Từ bỏ thuốc lá, cần sự quyết tâm của mỗi người

Hút thuốc lá có hại cho sức khỏe là điều mà ai cũng biết. Không những hại sức khỏe của chính bản thân người hút, hại sức khỏe của những người xung quanh mà còn thiệt hại cả về kinh tế của gia đình họ. Rất nhiều người hút thuốc muốn từ bỏ thuốc lá. Thế nhưng không phải ai cũng làm được điều này. Nguyên nhân chính là họ chưa có đủ quyết tâm để cai thuốc.

Khói thuốc lá có hơn 7000 chất hóa học, đặc biệt trong đó có rất nhiều chất có thể gây ung thư như nicotin, benzene, arsenic, hydrogen cyanide… Khói thuốc lá tác động xấu đến sức khỏe của không chỉ bản thân người hút mà còn khiến những người xung quanh cũng bị ảnh hưởng. Việc bỏ thuốc lá có những lợi ích to lớn, cả trước mắt và lâu dài đối với sức khỏe của người hút. Bỏ thuốc lá, người hút thuốc sẽ có thể tiết kiệm được một khoản tiền lớn đến hàng chục, thậm chí hàng trăm triệu đồng để chi cho việc mua thuốc lá.  
Người hút thuốc bỏ thuốc vì nhiều lí do, nhưng phần nhiều là đến khi sức khỏe có biểu hiện bất thường, đi khám và được bác sĩ yêu cầu phải bỏ thuốc để bảo đảm sức khỏe. Ông Nguyễn Thanh Thủy ở phường Võ Cường, TP Bắc Ninh hút thuốc từ khi mới 16-17 tuổi. Hầu hết thanh niên thời đó đều hút thuốc như một trào lưu. Không phải bị nghiện thuốc lá, cũng không bị phụ thuộc quá nhiều vào thuốc lá, nhưng việc hút thuốc giống như một thói quen nên hầu như ngày nào ông cũng hút 5-7 điếu. Đến khi ngoài 40 tuổi, sức khỏe bắt đầu có những biểu hiện bất thường, chức năng hô hấp kém dần, ông phát hiện mình bị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và bắt buộc phải bỏ thuốc.
Ông Thủy chia sẻ: Từ một người hút thuốc hàng ngày, đến nay mỗi khi ngồi gần những người hút thuốc thì cảm thấy rất khó chịu, thậm chí ngửi phải khói thuốc lá là ông bị khó thở và phải tránh xa ngay! Tuy nhiên, không phải nghiện nặng nên ông có thể kiềm chế được. Bạn bè nhiều người cũng bảo sao ông bỏ thuốc dễ thế mà họ bỏ mãi không được? Vấn đề này là do mình thôi! Mình phải tự chiến thắng chính mình. Nhiều quảng cáo thuốc hay thực phẩm chức năng các loại có thể cai được thuốc lá nhưng nếu không có sự quyết tâm từ chính bản thân thì không có tác dụng.

Ông Nguyễn Xuân Thủy bỏ thuốc thành công nhờ quyết tâm của chính bản thân.

Mặc dù cũng đều đặn phải đến cơ sở y tế để khám và lĩnh thuốc hàng tháng nhưng ông Nguyễn Phú Bột ở xã Gia Đông, huyện Thuận Thành không phải điều trị bệnh do thuốc lá gây nên mà là điều trị viêm gan B. Cũng hút thuốc từ lúc còn thanh thiếu niên, nhưng động lực khiến ông bỏ thuốc cách đây 20 năm là khi con trai vào cấp 3, thấy cháu bắt đầu hình thành cá tính riêng, lo lắng việc mình hút thuốc sẽ khiến cháu học theo bố nên ông quyết tâm bỏ thuốc để làm gương cho con. Cũng nhờ bỏ thuốc mà hệ hô hấp của ông khỏe hơn rất nhiều, gia đình cũng không bị ảnh hưởng bởi khói thuốc lá thụ động nữa.
Ông Bột khẳng định: Để bỏ được thuốc lá thì trước tiên nhất là phải tự mình, chứ dựa theo lí do này, lí do khác thì sẽ rất khó. Quá trình bỏ thuốc của ông cũng có giãn cách, từ hút nhiều đến hút ít dần và bỏ hẳn. Bỏ được thuốc, hệ hô hấp của ông khỏe hẳn, không còn hay viêm họng, nhiều đờm, răng miệng cũng sạch sẽ, không còn mùi hôi. Quan trọng hơn nữa là bảo vệ được cả sức khỏe của gia đình và trở thành tấm gương cho các con noi theo.
Hầu hết những người hút thuốc sau khi có quyết định bỏ thuốc đều thấy sức khỏe được cải thiện dần. Các vấn đề về hô hấp, huyết áp hay tim mạch đều ổn định hơn. Theo chia sẻ của “những người trong cuộc”, có rất nhiều biện pháp giúp bỏ thuốc lá, tùy thuộc vào lựa chọn cũng như sự phù hợp của mỗi người. Nhưng tất cả đều khẳng định yếu tố quan trọng nhất để bỏ thuốc lá là sự quyết tâm của chính bản thân người hút.
Bác sĩ CKI Nguyễn Hữu Thịnh - phòng Kế hoạch - Nghiệp vụ, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết, nghiện thuốc có 3 thể: nghiện tâm lí, nghiện hành vi và nghiện thực thể. Ở mỗi thể nghiện thuốc lá sẽ có những phương pháp cai thuốc riêng. Nhưng quyết tâm cai thuốc là yếu tố quyết định đến 90% việc cai thuốc thành công hay không. Để cai thuốc lá, không có phương pháp nào là tốt nhất cả. Người hút thuốc có thể xem xét kết hợp giữa các phương pháp về nguyên lí y học gia đình; hoặc có thể kết hợp thêm điều trị bằng các thuốc thay thế nicotin trong thuốc lá. Ví dụ như cao dán nicotin, cao su nicotin hoặc các dụng cụ xịt, hít nicotin sẽ giúp giảm các triệu chứng khó chịu khi cai thuốc lá…
Theo các nghiên cứu, nicotin có trong khói thuốc lá sẽ kích hoạt các chất truyền dẫn thần kinh trung gian gây tỉnh táo, thư giãn. Rất nhiều người phụ thuộc vào thuốc lá bởi sự “đánh lừa cảm giác” của nó, dẫn đến việc cai thuốc lá trở nên khó khăn, thậm chí có những người bỏ thuốc đến 5-7 lần không thành và vẫn hút trở lại. Tất nhiên, việc bỏ thuốc lá phụ thuộc chính vào sự quyết tâm của bản thân người hút. Nhưng nếu được sự đồng hành của gia đình cũng như sự cảm thông, giúp đỡ của xã hội thì chắc chắn sẽ là động lực giúp những người đang hút thuốc dễ dàng bỏ thuốc lá!