Xanh hóa làng nghề

Bắc Ninh có nhiều làng nghề truyền thống nổi tiếng. Kế thừa tinh hoa vốn nghề của cha ông, nhanh nhạy nắm bắt xu hướng thị trường khi Việt Nam hội nhập sâu rộng cùng nền kinh tế thế giới, tại các làng nghề, xuất hiện ngày càng nhiều doanh nghiệp, doanh nhân thành đạt, trở thành làng giám đốc, làng tỷ phú.

Phát huy lợi thế vị trí địa lý, hạ tầng giao thông, kết hợp hài hòa nội lực cùng sự quan tâm đầu tư từ Trung ương, Bắc Ninh luôn nằm trong tốp các tỉnh phát triển với nhiều chỉ tiêu kinh tế - xã hội dẫn đầu cả nước. Có thời kỳ, kinh tế làng nghề giữ vai trò quan trọng trong cơ cấu kinh tế công nghiệp-Tiểu thủ công nghiệp của tỉnh. Song có một thực tế là “sản phẩm làng nghề xuất đi, ô nhiễm môi trường ở lại”. Nhất là tại các làng nghề sử dụng chủ yếu phế liệu đầu vào sản xuất như: cô đúc nhôm Mẫn Xá (Yên Phong), sản xuất giấy Phong Khê (thành phố Bắc Ninh) và Phú Lâm (huyện Tiên Du)… gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt đời sống, sức khỏe của nhân dân.
Thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế xanh hướng đến sự ổn định, bền vững, thịnh vượng của đất nước, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng nêu rõ: “Chủ động thích ứng có hiệu quả với biến đổi khí hậu, phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai, dịch bệnh, quản lý, khai thác, sử dụng hợp lý, tiết kiệm, hiệu quả và bền vững tài nguyên; lấy bảo vệ môi trường sống và sức khỏe nhân dân làm mục tiêu hàng đầu; kiên quyết loại bỏ những dự án gây ô nhiễm môi trường, bảo đảm chất lượng môi trường sống, bảo vệ đa dạng sinh học và hệ sinh thái; xây dựng nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, thân thiện với môi trường”.
Ngày 1-10-2021, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1658/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn 2050, đề ra mục tiêu tổng quát là tăng trưởng xanh góp phần thúc đẩy cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nhằm đạt được thịnh vượng về kinh tế, bền vững về môi trường và công bằng về xã hội; hướng tới nền kinh tế xanh, trung hoà các-bon và đóng góp vào mục tiêu hạn chế sự gia tăng nhiệt độ toàn cầu.
Với quan điểm nhất quán “không đánh đổi môi trường lấy kinh tế”, tỉnh Bắc Ninh ban hành Đề án tổng thể bảo vệ môi trường giai đoạn 2019 - 2025, lấy chủ đề xuyên suốt “Bắc Ninh hành động vì môi trường sạch”. Theo đó, các địa phương có làng nghề phải xây dựng Đề án, kế hoạch và lộ trình cụ thể để xử lý dứt điểm ô nhiễm môi trường.
Gần đây nhất, tại các văn bản chỉ đạo số 1671-CV/TU của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ và 3688/UBND-NN.TN của Chủ tịch UBND tỉnh, lần đầu tiên tỉnh đặt ra lộ trình, mốc thời gian cụ thể để tiến tới xử lý dứt điểm ô nhiễm môi trường tại phường Phong Khê, CCN Phú Lâm, xã Văn Môn. Đây là những điểm nóng về ô nhiễm môi trường nghiêm trọng nhất của tỉnh nhằm hướng đến mục tiêu bảo vệ sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân.
Dưới sự chỉ đạo quyết liệt bằng nhiều giải pháp cụ thể của lãnh đạo tỉnh cùng với sự tuyên truyền, vận động của cấp ủy, chính quyền các cấp, các doanh nghiệp, hộ sản xuất ở trong khu dân cư cũng như Cụm công nghiệp đều nghiêm túc chấp hành dừng hoạt động sản xuất, tháo dỡ nhà xưởng, di chuyển nhà máy… chắc chắn trong thời gian tới, các điểm nóng về ô nhiễm môi trường từng bước được xử lý, mang lại không khí, môi trường sống trong lành cho người dân, để tỉnh Bắc Ninh phát triển xanh và bền vững.
Mới đây, khi trực tiếp kiểm tra tiến độ thực hiện xử lý ô nhiễm môi trường tại xã Văn Môn, huyện Yên Phong, Chủ tịch UBND tỉnh Vương Quốc Tuấn một lần nữa khẳng định lại quan điểm chỉ đạo xuyên suốt và lộ trình thực hiện theo chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy: “Kiên quyết xử lý, không để tình trạng ô nhiễm môi trường trở thành nỗi đau kéo dài; không thỏa hiệp với hành vi cố tình gây ô nhiễm môi trường; không thể vì một bộ phận nhỏ mà để ảnh hưởng tới sự phát triển chung của tỉnh. Tỉnh sẵn sàng đồng hành hỗ trợ các doanh nghiệp, hộ sản xuất có nhu cầu chuyển đổi nghề nghiệp và mô hình sản xuất”.
Làng nghề truyền thống đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế nông thôn. Việc bảo tồn và phát huy giá trị của làng nghề truyền thống không chỉ giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc mà còn tạo ra nhiều lợi ích kinh tế - xã hội, góp phần nâng cao đời sống của người dân. Xanh hóa các làng nghề truyền thống là giải pháp căn cơ nhằm phát triển sản xuất bền vững, góp phần xây dựng một nền kinh tế nông thôn thịnh vượng.