Ấm tình người sau lũ

Đất đá ngổn ngang, bùn lầy đặc quánh phủ lòng đường, lớp học; vẻ bàng hoàng đến ngơ ngác của những người vợ mất chồng, cha mất con, anh tìm em... là những gì còn lại sau trận lũ ống, lũ quét lịch sử xảy ra rạng sáng 3-8 tại huyện Mù Cang Chải (tỉnh Yên Bái). Hơn một tháng trôi qua, dấu vết tàn khốc của trận “đại hồng thủy” vẫn còn hiển hiện.

Nước mắt ở bản Mông

Hôm ấy, gia đình chị Cứ Thị Sầu ở bản Kháo Giống (xã Kim Nọi) dậy sớm thổi cơm, chuẩn bị lên nương như thường lệ. Chồng chị, anh Giàng A Hù cũng tất tả chuẩn bị thức ăn cho đàn heo 15 con sắp đến ngày xuất bán. Anh bàn với chị, sau vụ thu hoạch lúa tới, cộng với tiền bán heo sẽ sang sửa lại căn nhà và mua cho 2 cháu nhỏ đồ dùng để bước vào năm học mới. Hơn 5 giờ sáng, thấy thời tiết bất thường, mưa to khiến nước từ đỉnh núi ùn ùn dội xuống theo khe suối, anh vội đưa vợ con lên đồi cao lánh nạn. Nghĩ đến đàn heo 15 con - tài sản quý giá nhất của gia đình có thể bị đất đá đè chết, anh quay lại mở cửa cho chúng chạy ra ngoài. Cùng lúc này, các tảng đá sập xuống, cơn lũ dữ quét qua...

Sáng 5-8, sau 2 ngày cật lực tìm kiếm sâu trong những lớp đất đá, cây củi, tường ngói ngổn ngang, chị Sầu cùng 2 cháu nhỏ đưa thi thể anh về từ một nơi cách nhà 3 cây số. Đám hiếu được lo sơ sài trong căn nhà cũng chẳng còn nguyên vẹn. Từ lưng núi xa, dân bản kéo đến chia buồn cùng gia đình chị. Những người phụ nữ Mông, người vợ, người mẹ ôm nhau khóc. Nước mắt thấm đẫm những cơn mưa chưa dứt giữa đại ngàn…

Không chỉ anh Hù, “rốn lũ” Kim Nọi còn có 6 người chết và mất tích, hàng trăm con người phút chốc không còn nhà cửa. “Chưa bao giờ trong lịch sử xã Kim Nọi lại phải gánh chịu một trận lũ lớn gây thiệt hại nặng nề như vậy. Gia đình tôi may mắn không có ai thiệt mạng, nhưng tất cả tài sản bị cuốn trôi, toàn bộ diện tích canh tác bị đất đá vùi lấp. Giờ đến cái nhà cũng không có để về…”, anh Khang A Vừ ở bản Tà Chơ nghẹn ngào.

Cũng nằm trên đường lũ quét qua, các trường Tiểu học, THCS, THPT, sân vận động, Trung tâm chính trị… thị trấn Mù Cang Chải hư hại nặng. Chỉ tay về khu vực ngổn ngang đất đá, hòn nào, hòn nấy to như cả gian nhà xếp chồng lên nhau, Phó Hiệu trưởng trường THPT Mù Cang Chải Hoàng Thị Hường cho hay: “Trận lũ vừa qua khiến điểm trường chính bị hư hại nhà công vụ, một số phòng ăn, ở, điểm trường lẻ chỉ còn lại đống đổ nát, thiệt hại ước tính hơn 8 tỷ đồng. Chúng tôi đang gắng sức để bước vào năm học mới theo đúng kế hoạch. Một tín hiệu vui là các em học sinh vẫn cố gắng đến trường, không xảy ra tình trạng bỏ học”.

Đoàn công tác của Ủy ban MTTQ tỉnh Bắc Ninh, Tỉnh Đoàn, Hội Doanh nhân trẻ tỉnh tặng quà đồng bào Mù Cang Chải.

Những ngày này, quá trình tìm đất tái định cư cho các hộ dân đã diễn ra. Nơi tái định cư được xác định là khu ruộng ngô hoặc vùng đất rộng của các xã Dế Xu Phình, Lao Chải, La Pán Tẩn, Kim Nọi… Một số hộ chưa tìm được đất phải ở nhờ nhà người thân, trường học, Đài truyền thanh hay Trung tâm Y tế huyện. Dẫu có nơi ở mới, song trên gương mặt những người dân mà chúng tôi tiếp xúc đều lộ nét lo âu, bởi những cơn mưa vẫn còn rải rác, nguy cơ sạt lở còn hiện hữu.

“Hướng về Mù Cang Chải”

Trên hành trình gần 400 cây số đến với bà con vùng lũ, chúng tôi bắt gặp rất nhiều những đoàn xe gắn dòng chữ thân thương: “Chia sẻ với đồng bào vùng lũ”, “San sẻ với Tây Bắc”, “Hướng về Mù Cang Chải”… đang hối hả về với bà con vùng chịu thiên tai. Những tấm lòng cứ thế nối dài như để rút ngắn lại nỗi đau mà bà con đang phải gánh chịu.

Đón đoàn công tác của Ủy ban MTTQ tỉnh Bắc Ninh, Tỉnh Đoàn, Hội Doanh nhân trẻ tỉnh, cán bộ và nhân dân huyện Mù Cang Chải không giấu được xúc động trước tình cảm cũng như sự quan tâm, hỗ trợ của những người con Bắc Ninh-Kinh Bắc. Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện Mù Cang Chải Lê Ngọc Minh chia sẻ: “Trận lũ ống, lũ quét vừa qua đã khiến 14 người chết và mất tích, 9 người bị thương; nhiều tuyến đường, cầu cống bị sạt lở gây ách tắc giao thông, công trình thủy lợi bị thiệt hại; lũ cuốn trôi nhiều tài sản và gia súc, gia cầm của người dân. Thiệt hại do mưa lũ gây ra lên đến hàng trăm tỷ đồng. Đến nay, có khoảng 700 đoàn từ thiện của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước đến thăm hỏi, ủng hộ. Đời sống người dân đã tạm ổn định nhưng còn nhiều khó khăn, rất cần sự chung tay giúp sức nhiều hơn nữa…”.

Trong chuyến đi lần này, đoàn công tác của tỉnh Bắc Ninh đã trao tặng số tiền và hiện vật trị giá hơn 1 tỷ đồng, trong đó Uỷ ban MTTQ tỉnh trao tặng 500 triệu đồng, Hội Doanh nhân trẻ tỉnh tặng nhiều suất quà với tổng trị giá hơn 500 triệu đồng. Tận tay trao những suất quà đến với đồng bào, ông Mẫn Ngọc Anh, Tổng Giám đốc Tập đoàn Hanaka, Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ tỉnh xúc động: “Cơn lũ dù đã qua đi nhưng khó khăn mà nó gây ra vẫn còn hiển hiện. Chương trình thiện nguyện lần này là hoạt động thiết thực, thể hiện tinh thần tương thân tương ái của người Bắc Ninh đối với đồng bào vùng cao chịu ảnh hưởng do mưa lũ. Chúng tôi sẽ tích cực triển khai nhiều chương trình có ý nghĩa hơn nữa trong thời gian tiếp theo”.

Tại vùng “rốn lũ” Mù Cang Chải, cùng với hình ảnh “lá lành đùm lá rách”, chúng tôi cũng bắt gặp không ít những “lá rách ít đùm lá rách nhiều” của bà con vừa chịu ảnh hưởng do lũ, khi những hộ còn lành lặn cùng san sẻ chỗ ở, bát cơm, chén nước với những nhà đã bị lũ cuốn trôi. Cùng với sự chung tay hỗ trợ của đồng bào cả nước, Mù Cang Chải sẽ sớm vượt qua những nỗi đau thương, để lũ trẻ tiếp tục đến trường, nương lúa vàng lại ngát hương trên những thửa ruộng bậc thang kì vĩ…

Mù Cang Chải, 9-2017