Dạy chữ, dạy nghề ở vùng đất học

Dâu - Luy Lâu (nay thuộc huyện Thuận Thành) là trung tâm đất Việt khoảng gần một nghìn năm, từ năm 207 trước Công nguyên đến năm 875. Thời kỳ Sĩ Nhiếp cai trị (185-225) đã chủ trương mở trường dạy chữ Hán cho dân ta học, từ đó bắt đầu thời kỳ phát triển mạnh mẽ văn hóa Hán học có sức ảnh hưởng tới tận ngày nay.

Các học giả phong kiến đánh giá cao người thày đầu tiên Sĩ Nhiếp và tôn là Nam Giao học tổ. Khoa cử Hán học huyện Thuận Thành có 24 vị đỗ đại khoa, trong đó có 3 vị đỗ trạng nguyên. Tác giả văn học tiêu biểu có Sái Thuận, Nguyễn Quang Bật, Nguyễn Gia Thiều, Nguyễn Quyền.

Hiện nay huyện Thuận Thành có tới 5 trường trung học phổ thông (THPT). Trường non trẻ nhất là THPT Kinh Bắc mới đi vào hoạt động từ năm học 2006-2007. Đây là mô hình trường vừa dạy chữ vừa dạy nghề mới nhất do doanh nhân Nguyễn Thị Năm, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Đào tạo và Xây lắp điện Hà Nội đứng ra đầu tư. Bà Năm tâm sự muốn góp phần phát triển sự nghiệp giáo dục và đào tạo nhân lực ở vùng đất học sớm nhất nước để nơi đây xứng đáng với bề dày truyền thống đáng tự hào ấy. Tâm huyết này đã được địa hương quan tâm, tỉnh ra quyết định cho phép hoạt động, huyện và xã cấp đất dựng trường ở vị trí đẹp bám đường 282 thuộc xã Hà Mãn. Về phía chủ đầu tư đã khẩn trương xây dựng trường lớp khang trang với 20 phòng học, 2 phòng học vi tính, 1 xưởng thực hành, có nhà ở khép kín cho giáo viên và học sinh ở xa cần ăn ở tại trường. Năm học đầu tiên trường tuyển được 4 lớp học chính quy với 159 học sinh và 2 lớp bổ túc văn hóa với 80 học sinh. Năm học 2008-2009 này trường tuyển được 185 học sinh hệ chính quy và 105 học sinh hệ bổ túc. Ngoài ra trường còn mở được 22 lớp học nghề ngắn hạn theo chương trình của tỉnh. Rõ ràng quy mô trường đang ngày một mở rộng do có được niềm tin của nhân dân địa phương cũng như truyền thống hiếu học của họ.

Tuy nhiên, do chất lượng đầu vào của học sinh yếu hơn so với các trường THPT khác của huyện nên nhà trường rất vất vả tìm nhiều biện pháp để nâng dần chất lượng giáo dục đáp ứng chương trình chuẩn quốc gia. Trước hết là xây dựng kỷ cương nền nếp học tập nghiêm túc. Nhà trường in bản nội quy phát tới tận phụ huynh học sinh và tổ chức kí kết thực hiện ngay từ đầu năm học. Nhà trường có Hội đồng quản lý học sinh do cán bộ của trường phụ trách. Tham gia có các giáo viên chủ nhiệm, bí thư Đoàn trường, cán bộ bảo vệ. Về phía học sinh có thẻ riêng, mặc đồng phục tất cả các ngày trong tuần. Tổ chức Đoàn lập các đội Cờ đỏ để theo dõi thi đua thực hiện nội quy đã ký kết của các lớp và từng học sinh. Nhà trường ngoài việc bảo đảm dạy theo chương trình cơ bản còn chú ý giáo dục truyền thống văn hiến, truyền thống cách mạng của địa phương cho học sinh. Hội phụ huynh học sinh cũng đóng vai trò quan trọng trong việc kết hợp với nhà trường bồi dưỡng lòng ham học để định hướng tương lai cho học sinh. Nhà trường còn đề ra các biện pháp khuyến tài cho cả giáo viên và học sinh. Học sinh đạt loại giỏi sẽ được miễn 100% học phí; đạt loại khá sẽ được giảm 50% học phí. Giáo viên đạt các danh hiệu thi đua sẽ được nâng lương sớm. Do giáo viên cơ hữu của trường cơ bản là trẻ nên đều hăng say tự hoàn thiện. Giáo viên thỉnh giảng thì có kinh nghiệm giảng dạy nên đã góp phần bồi dưỡng tay nghề cho đội ngũ giáo viên trẻ và thúc đẩy sự tiến bộ của học sinh, khắc phục dần những hạn chế chất lượng đầu vào của trường. Về phía chủ đầu tư thì có thế mạnh liên kết dạy nghề cho tất cả học sinh sau khi học xong chương trình THPT, kể cả nhận tạo việc làm sau khi học nghề, trong đó có mô hình xuất khẩu lao động nên tuy là trường mới, mô hình mới nhưng đã sớm tạo được niềm tin cho nhân dân địa phương.

Thầy hiệu trưởng Nguyễn Văn Tảo cho biết, nhà trường luôn đánh giá đúng các đặc điểm thuận lợi và khó khăn, phát huy thế mạnh, khắc phục điểm yếu để đưa chất lượng giáo dục đạt cập chuẩn của ngành. Đến nay nhà trường luôn bảo đảm chương trình cơ bản, chất lượng đạo đức học sinh được đánh giá đạt khá, không có học sinh phải bỏ học giữa chừng. Năm học này 4 lớp 12 của trường sẽ bước vào thi tốt nghiệp và thi đại học, đó chính là sự thử lửa cho cả thầy và trò của trường, hi vọng tâm huyết với giáo dục của nhà trường, của nhân dân địa phương vùng đất học sẽ đạt được kết quả như ý bằng chính nỗ lực của mình.

Phạm Thuận Thành