“Bắc Ninh thi thoại”- nền thơ ca hơn 1.000 năm của xứ Kinh Bắc

“Bắc Ninh thi thoại” của nhà văn Nguyễn Khôi đã tái bản nhiều lần, được độc giả trong nước đánh giá cao về giá trị nghệ thuật. Nhà văn Nguyễn Khôi đã miệt mài 8 năm liên tục sưu tầm, nghiên cứu và viết tập sách này, cuốn sách in lần đầu vào năm 1997, và tái bản lần thứ 4 vào năm 2021, do Nhà xuất bản Hội Nhà văn ấn hành. Mỗi lần tái bản ông lại sửa chữa, bổ sung thêm phong phú và hoàn chỉnh.

“Bắc Ninh thi thoại” giới thiệu về nền thơ ca qua hơn 1000 năm của xứ Kinh Bắc, quê hương của nhà văn. Tập sách không chỉ được phổ biến trong nước mà còn hiện diện tại thư viện Hoa Kỳ, Anh quốc, cho thấy bản sắc độc đáo của văn hoá Kinh Bắc đã và đang được lan toả trong lòng bạn bè thế giới.
Là người con xa quê, nhà văn Nguyễn Khôi luôn đau đáu hướng về quê hương- Nơi địa linh nhân kiệt- Nơi phát tích vương triều Lý với vị vua anh minh Lý Công Uẩn- Người quyết định ban “Thiên đô chiếu”, dời kinh đô về thành Đại La, lập nên kinh đô Thăng Long nghìn năm văn hiến. Nơi xuất hiện những nhà thơ, nhà văn nổi tiếng trên thi đàn Việt Nam xưa và nay: Thiền sư Vạn Hạnh, Hồng Hà nữ sĩ Đoàn Thị Điểm, Ôn Như Hầu Nguyễn Gia Thiều, Cao Bá Quát, Mãn Giác thiền sư, Quảng Nghiêm thiền sư, Tiến sĩ Hàn Thuyên, Tiến sĩ Đàm Văn Lễ và các thế hệ văn sỹ: Hoàng Cầm, Lê Đạt, Thế Lữ và ngày nay là dịch giả Hoàng Thuý Toàn, Nguyễn Phan Hách, Lữ Huy Nguyên, Vũ Từ Trang, Nguyễn Thanh Kim...

Trong lần xuất bản này, nhà văn Nguyễn Khôi vẫn giữ nguyên bố cục cuốn sách chia hai phần: Nội biên và ngoại biên.
Phần Nội biên gồm 12 bài: Giới thiệu những tác giả có tên tuổi của miền Kinh Bắc trên thi đàn Việt Nam từ thế kỷ 11 đến nay.
Phần ngoại biên gồm 34 bài: Giới thiệu, bình luận về những bài thơ nổi tiếng của các tác giả trong và ngoài nước mà nhà văn yêu quí, đồng thời cũng nêu quan điểm của ông đối với người cầm bút như: Tìm hiểu cách làm thơ của người xưa; Đôi điều về “Thơ hay”; Phiếm đàm: Thủ thuật nói ngược trong thơ; Thơ: cách tân hay cách điệu…
“Bắc Ninh thi thoại” là một công trình nghiên cứu công phu, khoa học, phong phú. Điều đọng lại trong tâm trí người đọc là niềm tự hào về một miền đất cổ địa linh nhân kiệt. Thơ và người làm thơ Bắc Ninh- Kinh Bắc qua các thế hệ “đã đúc được cái tâm, cái tài của con người vùng quê Quan họ, uyên bác mà không sáo, trí tuệ nhưng giàu chất trữ tình, có duyên như liền anh, liền chị quê ta vậy” như lời khẳng định của nhà văn.