“Đẩy lùi COVID-19: Cách thức bảo vệ quyền và sức khoẻ của phụ nữ, trẻ em gái trong bối cảnh hiện tại”

Chủ đề của Ngày Dân số Thế giới (11-7) năm nay đã đặt trọng tâm vào quyền và sức khoẻ phụ nữ, trẻ em gái trong bối cảnh đại dịch COVID-19. Thông điệp truyền thông từ Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA) nhằm nâng cao nhận thức về nhu cầu chăm sóc sức khoẻ sinh sản và tình dục, cũng như tính dễ bị tổn thương của phụ nữ và trẻ em gái.

Truyền thông về chăm sóc sức khoẻ sinh sản cho vị thành niên tại các nhà trường, góp phần xây dựng nền tảng kiến thức, kỹ năng sống cho thế hệ tương lai.

Có thể dễ dàng nhận thấy, đại dịch COVID-19 đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới tất cả mọi người, các cộng đồng và các quốc gia trên thế giới. Tuy nhiên, hậu quả mà mỗi người phải hứng chịu là khác nhau. Phụ nữ, đối tượng chiếm phần lớn trong số nhân viên y tế tuyến đầu, phải đối mặt với nguy cơ phơi nhiễm trước vi-rút Corona cao hơn. Các chuỗi cung ứng toàn cầu hiện đang gặp phải tình trạng gián đoạn, tác động tới khả năng tiếp cận thuốc tránh thai và gia tăng rủi ro có thai ngoài ý muốn. Lệnh cách ly xã hội được áp dụng trên toàn quốc cùng với hệ thống y tế quá tải khiến các dịch vụ sức khỏe sinh sản và tình dục không được quan tâm đến và gây gia tăng tình trạng bạo lực trên cơ sở giới.

Nghiên cứu gần đây của Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA) nhấn mạnh rằng nếu các quốc gia tiếp tục áp dụng lệnh cách ly xã hội trong vòng 6 tháng tới và các dịch vụ y tế vẫn bị gián đoạn thì 47 triệu phụ nữ ở các quốc gia thu nhập thấp - trung bình sẽ không thể tiếp cận với các phương pháp phòng tránh thai hiện đại. Hệ quả là sẽ có khoảng 7 triệu trường hợp mang thai ngoài ý muốn và dự kiến có thêm khoảng 31 triệu vụ bạo lực trên cơ sở giới. Sự gián đoạn trong việc triển khai các chương trình của UNFPA tại cấp cơ sở có thể dẫn tới 2 triệu trường hợp cắt bỏ bộ phận sinh dục nữ và 13 triệu trường hợp tảo hôn trong giai đoạn 2020 - 2030 mà đáng ra đã có thể ngăn chặn được.
Không chỉ vậy, tỷ lệ nữ giới phải làm việc trong thị trường lao động thiếu an toàn cao hơn và phải chịu ảnh hưởng về kinh tế nặng nề hơn từ đại dịch COVID-19. Gần 60% phụ nữ trên thế giới làm việc trong khu vực kinh tế phi chính thức và có nguy cơ rơi vào cảnh nghèo đói cao hơn. Lệnh đóng cửa trường học cùng với nhu cầu gia tăng của người cao tuổi đã khiến cho khối lượng công việc chăm sóc không được trả lương của phụ nữ cũng tăng theo.
Đặc biệt, đại dịch tác động nghiêm trọng tới những cộng đồng chịu thiệt thòi, làm trầm trọng thêm tình trạng bất bình đẳng và cản trở những nỗ lực nhằm giúp không ai bị bỏ lại phía sau của chúng ta. Những hành động ứng phó của chúng ta trước đại dịch COVID-19 tại mỗi quốc gia đóng vai trò quan trọng và sẽ quyết định tới tốc độ hồi phục của thế giới và tác động đến khả năng của chúng ta trong việc đạt được các Mục tiêu Phát triển bền vững.
Trong ngày Dân số Thế giới 11-7 năm nay, các văn phòng UNFPA được khuyến khích nâng cao nhận thức về nhu cầu chăm sóc sức khỏe sinh sản và tình dục cũng như tính dễ bị tổn thương của phụ nữ và trẻ em gái trong bối cảnh đại dịch, nhấn mạnh đến các cách thức để bảo vệ những thành tựu không dễ gì đạt được, bảo đảm nội dung về quyền và sức khỏe sinh sản và tình dục, được đưa vào chương trình nghị sự quốc gia và tìm kiếm những phương pháp duy trì đà phát triển, hướng tới việc đạt được các mục tiêu Phát triển bền vững vào năm 2030 như đã trình bày tại Hội nghị Thượng đỉnh Nairobi về Dân số và Phát triển.
Tại Bắc Ninh, hưởng ứng Ngày Dân số Thế giới năm nay, hoạt động truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng, truyền thông trực tiếp nhóm nhỏ, tư vấn tại hộ gia đình, sinh hoạt các câu lạc bộ; lồng ghép giao lưu, tọa đàm về Dân số - KHHGĐ dành cho các cặp vợ chồng, đặt biệt là các cặp vợ chồng sinh con một bề là gái, nam giới chủ hộ gia đình, vị thành niên và thanh niên, người có uy tín trong cộng đồng… được khuyến khích. Nội dung tuyên truyền tập trung vào phổ biến chủ trương, luật pháp, chính sách của Đảng, Nhà nước, những định hướng công tác Dân số và phát triển trong thời gian tới; tăng cường tuyên truyền và bảo đảm việc cung cấp các dịch vụ chăm sóc SKSS/KHHGĐ cho phụ nữ, trẻ em gái trong điều kiện có thiên tai, đặc biệt trong tình hình dịch COVID-19 giai đoạn hiện nay; tuyên truyền về tác hại của phá thai (tập trung tuyên truyền về giảm thiểu tình trạng mang thai ngoài ý muốn và phá thai ở tuổi vị thành niên/thanh niên); đẩy mạnh xây dựng mô hình chăm sóc sức khỏe người cao tuổi dựa vào cộng đồng. Bên cạnh đó, tích cực tuyên truyền để giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh, phổ biến pháp luật về việc nghiêm cấm các hành vi lựa chọn giới tính thai nhi dưới mọi hình thức, Luật Bình đẳng giới, Luật Phòng, chống bạo lực gia đình, Luật Hôn nhân gia đình; tăng cường truyền thông về bình đẳng giới, nêu cao vai trò, vị thế của phụ nữ và trẻ em gái trong xã hội; tăng cường giáo dục về kỹ năng sống hiệu quả, giáo dục giới tính toàn diện, chú trọng bình đẳng giới để trẻ em gái được an toàn và phát triển đầy đủ thể chất và trí tuệ là điều cần thiết cho sự phát triển.