Độc đáo phiên chợ âm dương "mua may, bán rủi" ở thành phố Bắc Ninh

Tối ngày 1-2 (mồng 4 tháng Giêng), tại khu Xuân Ổ, phường Võ Cường, thành phố Bắc Ninh diễn ra phiên chợ âm dương đặc sắc và độc đáo nhất xứ Kinh Bắc. Chợ họp duy nhất một lần trong năm từ xẩm tối mồng 4 đến rạng sáng mồng 5 Tết Nguyên đán.

Du khách phấn khởi mua được gà đen ở chợ âm dương.

Phiên chợ âm dương là một trong những hoạt động tâm điểm, đặc sắc của lễ hội truyền thống khu phố Xuân Ổ (tên nôm là làng Ó). Truyền rằng, chợ âm dương làng Ó có từ năm Nhâm Dần 43 sau Công nguyên, liên quan đến cuộc chiến ác liệt của Hai Bà Trưng chống quân Hán xâm lược. Phiên chợ là cuộc hội ngộ âm dương, mang đậm ý nghĩa nhân văn, trong đó giá trị nổi bật là thể hiện đạo lý, lối sống, ứng xử nhân văn của người đang sống với người đã khuất, như cầu nối quá khứ và hiện tại mang ý nghĩa đoàn tụ, cầu bình an, giúp cho những người đang sống được giải tỏa về mặt tâm lý để tâm hồn được thanh thản, nhẹ nhõm.

Theo quan niệm dân gian, mua được một con gà đen tại phiên chợ âm dương làng Ó sẽ gặp may mắn cả năm.

Trước khi mở chợ, nhân dân địa phương tổ chức lễ cầu siêu mong quốc thái dân an. Ngay sau phần lễ tuyên văn khai chợ là các hoạt động trải nghiệm, trao đổi hàng hóa "mua may, bán rủi" theo nghi thức chợ âm dương xưa. Địa điểm họp chợ ở khu vực bãi Hồ - tương truyền là chiến trận giữa nghĩa quân Hai Bà Trưng và quân Nam Hán năm xưa, không gian huyền bí, u tịch. Chợ họp trong lặng lẽ, người mua không mặc cả, người bán không ra giá, ai nấy đều thoải mái, vui vẻ với tâm niệm "mua may, bán rủi" và là dịp để làm điều thiện lành.

Trước khi mở chợ âm dương, nhân dân địa phương tổ chức lễ cầu siêu mong cho quốc thái dân an.

Năm nay, phiên chợ bày bán phong phú mặt hàng thiết yếu: Muối, bật lửa, trầu cau, hoa, cây, hạt giống, các loại quả như gấc, cà chua, đu đủ, cà rốt…; sản phẩm thủ công mỹ nghệ; sản phẩm làng nghề truyền thống; đồ lưu niệm; một số sản phẩm OCOP... Và một mặt hàng không thể thiếu là gà đen - tượng trưng cho sự tâm linh, huyền bí. Nhiều người đến chợ mua vàng mã đốt cho người đã khuất và mua gà đen làm vật tế lễ xua vận đen, tà khí. Theo Ban Tổ chức, phiên chợ năm nay có khoảng 500 con gà đen được bày bán hết trong đêm trước khi trời sáng, hy vọng năm mới bình an, tươi sáng.

Người đi chợ âm dương mua vàng mã đốt cho người thân đã khuất.

Lễ hội truyền thống khu phố Xuân Ổ năm nay được nhân dân tổ chức quy mô lớn với lễ rước Thánh từ nghè về đình diễn ra vào sáng mồng 5 tháng Giêng với sự tham gia của khoảng 300 người theo phong tục truyền thống. Phần hội, ngoài các dịch vụ mua bán, ẩm thực còn có nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật đường phố; hát Quan họ trên thuyền, hát canh; trình diễn thư pháp; các trò chơi dân gian như kéo co, đập niêu, đánh đu, đấu vật, cờ tướng; thi đấu cầu lông, bóng chuyền…

Không quá quan tâm đến việc trao đổi mua bán, người đi chợ âm dương chủ yếu cầu may mắn, trút bỏ muộn phiền.

Chương trình văn nghệ tại lễ khai chợ âm dương làng Ó xuân Ất Tỵ 2025.

Càng về đêm, chợ âm dương càng đông.