Bắc Ninh trong chiến dịch tiêm mũi tăng cường vắc-xin phòng COVID-19

Để chủ động ứng phó linh hoạt, hiệu quả với diễn biến mới của dịch COVID-19, đặc biệt là biến chủng mới Omicron, cùng với các biện pháp chuyên môn khác, ngành Y tế đang tập trung lực lượng tất cả các tuyến cho công tác tiêm vắc-xin phòng COVID-19 mũi bổ sung và nhắc lại. Nếu được Bộ Y tế phân bổ đủ vắc-xin, Bắc Ninh phấn đấu hoàn thành tiêm liều cơ bản cho người từ 12 đến 18 tuổi và hoàn thành tiêm liều bổ sung cho người từ 18 tuổi trở lên trước ngày 31-1-2022.

Mục tiêu của liều vắc-xin phòng COVID-19 tăng cường là khôi phục hiệu quả của vắc-xin đã bị suy giảm.

Tại Bắc Ninh, qua việc so sánh số ca tử vong/ ca mắc trong giai đoạn dịch vừa qua có thể cho thấy tác động tích cực của việc tiêm vắc-xin phòng COVID-19. Nếu như ở giai đoạn đầu đợt dịch thứ 4 vào tháng 5, 6 năm 2021, số ca mắc COVID-19 toàn tỉnh khoảng 1,6 nghìn, trong đó có 16 ca tử vong, số ca diễn biến nặng nhiều. Khi đó, người dân cơ bản chưa được tiêm vắc-xin phòng COVID-19. Còn trong thời gian từ ngày 4-10 đến ngày 29-12-2021, khi tỷ lệ bao phủ vắc-xin phòng COVID-19 mũi 1, mũi 2 đã đạt khá cao, con số 6 ca tử vong và số ca chuyển nặng chiếm tỷ lệ thấp trên tổng số mắc hơn 9,5 nghìn ca toàn tỉnh cho thấy ánh sáng từ vắc-xin trong đại dịch. Điều đáng nói là cả 6 ca tử vong này đều là người già (từ 62 đến 89 tuổi), có bệnh nền và chưa hoặc không tiêm vắc-xin phòng COVID-19.
Theo bác sĩ Nguyễn Khắc Từ, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh một số nghiên cứu, thống kê khoa học đã chỉ ra việc tiêm đủ mũi bản vắc-xin phòng COVID-19 giúp người được tiêm giảm nguy cơ diễn biến nặng và tử vong nếu không may mắc COVID-19. Theo một số nghiên cứu, đánh giá, việc tiêm vắc-xin phòng COVID-19 có thể giảm 40 lần nguy cơ tử vong, một số báo cáo khác công bố vắc-xin phòng COVID-19 có thể giảm tỷ lệ hơn 90% các trường hợp diễn biến nặng và tử vong do COVID-19.
Cuối tháng 11-2021, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã chỉ định B.1.1.529 một biến thể đáng quan tâm và đặt tên cho nó là Omicron. Sự xuất hiện của biến thể Omicron đã khiến các chuyên gia y tế và Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật (CDC) Mỹ kêu gọi cần tiêm liều vắc-xin COVID-19 tăng cường.
Một số nghiên cứu cho thấy rằng khả năng bảo vệ được cung cấp bởi vắc-xin COVID-19 hiện đang được ủy quyền để chống lại việc lây nhiễm SARS-CoV-2 và phát triển bệnh nặng bắt đầu suy yếu sau một vài tháng. Một số chuyên gia nhận định sự suy giảm khả năng miễn dịch chống lại SARS-CoV-2 này có thể đã góp phần vào sự gia tăng gần đây các trường hợp COVID-19 ở Mỹ, Châu Âu và nhiều quốc gia khác. Bằng chứng về sự bảo vệ ngày càng suy yếu trước các biến thể mới của SARS-CoV-2 đã khiến các cơ quan y tế ở Mỹ và châu Âu cho phép sử dụng mũi tiêm tăng cường cho những người lớn tuổi và những người có nguy cơ mắc COVID-19 cao hơn.
Các chuyên gia y tế nhận định, vắc-xin phòng COVID-19 vẫn mang lại hiệu quả trong việc ngăn ngừa nhiễm trùng nặng và tử vong, nhưng chúng không đạt được hiệu quả 100%. Đặc biệt, ở những vùng có tỷ lệ nhiễm cao do tỷ lệ tiêm phòng thấp, người được tiêm chủng dễ bị phơi nhiễm với virus và bị lây nhiễm đột biến. Do các biến thể có khả năng lây truyền cao, chúng ta sẽ cần tiêm liều vắc-xin tăng cường.
Theo WHO, liều vắc-xin tăng cường được sử dụng cho dân số đã hoàn thành đợt tiêm chủng chính (hiện tại là một hoặc hai liều tùy thuộc vào loại vắc-xin) khi theo thời gian, khả năng miễn dịch và khả năng bảo vệ lâm sàng suy giảm. Mục tiêu của liều tăng cường là khôi phục hiệu quả của vắc-xin đã bị suy giảm.
Căn cứ Công văn của Bộ Y tế về việc tiêm vắc-xin phòng COVID-19 liều cơ bản và nhăc lại; tiến độ tiêm chủng và tình hình dịch bệnh trên địa bàn tỉnh, để tăng cường miễn dịch phòng COVID-19 cho người dân, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch 887/KH-UBND Điều chỉnh triển khai tiêm liều bổ sung, liều nhắc lại vắc-xin phòng COVID-19 trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh năm 2021-2022. Ngành Y tế đang tích cực triển khai công tác tiêm bổ sung, nhắc lại theo kế hoạch chuyên môn đã xây dựng và căn cứ vào lượng vắc-xin được Bộ Y tế phân bổ.
Đối tượng tiêm bổ sung là người từ 18 tuổi trở lên, bảo đảm bao phủ cho toàn bộ người từ 50 tuổi trở lên đã tiêm đủ liều cơ bản (tiêm 1 hoặc 2 hoặc 3 mũi tùy theo loại vắc xin), bao gồm: Người có tình trạng suy giảm miễn dịch vừa và nặng như người cấy ghép tạng, ung thư, HIV, đang điều trị thuốc ức chế miễn dịch hoặc đã điều trị trong vòng 6 tháng… người đã tiêm đủ liều cơ bản bằng vắc xin của hãng Sinopharm hoặc vắc xin Sputnik V.
Đối tượng tiêm nhắc lại là người từ 18 tuổi trở lên đã tiêm đủ liều cơ bản hoặc liều bổ sung, đảm bảo bao phủ cho toàn bộ người có bệnh nền, người cần được chăm sóc dài hạn tại các cơ sở y tế, người từ 50 tuổi trở lên, người trực tiếp xét nghiệm, chăm sóc, điều trị bệnh nhân COVID-19, nhân viên y tế.
Vắc xin sử dụng để tiêm bổ sung và tiêm nhắc lại theo hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất đã được Bộ Y tế phê duyệt và hướng dẫn, bao gồm: Liều bổ sung vắc-xin phòng COVID-19 là loại vắc-xin cùng loại với liều cơ bản hoặc vắc-xin mRNA, khoảng cách tiêm 1 mũi bổ sung sau mũi cuối cùng của liều cơ bản ít nhất 28 ngày đến 3 tháng. Đối với liều nhắc lại vắc-xin phòng COVID-19, nếu các mũi tiêm cơ bản hoặc bổ sung cùng loại vắc-xin thì tiêm mũi nhắc lại cùng loại đó hoặc vắc-xin mRNA; nếu trước đó đã tiêm các loại vắc-xin khác nhau thì tiêm mũi nhắc lại bằng vắc-xin mRNA; nếu tiêm liều cơ bản hoặc bổ sung là vắc xin của hãng Sinopharm thì có thể tiêm mũi nhắc lại cùng loại đó hoặc vắc-xin mRNA hoặc vắc-xin véc-tơ vi-rút (vắc xin Astrazeneca); khoảng cách: Tiêm 1 mũi nhắc lại ít nhất 3 tháng sau mũi cuối cùng của liều cơ bản. Đối với những người có chỉ định tiêm liều bổ sung, sau khi đã tiêm liều bổ sung thì được coi là hoàn thành liều cơ bản; đối với những người đã mắc COVID-19 thì tiêm ngay sau khi hồi phục và hoàn thành việc cách ly y tế theo quy định.