Điều chỉnh, bổ sung quy hoạch khu vực khai thác, tập kết cát sỏi

Qua 3 năm các cấp, ngành, địa phương triển khai nghiêm túc, việc quy hoạch khu vực khai thác, tập kết cát sỏi lòng sông và vật liệu xây dựng, đưa hoạt động từng bước đi vào nền nếp. Nhất là đã hạn chế được những tác động tiêu cực làm ảnh hưởng đến an toàn đê điều, dòng chảy và đưa đất bãi ven sông vào sử dụng hiệu quả.

Trong quá trình quản lý, ngành Tài nguyên - Môi trường xây dựng kế hoạch đấu giá quyền khai thác khoáng sản đối với các khu vực nằm trong quy hoạch theo đúng quy định của Chính phủ. Hàng năm, đơn vị và các địa phương thực hiện tốt công tác bảo vệ khoáng sản; đặc biệt là việc dừng hoạt động khai thác, tập kết cát sỏi lòng sông trong thời gian phòng, chống lụt bão. Thường xuyên phối hợp kiểm tra, xử lý các hoạt động khai thác khoáng sản trái phép; kiểm tra đột xuất các dự án nạo vét luồng đường thủy nội địa trên địa bàn tỉnh. Trong 3 năm, toàn tỉnh bắt giữ 134 tàu, xử phạt hơn 2,7 tỷ đồng nộp ngân sách Nhà nước. Riêng trong tháng 10-2015, lực lượng Công an thành lập chuyên án đấu tranh triệt phá các hành vi khai thác cát, sỏi trái phép, bắt giữ 5 tàu khai thác cát trái phép; khởi tố hình sự 1 vụ, 2 bị can.

Tính đến cuối năm 2015 toàn tỉnh có 134 bãi tập kết cát, sỏi, vật liệu xây dựng, trong đó 109 bãi nằm trong quy hoạch, 25 bãi ngoài quy hoạch. Những bãi tập kết ngoài quy hoạch có lượng cát tập kết nhỏ, chủ yếu phục vụ dân sinh. Đến nay, các địa phương đã giải tỏa xong những bãi ngoài quy hoạch, hoàn trả mặt bằng.

Qua 3 năm thực hiện việc quy hoạch các khu tập kết cát, sỏi đã giải quyết được nhu cầu vật liệu xây dựng, san lấp mặt bằng trên địa bàn tỉnh; sử dụng hiệu quả đất bãi ven sông. Tận dụng được thế mạnh về vận tải đường thủy, giảm thiểu tác động xấu đến hạ tầng giao thông, đê điều. Đồng thời, là cơ sở để các địa phương quản lý và nâng cao nhận thức của nhân dân trong việc chấp hành các quy định, quy hoạch của Nhà nước trong lĩnh vực tài nguyên - môi trường. Tuy nhiên, hiện nay ở một số khu vực quy hoạch khai thác đã có các công trình liên quan đến lĩnh vực đê điều, văn hóa...;  một số khu vực tập kết có diện tích thiếu hoặc thừa, hoặc tại vị trí quy hoạch có dự án khác thay thế... cần phải có sự điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với thực tiễn.

Theo đề xuất của ngành chức năng, kiến nghị UBND tỉnh điều chỉnh, bổ sung quy hoạch việc khai thác, tập kết cát, sỏi trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2016 - 2020 như sau: Đề nghị xóa bỏ khu vực khai thác tại xã Đình Tổ (Thuận Thành) do có dự án xây dựng sân gôn (golf)  và xã Cao Đức (Gia Bình) vì trữ lượng cát nhỏ, lại có các kè hộ đê. Đối với khu vực tập kết, đề nghị xóa bỏ 1 khu vực xã Phù Lãng (Quế Võ); điều chỉnh diện tích 9 khu vực và bổ sung 13 khu vực mới. Trong đó, huyện Quế Võ 4 khu vực, Tiên Du 2, Thuận Thành 3 và Yên Phong 4 khu vực với tổng diện tích hơn 500.000 m².

Việc điều chỉnh, bổ sung quy hoạch các khu vực khai thác, tập kết cát sỏi lòng sông là cần thiết. Tuy nhiên, quan trọng hơn cả là việc tăng cường công tác quản lý Nhà nước ở các cấp và nỗ lực giám sát cộng đồng để hoạt động khai thác tài nguyên - môi trường hiệu quả, hợp lý theo hướng bền vững.