“Tìm” làng trên phố

Biết tôi về quê chơi, cái Hoa cháu tôi sang chào. Nó mở điện thoại khoe hình ảnh 2 đứa con gái là cái Na, cái Nụ đang chụm đầu chơi ô ăn quan, nét mặt vô cùng hoan hỉ.  Ký ức cả một thời ấu thơ tươi đẹp ùa về. 

Chỉ với viên sỏi son hay miếng ngói vỡ cùng nắm sỏi nhỏ, lũ trẻ chúng tôi có thể cùng nhau chơi ô ăn quan mải miết suốt buổi chiều. Đâu chỉ vậy, còn bao trò chơi khác như nhảy dây, chọi gà, trồng nụ trồng hoa, đánh khăng, đánh đáo... từng theo chúng tôi suốt những tháng ngày thơ trẻ nhưng giờ gần như đã biến mất.
- Tôi hỏi Hoa: Cô tưởng bọn trẻ giờ chẳng đứa nào chơi trò này nữa?
- Quê mình giờ công nghiệp hóa, nhà máy, xí nghiệp, nhà cao tầng san sát thế có khác gì phố đâu. Bọn trẻ giờ cũng chẳng khác gì trẻ con ở phố, đi học suốt ngày, về đến nhà lại cắm đầu vào ti vi, điện thoại, máy tính, chả còn đứa nào chơi những trò chơi dân gian như bà cháu mình trước đâu ạ. Thế nên, vừa rồi cháu dành 1 ngày nghỉ đưa 2 bé ra khu vui chơi ngoài Hà Nội cho chúng thử vài trò chơi dân gian. Các cháu đều phấn khích lắm ạ.
- Trải nghiệm những trò chơi truyền thống vừa giúp trẻ tăng cường khả năng vận động, giao tiếp, vừa giúp kéo gần khoảng cách văn hóa giữa 2 thế hệ. Sáng kiến của khu vui chơi đó hay đấy. Chỉ có điều ở phố người ta làm được việc bảo tồn trò chơi dân gian mà ở quê mình thì không. Thật là đáng tiếc!

 - Tết vừa rồi bọn trẻ nhà cháu ra nhà cô nó ở thành phố chơi. Gần đó có khu vui chơi công cộng, người ta phục dựng một số trò chơi truyền thống ngày Tết như đánh đu, đi cầu khỉ, ném còn... Mấy đứa chơi vui quá nên cứ vật nài ở lại chơi thêm. Thì ra không phải bọn trẻ hoàn toàn quay lưng với trò chơi truyền thống mà do vòng quay hối hả của học hành, những tiện ích của trò chơi điện tử  đã “hút” chúng mà thôi bà ạ. 
Câu chuyện của mẹ con cái Hoa làm tôi nhớ đến mẩu tin vừa đọc được trên báo cách đó không lâu: Dịp Tết Canh Tý 2020, tại khu vực Hồ Văn ở Quốc Tử Giám (Hà Nội), người ta dành 1 khu vực trưng bày về không gian làng quê Việt Nam xưa với nhà mái ngói cây rơm  cùng những vật dụng như thuyền nan, cái đó, cái nơm... Đó là những thứ mà nhiều đứa trẻ sinh ra từ làng quê đang công nghiệp hóa như cái Na, cái Nụ không biết rõ. Có lẽ đã đến lúc mỗi vùng quê như quê tôi cần có chiến lược cụ thể để bọn trẻ của làng khỏi phải cất công “tìm” làng trên phố.