Hướng đến môi trường sống an toàn cho phụ nữ và trẻ em

“An toàn cho phụ nữ và trẻ em” - vấn đề bức xúc, nóng bỏng được Hội LHPN các cấp lựa chọn làm chủ đề hoạt động tập trung, xuyên suốt nhiều năm liền. Tại Bắc Ninh, với sự quan tâm của các cấp chính quyền, ban, ngành, đoàn thể, nhiều hoạt động thực chất, hiệu quả trong thực hiện bình đẳng giới, phòng, chống bạo lực được tổ chức rộng khắp, thường xuyên từ cơ quan, đơn vị đến các địa phương với hình thức đa dạng, phong phú đã góp phần xây dựng môi trường sống an toàn cho phụ nữ, trẻ em.

Cách đây gần chục năm, Hội LHPN thị xã Quế Võ là đơn vị được thụ hưởng Dự án “Thúc đẩy trách nhiệm xã hội nhằm giải quyết vấn đề bạo lực giới tại Việt Nam” của Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng khoa học về Giới - Gia đình - Phụ nữ và vị thành niên (CSAGA) để hỗ trợ nhóm phụ nữ và trẻ em chịu ảnh hưởng bởi kỳ thị và bạo lực. Trong khuôn khổ dự án, CSAGA đã hỗ trợ thành lập 3 CLB Cùng chia sẻ tại các xã Ngọc Xá, Cách Bi nhằm hỗ trợ nạn nhân và xử lý các vụ việc liên quan đến bạo lực gia đình. Trong các buổi sinh hoạt, thành viên (chủ yếu là nạn nhân bị bạo lực) được chia sẻ kỹ năng ứng xử trong gia đình, phòng, chống bạo lực, đồng thời bày tỏ tâm sự để được tư vấn kiến thức chăm sóc con, phát triển kinh tế, chăn nuôi, tham gia học nghề nấu ăn tại địa phương... Từ hiệu quả của mô hình, đến nay, Quế Võ tiếp tục thành lập và duy trì hoạt động của 33 Địa chỉ tin cậy, 111 tổ hòa giải, tăng cường tuyên truyền về hành vi bạo lực là vi phạm pháp luật và đồng thời để những nạn nhân có thể tìm đến, nhận được sự hỗ trợ trực tiếp, kịp thời. Nhờ đó, 5 năm qua, Hội tham gia hòa giải thành công nhiều vụ mâu thuẫn, giúp các nạn nhân thoát khỏi bạo lực gia đình.
Tại thị xã Thuận Thành, xác định chăm lo cho phụ nữ, trẻ em là nền tảng để xây dựng các gia đình đạt tiêu chí gia đình văn hóa, văn minh, các xã, phường tập trung xây dựng mô hình tổ hòa giải tại khu dân cư, phối hợp với Hội LHPN thị xã thành lập Địa chỉ tin cậy tại cộng đồng với sự tham gia vào cuộc tích cực của các ngành như Công an, Tư pháp, Lao động, thương binh và xã hội, các đoàn thể chính trị - xã hội, lãnh đạo các thôn, khu phố và các gia đình tiêu biểu tại cơ sở. Với sự hoạt động của hơn 100 tổ hòa giải, 21 Địa chỉ tin cậy tại cộng đồng, cùng mô hình CLB Xây dựng gia đình hạnh phúc, CLB Cùng chia sẻ, CLB Nữ thanh niên, những vụ việc, các mối quan hệ phức tạp khi nảy sinh đều được các tổ hòa giải và Ban điều hành các địa chỉ tin cậy vào cuộc và giải quyết kịp thời. Nhờ đó, nhiều năm nay trên địa bàn thị xã không có trường hợp nào bị bạo lực gia đình cần phải can thiệp sâu của các cơ quan chức năng.

Tôn trọng và lắng nghe tiếng nói của trẻ là cách làm hiệu quả giảm thiểu nguy cơ bạo lực và xâm hại trẻ em

Ở các địa phương khác, với sự vào cuộc tích cực, phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, đoàn thể, tổ chức và địa phương đã góp phần thực hiện hiệu quả các chính sách, pháp luật, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng, vì sự an toàn của phụ nữ và trẻ em. Phát huy vai trò chủ đạo, Hội LHPN các cấp trong tỉnh chủ động thành lập các mạng lưới hỗ trợ PNTE tại cộng đồng thông qua 419 Địa chỉ tin cậy, 149 CLB “Xây dựng gia đình hạnh phúc”, 7 CLB “Phụ nữ cùng chia sẻ”, 40 CLB “Phụ nữ với pháp luật”, 8 CLB “Không có bạo lực với phụ nữ và trẻ em’’, 2 CLB “Phụ nữ sản xuất, kinh doanh thực phẩm an toàn”, 34 mô hình Làng quê, khu phố an toàn, 5 mô hình “Xây dựng gia đình 5 có, 3 sạch”, Phòng tham vấn, Trung tâm tư vấn pháp luật… tham mưu giải quyết kịp thời, đúng quy định của pháp luật các vụ việc, điểm nóng liên quan đến phụ nữ, trẻ em. Không chỉ dừng lại ở việc duy trì và xây dựng các mô hình, Hội chú trọng đến việc hỗ trợ và can thiệp, giải cứu phụ nữ, trẻ em bị bạo lực, giúp nạn nhân có nơi tạm lánh và các nhu cầu thiết yếu khác nhằm giảm thiểu các rủi ro về sức khỏe, tính mạng… đồng thời cung cấp các vấn đề liên quan đến hôn nhân, gia đình, kỹ năng sống và ứng phó với bạo lực.
Tuy nhiên, thực tế hiện nay cho thấy, tình hình bạo lực gia đình, bạo lực học đường, xâm hại tình dục, mua bán người, tai nạn thương tích, tai nạn giao thông, ô nhiễm môi trường, mất an toàn vệ sinh thực phẩm... vẫn là những vấn đề bức xúc, đáng lo ngại. Mặt khác, xu hướng di cư lao động tăng tiềm ẩn nhiều hệ lụy tiêu cực về hôn nhân, gia đình; tình hình tội phạm liên quan đến an toàn cho phụ nữ, trẻ em ngày càng phức tạp, tinh vi. Bên cạnh đó, nhận thức pháp luật của một bộ phận người dân còn hạn chế; khả năng phòng vệ, tự vệ của nạn nhân còn non nớt. Một số cha mẹ, người chăm sóc trẻ thiếu hiểu biết về đặc điểm tâm sinh lý trẻ em, thiếu nhận thức về nguy cơ, thiếu sự quan tâm, chia sẻ vấn đề giới tính với trẻ em… là rào cản làm cho môi trường sống còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn cho phụ nữ, trẻ em.  
Thời gian tới, Hội LHPN tỉnh tiếp tục triển khai các hoạt động, kêu gọi sự quan tâm và hỗ trợ của các cấp, các ngành và cả cộng đồng để tạo nên sức mạnh, góp phần đẩy lùi bạo lực, xâm hại, xây dựng môi trường an toàn cho phụ nữ, trẻ em, vì mục tiêu bình đẳng giới và tiến bộ xã hội.