“Thiên nhật thiên tiền”

Tự Đức, vị vua thứ tư của triều Nguyễn, ông nổi tiếng về chống tham nhũng, hối lộ và xử nghiêm bằng pháp luật. Vũ Dinh là quan thanh liêm, có lần cho lính theo dõi bắt quả tang người coi kho lấy trộm tiền rồi trốn ra quán uống rượu.

Bản án được lập bằng bốn câu: “Nhất nhật nhất tiền/Thiên nhật thiên tiền/Thằng cứ mộc đoạn/Thủy trích thạch xuyên”. Nghĩa là: (Một ngày một đồng/Ngàn ngày ngàn đồng/Dây cưa gỗ đứt/Nước chảy đá mòn). Tội biển thủ, nếu không trị nặng, thì một ngày kia kho tàng nhà nước sẽ trống rỗng, cho nên phải chém.
Nhà vua xem xong phê chuẩn y án.
Kể cho tôi nghe mẩu chuyện xong, bạn tôi đưa ra lời bình: Người xưa nói quả chí lý: “Tổ kiến hổng sụt toang đê vỡ”; “Con đê ngàn dặm bị vỡ bởi ổ mối”. Những thói xấu nhỏ không được phát hiện, xử lý sẽ là họa lớn cho quốc gia dân tộc. Người dân hàng ngày phải đối diện, và là nạn nhân của những thói xấu, tiêu cực, hối lộ, bôi trơn thì họ sẽ còn niềm tin với cán bộ, công chức, viên chức? Có còn niềm tin vào chế độ? Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã gọi tên của những thói xấu, tiêu cực ấy là “Tham nhũng vặt”. Những tham nhũng này rất “khó chịu” và đây cũng là thứ “giặc nội xâm”.

Chúng ta đã phanh phui, xử lý nhiều vụ đại án. Người dân đã và đang đặt kỳ vọng và gửi gắm niềm tin vào Đảng. Nhưng cuộc đấu tranh với những tham nhũng vặt này, “mặt trận này” cần phải có cả những “thường dân” như ông, tôi và con cháu chúng ta vào cuộc. Nhất định không thể đi đâu cũng hối lộ, bôi trơn. Lâu dần thành tật. Người dân bị tật đưa quà cáp, phong bì, người có trách nhiệm phải giải quyết công việc thành tật nhận quà, tiền… lâu dần thành vô cảm, nhẫn tâm.
Trầm ngâm một lúc bạn tôi mủm mỉm và nói: Loại bệnh này cần có “Thập toàn đại diệt”.
Nghe lạ tai tôi hỏi: sao lại “Thập toàn đại diệt”?
Bạn tôi cười: Là tổng lực chứ sao.