Bản chất “Bộ đội cụ Hồ”

Hướng tới kỷ niệm 70 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, 25 năm ngày hội Quốc phòng toàn dân, phóng viên Báo Bắc Ninh có cuộc trao đổi với đồng chí Đại tá Trần Công Thế, Phó Chủ tịch Hội CCB tỉnh, người từng có 40 năm chiến đấu và công tác trong Quân đội về chủ đề bản chất “Bộ đội Cụ Hồ”.

PV: Thưa đồng chí, “Bộ đội Cụ Hồ” là cụm từ được nhắc rất nhiều. Vậy tên gọi đó có từ bao giờ và tại sao lại gọi là “Bộ đội Cụ Hồ”?

Đồng chí Trần Công Thế:Lịch sử Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam đã viết: Ngay từ khi mới được thành lập, QĐND Việt Nam đã được nhân dân Việt Bắc gọi với cái tên trìu mến là “Bộ đội Cụ Hồ”. Có tên gọi như vậy bởi vì QĐND Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập và rèn luyện. Chủ tịch Hồ Chí Minh là biểu tượng cao đẹp về phẩm chất, đạo đức và niềm tin yêu của nhân dân, cho nên QĐND Việt Nam xứng đáng có vinh dự được gọi với cái tên trìu mến như vậy.

“Bộ đội Cụ Hồ” là những chiến sỹ được mang tên lãnh tụ của dân tộc mình, trở nên thân quen với nhân dân ta trong suốt 70 năm qua. Đó là nét độc đáo của dân tộc Việt Nam. Trên thế giới, chưa có nước nào mà nhân dân lại lấy tên vị lãnh tụ kính yêu, một danh nhân văn hoá để đặt tên cho Quân đội của mình. Đó là sự thể hiện tình cảm quý mến đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh và lòng tin yêu của nhân dân đối với Quân đội, đồng thời là tình cảm gắn bó thiêng liêng, ruột thịt giữa người lính với lãnh tụ của mình. Bác yêu thương bộ đội như con và những người lính đều coi Bác như cha nên mới có tên gọi “Bộ đội Cụ Hồ” thân thương ấy, cũng như nhân dân ta đều gọi Hồ Chủ tịch là Bác Hồ. Trong tình cảm giữa lãnh tụ với quần chúng còn có tình Cha - con, tình Bác - cháu sâu nặng, đậm đà bản sắc dân tộc Việt Nam.      

Lực lượng quân sự tỉnh tiếp bước cha anh tô thắm bản chất Bộ đội Cụ Hồ.

  Bản chất “Bộ đội Cụ Hồ” là hiện thân của chủ nghĩa nhân văn Hồ Chí Minh, là biểu hiện cao đẹp của truyền thống “Việc binh là việc nhân nghĩa”, “Đem đại nghĩa thắng hung tàn, lấy chí nhân thay cường bạo”, “Lấy ít địch nhiều, lấy yếu chống mạnh”, “Trăm họ là binh”, “Toàn dân đánh giặc”... trở thành ý thức hệ của lớp người theo Đảng, Bác Hồ đi kháng chiến giành độc lập dân tộc và trở thành “chất lính”, thành tài sản phi vật thể ngấm sâu vào máu thịt của mỗi quân nhân, trở thành biểu tượng cao đẹp trong lòng nhân dân.

PV: Vậy động lực và nhân tố nào tạo nên bản chất “Bộ đội Cụ Hồ” mà có sức trường tồn như vậy, thưa đồng chí? 

Đồng chí Trần Công Thế: Đó chính là sự biểu hiện đầy đủ, biện chứng của mối liên hệ “tồn tại xã hội quyết định ý thức xã hội”. Tồn tại xã hội ở đây là truyền thống đấu tranh dựng nước, chống giặc ngoại xâm trong suốt chiều dài lịch sử của dân tộc đã tạo ra con người, ý chí, ý thức hệ về giá trị của độc lập tự do, ý thức không chịu khuất phục kẻ thù và ý thức về tình thương yêu giai cấp.

 Nếu ngược dòng lịch sử dân tộc, ý chí nêu trên được thể hiện rất rõ qua từng giai đoạn: Năm 938, Ngô Quyền đánh thắng quân Nam Hán. Thế kỷ XI, triều Lý đánh thắng quân Tống khai sinh bản Tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước Đại Việt. Thế kỷ thứ XIII, thời Trần 3 lần đánh thắng quân Nguyên Mông, ý chí quật cường của nước Đại Việt làm cho đế quốc phương Bắc hàng trăm năm sau vẫn còn run sợ. Một tướng tài của nhà Nguyên - Trung Quốc mỗi khi nhắc đến việc cầm quân đi xâm lược nước Đại Việt đã phải thốt lên rằng: “Bóng loè gươm sắc lòng thêm trắng/Tiếng rộn trống đồng tóc điểm sương”. (Tạm dich vu seo: chỉ thấy bóng của giáo mác mà ruột gan bàng hoàng, chỉ nghe tiếng trống đồng mà sợ hãi tới mức bạc cả tóc).

Thế kỷ XVIII, Quang Trung đại phá quân Thanh, chỉ trong vòng 6 ngày đã đánh cho kẻ thù phương Bắc tan tác. Với ý thức dân tộc rất cao: “..đánh cho để răng đen, đánh cho để tóc dài, đánh cho chính luân bất phản, phiến giáp bất hoàn, đánh cho sử tri Nam quốc anh hùng chi hữu chủ”, (tạm dịch: .. đánh để giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc, đánh cho kẻ thù không dám quay đầu lại, đánh cho sử sách nước Nam khẳng định là một quốc gia có chủ quyền).

Truyền thống chống giặc ngoại xâm của dân tộc đã hình thành ý chí, sức mạnh của con người Việt Nam kiên cường, dũng cảm, không chịu khuất phục kẻ thù nhưng đầy tính nhân văn là như vậy. Đó chính là cội nguồn, là động lực để tạo ra một ý thức hệ xã hội cho các thế hệ cách mạng về sau, trong đó có QĐND Việt Nam được mang tên “Bộ đội Cụ Hồ”.

PV:  Đồng chí có thể khái quát bản chất của “Bộ đội Cụ Hồ” được thể hiện trong thời đại Hồ Chí Minh đấu tranh giành độc lập và bảo vệ Tổ quốc hiện nay?

Đồng chí Trần Công Thế:  Bản chất “Bộ đội Cụ Hồ” được thể hiện trong lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh với Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân khi mới được thành lập và không ngừng hoàn thiện cùng với sự phát triển của Quân đội. Đến nay Bản chất “Bộ đội Cụ Hồ” đã thể hiện đầy đủ các giá trị cơ bản đó là “Trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội. Nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”.

Từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu, gắn bó máu thịt với nhân dân, QĐND Việt nam đã không ngừng lớn mạnh, cùng toàn dân đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc.

 Từ những chiến công đầu Phay Khắt, Nà Ngần đến Cách mạng tháng Tám năm 1945, từ khí thế hào hùng toàn quốc kháng chiến tháng 12-1946, đến trận quyết chiến chiến lược Điện Biên Phủ năm 1954 và đại thắng mùa Xuân năm 1975 mà đỉnh cao là chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, đã giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc... đã chứng tỏ sự lớn mạnh của QĐND và các lực lượng vũ trang cách mạng. Trong giai đoạn hiện nay, QĐND Việt Nam lại đảm nhiệm sứ mệnh lịch sử mới là giữ vững độc lập chủ quyền của đất nước, giữ vững biển đảo và môi trường hoà bình để đất nước xây dựng và phát triển.

Đó là những mốc son chói lọi được ghi vào lịch sử vẻ vang của dân tộc, của quân đội, khắc họa lên những nét đẹp hiện hữu trong bản chất cách mạng và truyền thống của “Bộ đội Cụ Hồ”-biểu tượng cao đẹp của QĐND Việt Nam và nó trường tồn mãi mãi cùng lịch sử dân tộc.

 Trân trọng cảm ơn đồng chí!