Đề xuất mức chi Quỹ giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ

Tai nạn giao thông là một trong những thảm họa mang tính toàn cầu, gây ra những thiệt hại về con người, tài sản và để lại những hậu quả nghiêm trọng, kéo dài, ảnh hưởng trực tiếp đến phát triển kinh tế, xã hội của mọi quốc gia. 

Tai nạn giao thông đường bộ tuy đã được kiềm giảm, nhưng vẫn còn ở mức cao, mỗi năm gây thiệt hại không nhỏ cả về người và tài sản, đa số nạn nhân của tai nạn giao thông đang ở độ tuổi lao động, là trụ cột, nguồn thu nhập chính của gia đình vì tai nạn giao thông mà mất đi hoặc mang thương tật vĩnh viễn suốt đời; việc khắc phục hậu quả tai nạn gây tốn kém chi phí điều trị, duy trì ổn định gia đình, người dân mất phương tiện đi lại, sản xuất, dẫn đến nhiều gia đình đã gặp những hoàn cảnh khó khăn và để lại nhiều hệ lụy, gánh nặng cho xã hội. 

Hiện nay, vẫn có các hoạt động tưởng niệm các nạn nhân đã tử vong, thăm hỏi, hỗ trợ nạn nhân tai nạn giao thông, hỗ trợ công tác đảm bảo an toàn giao thông nhưng là các hoạt động đơn lẻ, không thường xuyên từ các nguồn như: Quỹ bảo hiểm xe cơ giới; Kinh phí bảo đảm Trật tự an toàn giao thông; Kinh phí chi thường xuyên của Ủy ban nhân dân các cấp chi hỗ trợ nhân đạo và các hoạt động nhân đạo của các tổ chức, cá nhân.

Công tác đề phòng, hạn chế tổn thất tan nạn giao thông đường bộ, hỗ trợ các hoạt động tự nguyện của các tổ chức, cá nhân tham gia bảo đảm trật tự an toàn giao thông đường bộ, tổ chức các chiến dịch tuyên truyền, truyền thông thay đổi hành vi của người tham gia giao thông… còn phụ thuộc nhiều vào ngân sách hoặc từ các nguồn hoạt động xã hội của doanh nghiệp, tổ chức chính phủ, phi chính chủ ngoài nước, dẫn đến không tập trung, đồng bộ, không có chiến lược toàn diện trong tổ chức thực hiện các hoạt động này. Đã xuất hiện nhiều hoạt động chỉ mang hình thức quảng bá cho doanh nghiệp, sản phẩm hoặc những mục tiêu khác hơn là hoạt động xã hội, hỗ trợ nhân đạo để bảo đảm trật tự an toàn giao thông đường bộ.

Việc lập Quỹ giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ sẽ huy động nguồn lực xã hội hóa trong và ngoài nước tập trung cho công tác hỗ trợ nạn nhân tai nạn giao thông và những hoạt động đảm bảo an toàn giao thông tự nguyện, chưa được ngân sách nhà nước hỗ trợ. Do vậy, cần huy động tất cả những nguồn lực hợp pháp của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước đóng góp cho quỹ để hỗ trợ cho các lực lượng tham gia bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ; hỗ trợ việc phòng ngừa, hạn chế tổn thất, thiệt hại và khắc phục hậu quả, giảm thiểu thiệt hại do tai nạn giao thông gây ra.

Xuất phát từ thực tế này, ngày 27/6/2024, tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ số 36/2024/QH15, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2025, trong đó bổ sung một nội dung mới đó là lập Quỹ giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ. 

Để triển khai quy định này, Bộ Công an đã xây dựng dự thảo Nghị định quy định về nguồn hình thành, hoạt động chi, thành lập, quản lý, sử dụng Quỹ giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ.

Quỹ giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách

Dự thảo nêu rõ: Quỹ giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách có tư cách pháp nhân, con dấu riêng và được mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước và các ngân hàng thương mại hoạt động hợp pháp tại Việt Nam.

Quỹ giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ trung ương (sau đây gọi tắt là Quỹ trung ương) được Chính phủ thành lập, do Bộ Công an quản lý.

Nguồn tài chính của Quỹ

Theo dự thảo, nguồn tài chính của Quỹ giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ gồm:

1. Hỗ trợ, viện trợ, đóng góp tự nguyện của các tổ chức, cá nhân trong nước, nước ngoài.

2. Từ các nguồn hợp pháp khác theo quy định của pháp luật (nếu có).

3. Thu lãi từ tài khoản tiền gửi.

4. Tồn dư Quỹ trung ương năm trước được chuyển sang năm sau.

3 Nội dung chi Quỹ

Dự thảo quy định 3 nội dung chi của Quỹ giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ gồm:

1. Hỗ trợ nạn nhân, gia đình nạn nhân do tai nạn giao thông đường bộ gây ra;

2. Hỗ trợ tổ chức, cá nhân giúp đỡ, cứu chữa, đưa người bị tai nạn giao thông đường bộ đi cấp cứu;

3. Hỗ trợ cho tổ chức, cá nhân tham gia tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân tham gia các hoạt động làm giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ mà không được Nhà nước bảo đảm kinh phí.

Chi hỗ trợ nạn nhân tai nạn giao thông đường bộ không quá 10 triệu đồng/người chết, 5 triệu đồng/người bị thương

Về mức chi, Bộ Công an cho biết dự thảo không quy định các mức chi đã được quy định ở văn bản quy phạm pháp luật khác mà chỉ quy định các mức chi có tính chất đặc thù của công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ, cụ thể như sau:

1. Mức chi thăm hỏi, hỗ trợ nạn nhân bị tai nạn giao thông đường bộ, gia đình có nạn nhân bị chết trong các vụ tai nạn giao thông đường bộ: chi hỗ trợ không quá 10 triệu đồng đối với 01 người chết; không quá 05 triệu đồng đối với 01 người bị thương;

2. Mức chi thăm hỏi không quá 05 triệu đồng đối với 01 nạn nhân bị thương, gia đình có nạn nhân bị chết do tai nạn giao thông đường bộ có hoàn cảnh khó khăn trong dịp Tết Nguyên đán, "Ngày thế giới tưởng niệm các nạn nhân tử vong do tai nạn giao thông";

3. Mức chi hỗ trợ không quá 03 triệu đồng cho tổ chức, cá nhân có thành tích giúp đỡ, cứu chữa, đưa người bị tai nạn giao thông đường bộ đi cấp cứu và được cơ quan quản lý nhà nước về trật tự an toàn giao thông từ cấp tỉnh trở lên khen thưởng;

4. Mức chi hỗ trợ không quá 02 triệu đồng cho tổ chức, cá nhân thường xuyên tham gia tuyên truyền giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ mà không được nhà nước đảm bảo kinh phí.