12 cô gái Mễ Sơn 12 cô gái Mễ Sơn

Thứ 6, 23/10/2009 | 22:45:00 [GMT +7] A A

Hơn 40 năm trôi qua, trận đánh Mỹ vang dội ngày 17-10-1967 của Tiểu đoàn pháo 18 bảo vệ an toàn cầu Đáp Cầu với thành tích 2 phút bắn rơi 5 máy bay Mỹ đã được khắc ghi trong sử sách như một trận đánh huyền thoại của quân và dân ta. Tìm gặp lại những nhân chứng lịch sử ngày ấy, chúng tôi may mắn được biết, trực tiếp phối hợp với bộ đội pháo phòng không, tham gia bảo vệ an toàn cầu Đáp Cầu năm xưa có một Tiểu đội 12 cô gái cứu tải thương ở Mễ Sơn, hiện vẫn vẹn nguyên ký ức về trận đánh lẫy lừng, oai hùng đó…

Chiến tranh đã lùi xa mấy chục năm, cùng với những mất mát, đau thương đã khắc sâu vào lịch sử không thể xoá nhoà, còn có biết bao trang sử oai hùng, ghi dấu từng chiến thắng vang dội của quân và dân ta. Trong đó, có những trận đánh đã trở thành huyền thoại, sống mãi với thời gian. Trong một tài liệu nói về lịch sử Sư đoàn pháo phòng không 365, ghi rõ diễn biến trận đánh huyền thoại năm ấy, có đoạn viết: “Đối với không quân Mỹ, trận đánh ngày 17 tháng 10 bị thất bại thảm hại, 20 chiếc máy bay đến gây tội ác bị bắn rơi 5 chiếc, chiếm tỷ lệ 25%. Theo lời thú nhận của viên phát ngôn quân sự Mỹ ở Sài Gòn, số máy bay bị bắn rơi trong trận này còn nhiều hơn nữa. Các hãng thông tin phương Tây đưa tin trận đánh ngày 17 tháng 10 còn 4 chiếc nữa bị thương, khi bay về không hạ cánh được phải tự hủy”. Đối với bộ đội pháo phòng không mà cụ thể là Tiểu đoàn pháo 18 năm xưa luôn khắc ghi tình cảm cách mạng cao đẹp và sự giúp đỡ mọi mặt của nhân dân địa phương trong suốt những năm tháng chống Mỹ.

Riêng 12 cô gái Mễ Sơn, những ngày tháng ác liệt nhưng oai hùng ấy có thể được cất giữ ở một góc nào đó trong thẳm sâu tâm hồn. Song, mỗi khi nhắc nhớ, khơi gợi là dòng ký ức lại trỗi dậy sống động, in hằn cùng những nếp nhăn trên khuôn mặt của các bà, các mẹ bây giờ. Mong muốn của nhân dân Vũ Ninh, cũng là nguyện vọng lớn nhất của 12 cô gái Mễ Sơn là xây dựng một khẩu pháo và bia chiến thắng trên đồi Cổ Mễ để ghi dấu những chiến công vang dội một thời. Thế nhưng, không hiểu vì lý do gì, trong một thời gian dài, kế hoạch xây dựng đồi chiến thắng được vạch ra rồi lại bị chìm vào quên lãng…?!

Tóm tắt diễn biến trận đánh ngày 17-10-1967

Ngày 17 tháng 10, chính trị viên Tiểu đoàn lên dự họp Đảng ủy sư đoàn. Chỉ huy Tiểu đoàn có đồng chí Tiểu đoàn trưởng Nông Văn Dũng, Tiểu đoàn phó Hồ Sơn và Chính trị viên phó Nguyễn Văn Đức. 10 giờ ngày 17 tháng 10, Tiểu đoàn đang huấn luyện thì nhận được thông báo của Sư đoàn: từ 10 giờ đến 11 giờ, địch có khả năng đánh đường 1 Bắc.

10 giờ 36 phút, trên bảng tiêu đồ 9X9 của sở chỉ huy Tiểu đoàn xuất hiện những tốp mục tiêu ở hướng tây bắc và đông nam, cự ly từ 60 đến 80km. Căn cứ vào đường bay của các tốp mục tiêu, Tiểu đoàn trưởng ra lệnh "tiểu đoàn về cấp 1". Từ sở chỉ huy các đơn vị vang lên tiếng kẻng báo động chuyển cấp. 10 giờ 38 phút các đơn vị liên tiếp báo cáo lên sở chỉ huy tiểu đoàn: "đại đội... cấp 1 xong, người vũ khí sẵn sàng chiến đấu”.

Tiểu đoàn trưởng Nông Văn Dũng thông báo: hướng 12 và 34 có nhiều tốp mục tiêu đang bay vào, cự ly 50 đến 60km, có khả năng đánh Đáp Cầu. Các đại đội 10, 34, 36 và khẩu đội 14,5mm tập trung quan sát từ hướng 12 về hướng số 2; đại đội 8, 9 và khẩu đội 14,5mm tập trung quan sát từ hướng 14 về hướng 34, chú ý hướng 34, các đơn vị nhanh chóng sục sạo phát hiện mục tiêu.

10 giờ 40 phút, kính chỉ huy TZK của tiểu đoàn bắt được mục tiêu hướng 34, cự ly 35km, đội hình mật tập đang bay theo trục đường 18. Tốp đầu 4 chiếc F.4-C bay chếch về hướng Bắc Giang. Tốp thứ hai là F.105-D bay chếch về hướng số 3, 32. Nhận xong báo cáo, Tiểu đoàn trưởng nhận định: Tốp F.4-C khả năng nghi binh hoặc chặn kích không quân ta ở Kép. Còn tốp F.105-D là tốp cường kích, khả năng đánh cầu Đáp Cầu. Nhận định này được thông báo xuống các đơn vị. Vừa dứt thông báo thì các đơn vị cũng dồn dập báo cáo bắt được mục tiêu cả tốp F.4-C và tốp F.105-D ở cự ly 15km.

Tiểu đoàn trưởng ra lệnh: Tiểu đoàn tập trung diệt tốp 02 (F.105-D) trinh sát theo dõi chặt tốp 01 (F.4-C), khẩu đội 14,5mm chú ý phát hiện và đánh máy bay bay thấp ở hướng thượng nguồn sông Cầu.

Đến cự ly 10km, địch chuyển từ đội hình 4 chiếc bàn tay xòe thành đội hình so le đôi lần lượt lượn vòng về hướng 32 (tây nam) lấy nhà thờ Bắc Ninh làm điểm chuẩn bổ nhào đánh cầu. Đúng như dự đoán, Tiểu đoàn trưởng ra lệnh: "Đánh bổ nhào theo phương án 2". Lệnh vừa dứt, tốp 02 vào chiếm đỉnh bổ nhào, trắc thủ đo xa 1m của các đơn vị báo đọc liên tục "60, 50, 45, 40, 38". Đến cự ly hiệu quả, các đại đội trưởng hạ lệnh bắn. Đạn từ các trận địa đại đội 10, 34, 36 lao thẳng vào chiếc máy bay thứ nhất, rồi chiếc thứ ba. Các đại đội 8, 9 bắn vào chiếc thứ hai, thứ tư theo đúng phương án, mỗi chiếc một điểm xạ. Máy bay địch lần lượt trúng đạn và bốc cháy, cả tốp F.105-D đi đầu bị diệt gọn.

Thấy tốp đi đầu bị diệt gọn, tốp F.105 đi sau tiếp tục bổ nhào theo đường bay của tốp trước, hỏa lực của 5 đại đội vẫn tiếp tục bắn chặn đường bay bổ nhào của địch. Thêm 1 chiếc F.105 của tốp thứ ba bị đền tội. Đội hình của địch bị rối loạn, bọn giặc lái ném bom bừa bãi rồi tháo chạy. Trong lúc các trận địa pháo 37mm bắn mãnh liệt thì trận địa súng máy 14,5mm cũng bắn liên tục ở giai đoạn cuối của đường bay bổ nhào. Trận đánh diễn ra mau lẹ và kết thúc lúc 10 giờ 43 phút 50 giây.

Kết thúc trận đánh, Tiểu đoàn pháo phòng không 18 đã bắn rơi 5 chiếc F.105-D, có 4 chiếc rơi tại chỗ, các trận địa và cầu Đáp Cầu được bảo vệ an toàn.

Tên 12 cô gái Mễ Sơn:

1. Nguyễn Thị Mai (Phúc Sơn), 2. Nguyễn Thị Kỳ, 3. Nguyễn Thị Sánh, 4. Nguyễn Thị Kéo, 5. Nguyễn Thị Trịnh, 6. Nguyễn Thị Dịnh, 7. Nguyễn Thị Láng, 8. Nguyễn Thị Kỷ, 9. Nguyễn Thị Năm, 10. Nguyễn Thị Xe, 11. Đỗ Thị Thoan, 12. Đỗ Thị Lơ (Cổ Mễ).

Thuận Cẩm

Link gốc