Hiệu quả tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng

  Vũ Bá Tốn
Tỉnh ủy viên, Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy

Để lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện có hiệu quả các nghị quyết, quyết định, quy định, kết luận, hướng dẫn của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ủy ban Kiểm tra Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng, ngay sau khi Đại hội Đảng bộ tỉnh, nhiệm kỳ 2020 - 2025, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã xây dựng và ban hành Đề án “Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng nhiệm kỳ 2020 - 2025 của Đảng bộ tỉnh Bắc Ninh”. Sau hơn 3 năm triển khai thực hiện công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng bộ tỉnh đã thu được nhiều kết quả.
Đầu năm 2024, Đảng bộ tỉnh có 11 Đảng bộ trực thuộc tỉnh; gồm 558 tổ chức cơ sở Đảng (227 Đảng bộ cơ sở, 331 Chi bộ cơ sở) với 60.579 đảng viên. Đảng bộ tỉnh có Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy và 11 ủy ban kiểm tra các huyện ủy, thị ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc, 227 ủy ban kiểm tra đảng ủy cơ sở. Quá trình thực hiện công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng trong nhiệm kỳ 2020-2025 có thuận lợi cơ bản đó là Trung ương ban hành nhiều văn bản về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng tạo điều kiện thuận lợi cho cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nhiệm vụ. Trong nội dung Đề án đã yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra các cấp thường xuyên giáo dục, nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò, tầm quan trọng, tác dụng, hiệu quả của công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng; quán triệt, tổ chức thực hiện đầy đủ, có chất lượng, hiệu quả các nghị quyết, quyết định, quy định, kết luận, hướng dẫn của Trung ương và cấp ủy các cấp về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng.
Sau hơn 3 năm thực hiện Đề án cho thấy, cấp ủy, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra các cấp đã lãnh đạo và tổ chức thực hiện công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng đã bám sát vào nội dung Đề án. Tỉnh ủy xây dựng chương trình kế hoạch lãnh đạo và tổ chức thực hiện công tác kiểm tra, giám sát nhiệm kỳ và hằng năm; chỉ đạo các huyện ủy, thị ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc xây dựng chương trình kế hoạch lãnh đạo và tổ chức thực hiện công tác kiểm tra, giám sát nhiệm kỳ và hằng năm. Nội dung kiểm tra, giám sát đã bám sát yêu cầu nhiệm vụ công tác xây dựng Đảng và nhiệm vụ chính trị của Đảng bộ, với phương châm giám sát phải mở rộng, kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào những lĩnh vực, địa bàn dễ nảy sinh tiêu cực, dễ xảy ra vi phạm như đất đai, tài chính, xây dựng cơ bản, việc thực hiện các dự án, công tác cán bộ, nơi dư luận xã hội, báo chí phản ánh, có nhiều đơn thư tố cáo, có dấu hiệu vi phạm nguyên tắc tổ chức sinh hoạt đảng, quy chế làm việc, mất đoàn kết nội bộ. Các cuộc kiểm tra, giám sát của Ban Thường vụ Tỉnh ủy đều do đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy làm trưởng đoàn, tham gia có thành viên của các Ban xây dựng Đảng, Văn phòng Tỉnh ủy, sở, ngành có liên quan. Ban Thường vụ Tỉnh ủy trực tiếp nghe báo cáo và kết luận các cuộc kiểm tra, giám sát. Vì vậy, chất lượng, hiệu quả các cuộc kiểm tra, giám sát được nâng cao rõ rệt.
Về số lượng các cuộc kiểm tra, giám sát đều hoàn thành chương trình kế hoạch đề ra, một số kết quả nổi bật, cụ thể: Cấp ủy các cấp đã kiểm tra theo Điều 30 Điều lệ Đảng được 1.288 lượt tổ chức đảng và 8.617 lượt đảng viên trong việc chấp hành Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, nghị quyết, chỉ thị của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao. Trong đó, Tỉnh ủy kiểm tra đối với 20 tổ chức đảng và 43 đảng viên. Qua kiểm tra đã kết luận 22 tổ chức đảng có khuyết điểm, vi phạm (trong đó phải thi hành kỷ luật 2 tổ chức đảng, đã thi hành kỷ luật) và 24 đảng viên có khuyết điểm, vi phạm (trong đó có 4 đảng viên phải thi hành kỷ luật, đã thi hành kỷ luật). Cấp ủy các cấp đã giám sát chuyên đề đối với 1.319 lượt tổ chức đảng và 3.108 lượt đảng viên. Qua giám sát đã giúp cấp ủy, đảng viên nhận ra những mặt hạn chế, khuyết điểm để xác định trách nhiệm, đề ra biện pháp khắc phục, sửa chữa nhằm thực hiện tốt nhiệm vụ được giao. Cấp ủy các cấp đã kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với 12 tổ chức đảng, trong đó Ban Thường vụ Tỉnh ủy kiểm tra 8 tổ chức đảng. Qua kiểm tra kết luận 11 tổ chức đảng có vi phạm, trong đó vi phạm đến mức phải thi hành kỷ luật 9 tổ chức đảng, đã thi hành kỷ luật. Kiểm tra 39 đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm, qua kiểm tra kết luận 39 đảng viên có vi phạm, trong đó vi phạm đến mức phải thi hành kỷ luật 30 đảng viên, đã thi hành kỷ luật. Đối với ủy ban kiểm tra các cấp đã kiểm tra 53 tổ chức đảng khi có dấu hiệu vi phạm, trong đó Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy kiểm tra 5 tổ chức đảng. Qua kiểm tra kết luận 44 tổ chức đảng có vi phạm, trong đó vi phạm đến mức phải thi hành kỷ luật 25 tổ chức đảng, đã thi hành kỷ luật. Kiểm tra 331 đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm (trong đó có 3 Tỉnh ủy viên, 9 Huyện ủy viên, 62 đảng ủy viên, 49 chi ủy viên), trong đó Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy kiểm tra 14 đảng viên. Qua kiểm tra kết luận 186 đảng viên có vi phạm, trong đó vi phạm đến mức phải thi hành kỷ luật 124 đảng viên, đã thi hành kỷ luật. Ủy ban kiểm tra các cấp giám sát chuyên đề đối với 723 lượt tổ chức đảng, 1.118 đảng viên; kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát đối với 1.321 lượt tổ chức đảng, kiểm tra việc thi hành kỷ luật trong đảng đối với 1.056 lượt tổ chức Đảng, kiểm tra tài chính Đảng đối với 87 tổ chức đảng, kiểm tra việc thu, nộp, quản lý, sử dụng Đảng phí đối với 1.151 lượt tổ chức đảng; xác minh tài sản thu nhập đối với 115 đảng viên là cán bộ cấp ủy quản lý.
Về thi hành kỷ luật của cấp ủy các cấp: Đối với tổ chức đảng, cấp ủy các cấp đã thi hành kỷ luật đối với 24 tổ chức đảng, bằng các hình thức khiển trách 16, cảnh cáo 8. Cấp thi hành kỷ luật: Ban Thường vụ Tỉnh ủy thi hành kỷ luật 2 tổ chức đảng, Ban Thường vụ huyện ủy và tương đương thi hành kỷ luật 14 tổ chức đảng, Đảng ủy cơ sở thi hành kỷ luật 8 tổ chức đảng. Nội dung vi phạm chủ yếu là vi phạm nghị quyết, chỉ  thị, quy định, kết luận của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Đối với đảng viên: Cấp ủy các cấp đã thi hành kỷ luật 702 đảng viên (có 149 cấp ủy viên), bằng các hình thức: khiển trách 534 đảng viên, cảnh cáo 112 đảng viên, cách chức 20 đảng viên, khai trừ 36 đảng viên. Nội dung vi phạm chủ yếu là vi phạm trong quản lý đất đai, tài chính, xây dựng cơ bản, những điều đảng viên không được làm, công tác cán bộ. Tỉnh ủy đề nghị  và Ban Bí thư Trung ương đã thi hành kỷ luật theo thẩm quyền đối với một số đồng chí cán bộ có vi phạm trong công tác.
Ủy ban kiểm tra các cấp thi hành kỷ luật đối với 261 đảng viên, bằng các hình thức: khiển trách 45, cảnh cáo 33, cách chức 2, khai trừ 181. Trong số đảng viên bị thi hành kỷ luật có 66 cấp ủy viên các cấp (49 đảng ủy viên, 17 chi ủy viên). Lỗi phạm chủ yếu: thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo quản lý đất đai, vi phạm những điều đảng viên không được làm.
Cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp đã vận dụng phương hướng, phương châm, nguyên tắc và thực hiện cơ bản đầy đủ quy trình, thủ tục trong việc thi hành kỷ luật đối với tổ chức đảng và đảng viên theo đúng Quy định số 102-QĐ/TW, ngày 15/11/2017 của Bộ Chính trị về xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm, Quy định số 07-QĐi/TW, ngày 28/8/2018 của Bộ Chính trị về xử lý kỷ luật tổ chức đảng vi phạm, Quy định số 69-QĐ/TW, ngày 06/7/2022 của Bộ Chính trị về kỷ luật tổ chức đảng và đảng viên vi phạm và các văn bản hướng dẫn của Ủy ban Kiểm tra Trung ương. Đã chú trọng công tác thẩm tra, xác minh trong xem xét, xử lý kỷ luật, đồng thời làm tốt công tác tư tưởng để đảng viên nhận thức rõ vi phạm, khuyết điểm và có hướng sửa chữa, khắc phục. Qua việc thi hành kỷ luật trong Đảng góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên, xây dựng, củng cố tổ chức đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh; góp phần giữ nghiêm kỷ luật của Đảng, làm tăng tính ngăn chặn, phòng ngừa vi phạm, có tác dụng cảnh tỉnh, giáo dục cán bộ, đảng viên.
Về tổ chức của ủy ban kiểm tra, cơ quan ủy ban kiểm tra: Thực hiện Đề án của Tỉnh ủy, cấp ủy các cấp đã quan tâm bầu ủy ban kiểm tra đủ số lượng và cơ cấu, bảo đảm chất lượng theo quy định; kiện toàn ủy ban kiểm tra, cơ quan ủy ban kiểm tra khi có biến động, thay đổi. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Tỉnh ủy đã thực hiện quy trình bầu và được Ban Bí thư Trung ương chuẩn y 4 Thành viên Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy, trong đó có 2 lượt đồng chí Chủ nhiệm, 1 ủy viên kiêm chức, 1 ủy viên chuyên trách. Ở cấp huyện đã kiện toàn 1 đồng chí chủ nhiệm, 2 đồng chí phó chủ nhiệm, 1 đồng chí ủy viên chuyên trách. Cấp ủy thực hiện tốt việc xây dựng quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ kiểm tra; xây dựng kế hoạch luân chuyển cán bộ kiểm tra sang các ngành và cán bộ từ các ngành về công tác ở ngành kiểm tra Đảng, tạo nguồn cho ủy ban kiểm tra. Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy tổ chức 4 hội thảo khoa học với các chủ đề về việc thực hiện nhiệm vụ chuyên môn của ngành, được ứng dụng trong thực tế mang lại hiệu quả thiết thực. Công tác tuyên truyền được chú trọng, giúp cho cán bộ, đảng viên và nhân dân nâng cao nhận thức về mục đích, ý nghĩa, vị trí, vai trò, tầm quan trọng, hiệu quả của công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng.
Qua hơn 3 năm thực hiện Đề án Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng nhiệm kỳ 2020-2025 của Đảng bộ tỉnh, bên cạnh kết quả đạt được còn một số hạn chế, đó là: còn có cấp ủy, tổ chức đảng, người đứng đầu cấp ủy ở cơ sở chưa nhận thức đầy đủ, chưa xác định đúng trách nhiệm đối với công tác kiểm tra, giám sát. Một số ủy ban kiểm tra chưa chủ động, tích cực trong việc tham mưu giúp cấp ủy lãnh đạo và thực hiện công tác kiểm tra, giám sát và chưa thực hiện tốt nhiệm vụ của ủy ban kiểm tra theo quy định của Điều lệ Đảng; năng lực, trình độ chuyên môn nghiệp vụ của một số cán bộ kiểm tra còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ công tác kiểm tra, giám sát trong tình hình mới, còn hạn chế chuyên môn ở một số lĩnh vực quản lý nhà nước (đất đai, tài chính, đầu tư xây dựng cơ bản) nên một số cuộc kiểm tra, giám sát hiệu quả còn chưa cao.
Để thực hiện nghiêm túc và có hiệu quả Đề án Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng nhiệm kỳ 2020-2025 của Đảng bộ tỉnh, trong thời gian tới, cấp ủy, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra các cấp trong Đảng bộ tỉnh tiếp tục bám sát tinh thần chỉ đạo của Tỉnh ủy, các nội dung của Đề án và các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo định hướng công tác kiểm tra, giám sát của Trung ương, Tỉnh ủy để tiến hành công tác kiểm tra, giám sát thường xuyên và toàn diện, tập trung kiểm tra, giám sát những địa bàn phức tạp, có nhiều đơn thư tố cáo, dư luận xã hội quan tâm, có biểu hiện mất đoàn kết, lĩnh vực dễ nảy sinh vi phạm; giải quyết kịp thời đơn tố cáo, xử lý dứt điểm các vụ tồn đọng, không để nảy sinh phức tạp.