lên; 59 nghìn gia đình chỉ có cha hoặc mẹ sống cùng con; còn lại gần 12 nghìn gia đình thuộc mô hình khác. Thống kê của các huyện, thị xã, thành phố về tình hình BLGĐ, năm 2023 toàn tỉnh có 32 vụ BLGĐ (thấp hơn 6 vụ so với năm 2022), trong đó 22 vụ bạo lực tinh thần, 10 vụ bạo lực thể chất; có 28 cuộc góp ý, phê bình trong cộng đồng dân cư, 1 vụ áp dụng các biện pháp giáo dục tại địa phương, 2 vụ xử phạt hành chính, không có vụ xử lý hình sự; có 28 nạn nhân BLGĐ được tư vấn.
So sánh số vụ BLGĐ hàng năm cho thấy tình hình phát hiện, thống kê, báo cáo số liệu có xu hướng giảm song chưa ổn định. Hơn nữa, việc phát hiện, thống kê, báo cáo về BLGĐ gặp nhiều khó khăn nên chưa đầy đủ, số lượng phát hiện còn ít so với tình hình thực tế xảy ra ở các địa phương. Thực tế, việc lượng hóa hay nhận diện hành vi BLGĐ cũng vô cùng phức tạp. Giới chuyên gia đánh giá, trong bối cảnh hiện nay BLGĐ đang có diễn biến nghiêm trọng với nhiều hình thức tinh vi, phức tạp. Chính vì vậy, công tác tuyên truyền nhằm xóa bỏ bạo lực, bảo vệ người yếu thế, tiến tới bình đẳng giới luôn cần sự quan tâm hành động bền bỉ, không phải một sớm một chiều...
Thời gian qua, các sở, ngành, địa phương trong tỉnh duy trì triển khai các mô hình bình đẳng giới, phòng chống BLGĐ; trang bị, nâng cao kiến thức, chia sẻ thông tin về phòng tránh bạo lực và các tệ nạn xã hội, phát triển kinh tế, xây dựng gia đình hạnh phúc; đẩy mạnh tuyên truyền về truyền thống tốt đẹp của con người, gia đình Việt Nam và tác hại của BLGĐ...
Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch triển khai phổ biến Luật Phòng, chống BLGĐ sửa đổi (năm 2022) cho gần 400 đại biểu là lãnh đạo, cán bộ Phòng Văn hóa và Thông tin các huyện, thị xã, thành phố và cán bộ văn hóa các xã, phường, thị trấn, đại diện các trưởng nhóm phòng, chống BLGĐ cơ sở. Ngành duy trì, nâng cao chất lượng hoạt động của các mô hình xây dựng gia đình hạnh phúc và phòng, chống BLGĐ tại cộng đồng. Thống kê toàn tỉnh hiện có 244 mô hình phòng, chống BLGĐ theo chuẩn của Bộ Văn hóa, Thể thao và du lịch. Số mô hình hoạt động độc lập là 1.713, trong đó 353 CLB gia đình phát triển bền vững; 383 nhóm phòng, chống BLGĐ; 582 địa chỉ tin cậy tại cộng đồng và 359 địa chỉ đường dây nóng phòng, chống BLGĐ.
Sở Lao động, Thương binh và Xã hội phối hợp tổ chức tuyên truyền cho gần 2400 đại biểu thuộc 29 xã, phường, thị trấn về bình đẳng giới trong chuyển đổi số và phòng, chống bạo lực trên không gian mạng; tổ chức tuyên truyền, trang bị kiến thức về bình đẳng giới, phòng chống bạo lực, xâm hại, tai nạn thương tích cho hơn 2100 học sinh, sinh viên nữ.
Hội Liên hiệp Phụ nữ các cấp xây dựng mạng lưới tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý thông qua địa chỉ tin cậy tại cộng đồng và CLB phụ nữ với pháp luật nhằm giải quyết các vấn đề liên quan đến BLGĐ, Luật Hôn nhân và gia đình; phòng chống buôn bán phụ nữ, trẻ em... Các cơ sở Đoàn trong tỉnh tổ chức nhiều buổi tọa đàm, hội nghị, tập huấn, nói chuyện chuyên đề cho cán bộ đoàn chủ chốt, trang bị kiến thức cơ bản về các mô hình phòng, chống BLGĐ cho thanh niên tại cộng đồng; tuyên truyền giáo dục giới tính và giao tiếp ứng xử trong gia đình; tuyên truyền về phòng, chống xâm hại tình dục trẻ em cho trên 13.000 học sinh các trường tiểu học, THCS, THPT trên địa bàn tỉnh...
Có ai đó viết “để bão dừng sau cánh cửa”. Trong hành trình cuộc sống vốn nhiều nhọc nhằn, ai ai cũng mong được trở về nhà-nơi ngập tràn tình yêu thương, trong tổ ấm thực sự bình yên và hạnh phúc. Ngăn chặn BLGĐ, bảo vệ tổ ấm không phải vấn đề của một vài cá nhân, một vài tổ chức mà là câu chuyện cần sự vào cuộc chung tay của cả hệ thống chính trị và của toàn xã hội.