Bác về đem tới mùa xuân

Mảnh đất Tổ quốc đầu tiên được đón Bác Hồ trở về là bản nhỏ Pác Bó, xã Trường Hà, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng. Ðặt bước chân đầu tiên lên mảnh đất của Tổ quốc sau 30 năm xa cách, Người đã lặng đi vì xúc động ngắm nhìn cảnh vật quê hương. Ðồng chí Ðại tá Dương Ðại Lâm, quê ở Pác Bó kể lại: Sau cái đêm đầu tiên nghỉ lại tại nhà một đồng bào dân tộc Nùng có cảm tình với cách mạng, hôm sau người chủ nhà dẫn Bác và mấy đồng chí vừa mới về nước, theo một con đường nhỏ chạy ngoằn ngoèo qua rừng, lên một ngọn núi đá, về sau Bác đặt tên núi là núi Các Mác. Từ bờ suối trèo lên phải qua đoạn dốc khá dài, cây cối rậm rạp, mới lên tới cửa hang. Hang nằm trên lưng chừng dãy núi cao chạy dài là ranh giới tự nhiên giữa nước ta và Trung Quốc. Hang không rộng lắm, có hai ba ngách nhỏ. Trong một ngách có tảng đá khá to, bằng phẳng, mọi người dọn dẹp, gác cây rải lá lên làm giường nằm. Bác Hồ đã sống những ngày đầu về nước ở trong hang đá ấy. Ðó là hang Cốc Bó, thuộc bản Pắc Bó. Pác Bó theo tiếng Tày - Nùng ở Cao Bằng có nghĩa là “đầu nguồn”. Trước cửa hang có một con suối lớn nước quanh năm trong vắt chảy ngầm từ trong núi đá ra, là đầu nguồn của con sông Giành, một nhánh của sông Bằng Giang, chảy qua thị xã Cao Bằng. Bác Hồ đặt tên cho suối là suối Lê-nin. Từ đây núi là núi cách mạng, suối là suối cách mạng. Nơi đây chính là đầu nguồn của cách mạng Việt Nam.

Mảnh đất Tổ quốc đầu tiên được đón Bác Hồ trở về là bản nhỏ Pác Bó, xã Trường Hà, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng. Ðặt bước chân đầu tiên lên mảnh đất của Tổ quốc sau 30 năm xa cách, Người đã lặng đi vì xúc động ngắm nhìn cảnh vật quê hương. Ðồng chí Ðại tá Dương Ðại Lâm, quê ở Pác Bó kể lại: Sau cái đêm đầu tiên nghỉ lại tại nhà một đồng bào dân tộc Nùng có cảm tình với cách mạng, hôm sau người chủ nhà dẫn Bác và mấy đồng chí vừa mới về nước, theo một con đường nhỏ chạy ngoằn ngoèo qua rừng, lên một ngọn núi đá, về sau Bác đặt tên núi là núi Các Mác. Từ bờ suối trèo lên phải qua đoạn dốc khá dài, cây cối rậm rạp, mới lên tới cửa hang. Hang nằm trên lưng chừng dãy núi cao chạy dài là ranh giới tự nhiên giữa nước ta và Trung Quốc. Hang không rộng lắm, có hai ba ngách nhỏ. Trong một ngách có tảng đá khá to, bằng phẳng, mọi người dọn dẹp, gác cây rải lá lên làm giường nằm. Bác Hồ đã sống những ngày đầu về nước ở trong hang đá ấy. Ðó là hang Cốc Bó, thuộc bản Pắc Bó. Pác Bó theo tiếng Tày - Nùng ở Cao Bằng có nghĩa là “đầu nguồn”. Trước cửa hang có một con suối lớn nước quanh năm trong vắt chảy ngầm từ trong núi đá ra, là đầu nguồn của con sông Giành, một nhánh của sông Bằng Giang, chảy qua thị xã Cao Bằng. Bác Hồ đặt tên cho suối là suối Lê-nin. Từ đây núi là núi cách mạng, suối là suối cách mạng. Nơi đây chính là đầu nguồn của cách mạng Việt Nam.

Ðồng chí Vũ Kỳ kể lại: “Hành trang theo Bác trở về Pác Bó vẻn vẹn chỉ có một chiếc valy xách tay bằng mây, trong đựng hai bộ quần áo đã cũ, và tập tài liệu “Con đường giải phóng” tập hợp những bài giảng trong lớp huấn luyện ở Nậm Quảng (Quảng Tây, Trung Quốc) do Bác phụ trách, vừa mới kết thúc trước Tết mấy hôm”.

Về Pác Bó, Bác thường mặc bộ quần áo dân tộc Nùng màu chàm, ống tay rộng. Thức ăn của Bác và anh em chỉ có rau bí, măng đắng, rau rừng và con ốc con cá bắt được ở dưới suối. Tháng giáp hạt, nhân dân ăn độn ngô, Bác cũng ăn cháo, ăn ngô. Trời mưa ẩm, hang núi đá ướt lạnh thấu xương, từ các nhũ đá nước nhỏ giọt xuống đều đều không dứt. Ðể đỡ lạnh mọi người phải đốt lên một đống lửa nhỏ. Sáng ra, Bác lại ra ngồi nơi phiến đá chông chênh bên bờ suối để dich vu seo sách huấn luyện cán bộ và biên soạn tài liệu tuyên truyền cách mạng. Với tinh thần lạc quan cách mạng, Bác đã viết bài thơ Tức cảnh Pác Bó trong thời gian Người hoạt động ở đây:

Sáng ra bờ suối, tối vào hang

Cháo bẹ, rau măng vẫn sẵn sàng

Bàn đá chông chênh dịch sử Ðảng

Cuộc đời cách mạng thật là sang!

Tháng 2 năm 1941

Thời gian này Bác nhanh chóng bắt tay xây dựng cơ sở cách mạng, tổ chức quần chúng tại Cao Bằng, chuẩn bị cho cuộc cách mạng để giải quyết cho kỳ được vấn đề giải phóng dân tộc và giai cấp. Nơi đây, từ ngày 10/5-19/5/1941 đã diễn ra sự kiện trọng đại của Ðảng và của dân tộc: Hội nghị Trung ương Ðảng lần thứ 8 họp tại lán Khuổi Nậm hoàn chỉnh đường lối chiến lược, sách lược của cách mạng Việt Nam, trong đó xác định giải phóng dân tộc là nhiệm vụ hàng đầu của cách mạng nước ta. Hội nghị đã bầu Ban Chấp hành Trung ương và bầu đồng chí Trường Chinh là Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Ðảng, quyết định thành lập Mặt trận Việt Nam độc lập đồng minh (gọi tắt là Việt Minh).

Cũng tại căn cứ lịch sử cách mạng Pác Bó, Bác đã sáng lập ra tờ báo “Việt Nam độc lập” là cơ quan tuyên truyền của tổ chức Việt Minh, thành lập đội du kích Pác Bó là lực lượng vũ trang cách mạng đầu tiên của tỉnh Cao Bằng, đồng thời còn huấn luyện nhiều lớp chính trị, quân sự…

Từ căn cứ Pác Bó, Bác đã tới hoạt động nhiều nơi trên đất Cao Bằng. Ngày 22/12/1944, tại khu rừng Trần Hưng Ðạo, theo chỉ thị của Người, Ðội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân, tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng do đồng chí Võ Nguyên Giáp chỉ huy, được thành lập.

Ðúng 20 năm sau, ngày 20 tháng 2 năm 1961, cũng vào dịp Tết, mồng 6 Tết Tân Sửu, Bác về thăm lại Pác Bó. Bà con các dân tộc ở Pác Bó đón Bác như đón người cha trở về. Ðồng bào tổ chức mít tinh đón Bác với đủ các sắc màu dân tộc: áo chàm của dân tộc Tày, Nùng, áo hoa văn sặc sỡ, vòng bạc đeo đầy cổ, đầy tay của người Mông. Bác đến. Tiếng hoan hô và tiếng các nhạc cụ dân tộc tấu lên thật rộn ràng như một ngày hội lớn. Bác ân cần chia kẹo cho các em nhỏ và mọi người, tặng ảnh cho nhân dân Pác Bó. Bác nói chuyện với đồng bào. Rồi Bác và mọi người lên thăm hang Pác Bó. Sau khi trồng 3 khóm trúc ở nơi đầu nguồn suối Lê-nin, Bác ra ngồi trên tảng đá nhô lên mặt nước nơi ngày xưa Người vẫn thường ngồi câu cá. Bác kể cho mọi người nghe ngày Bác ở đây. Dòng suối nguồn nước vẫn chảy trong vắt như ngày xưa Bác ở. Hai mươi năm trước xuân Tân Tỵ đất nước còn nô lệ, hai mươi năm sau xuân Tân Sửu một nửa nước nhà đã độc lập tự do. Bác liền đọc bài thơ khi tứ thơ vừa chợt đến:

Hai mươi năm trước ở hang này

Ðảng vạch con đường đánh Nhật, Tây

Lãnh đạo toàn dân ra chiến đấu

Non sông gấm vóc có ngày nay.

Cây đào bên bờ suối như nở hoa thắm hơn để đón chào Người. Bác nói với mọi người sau này con đường từ thị xã Cao Bằng lên Pác Bó nên trồng cây có nhiều hoa để con đường là con đường hoa. Ra đến bờ suối, Bác và các đồng chí cùng đi chụp ảnh trước cây đào đang nở rộ. Nhân dân tập trung rất đông đủ ở đầu làng tiễn Bác. Bác vẫy tay lưu luyến.

Năm 2011, nhân kỷ niệm 121 năm ngày sinh nhật Bác, trên đồi Pò Tếng Chấy ở trung tâm của vùng đất thiêng Pác Bó đã khánh thành Ðền thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh. Bên trong đền thờ, ở nơi chính điện pho tượng Bác ngồi thật ung dung, thư thái. Phía trên là bức hoành phi chạm nổi bật lên 4 chữ vàng “HỒNG NHẬT CAO MINH” và đôi câu đối đặt hai bên ca tụng công lao trời biển của Bác và đất thiêng Cao Bằng:

“Lãnh tụ trở về nhật nguyệt bừng lên trời Pác Bó

Anh hùng tụ lại tinh hoa rực sáng đất Cao Bằng”

Xuân này là xuân Bính Thân (2016), kỷ niệm 75 năm ngày Bác trở về nước lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Kể từ đây lịch sử nước ta mở trang sử mới: thời đại Hồ Chí Minh. Xuân mới lại về, lòng chúng ta lại càng nhớ Bác-Người về đem tới mùa xuân cho đất nước.

Mùa xuân nhớ Bác, chúng ta nguyện phấn đấu học tập và làm theo tấm gương trọn đời vì nước vì dân của Bác.

Xuân Bính Thân - 2016.