Bữa cơm ngày bão

Ấy là những bữa cơm đáng nhớ nhất trong những năm tháng tuổi thơ của tôi. Giữa những ngày hè nắng chói chợt xuất hiện đợt nắng oi là báo hiệu những cơn bão đang được ấp ủ, hình thành.

 Ngày trước, mỗi khi nghe tin báo bão trên đài tiếng nói Việt Nam là lũ trẻ chúng tôi thích lắm. Trong khái niệm của lũ trẻ con chúng tôi ngày ấy, bão giông là mang đến cảm giác mạnh với gió, mưa và cái tất bật lo tránh bão của mọi nhà. Ngày ấy, ở vùng thôn quê vẫn còn nhiều nhà mái gianh, tường đất. Nhà tôi lúc ấy cũng là mái gianh, tường đất. Mỗi mùa mưa bão, cha mẹ tôi lo thắt lòng, còn lũ trẻ chúng tôi vẫn hồn nhiên vui với việc tíu tít dắt nhau sang nhà hàng xóm tránh bão. Không mấy khi được tụ tập nên cả bọn rúc rích cười đùa, bày ra đủ thứ trò chơi trong gian buồng chật hẹp. Thỉnh thoảng lại mở cửa sổ ngó ra vườn xem gió có đu gẫy cành mấy cây hồng, cây bưởi, quật gẫy măng tre và kéo đổ những cây chuối trĩu quả đã được chống đỡ vội lúc trước không. Ðôi lúc thì ngóng về nhà xem bố mẹ ở nhà thế nào. Mái gianh có bị tốc không, tường có bị đổ không, đã trưa rồi mẹ có nấu được cơm không… Những lúc gió đổi chiều, mưa ngớt cả lũ lại tranh thủ đội áo mưa ra vườn nhặt trái cây rụng, nhặt măng gẫy để ngâm muối ớt…

Vào những ngày có bão, mẹ thường tranh thủ làm vội lọ muối lạc, cất trữ được ít cành lá khô làm chất đốt. Và đó là thực phẩm chính trong bữa cơm ngày bão. Giữa bốn bề mưa gió, trong gian bếp ướt nhoẹt ấy, với một chút cành củi còn khô ấy mẹ vừa che chắn chỗ bếp đun bằng mấy cái mê nón rách, cái thúng, cái mẹt… để nhen lên ngọn lửa le lói đủ để nấu một nồi cơm, xoay vần ấp ủ mãi, cơm cũng chín nục nưng nức hương. Trong không gian ẩm lạnh ấy, nồi cơm chín tới, ngun ngút hơi mang bao lo toan vất vả của mẹ cha có cảm giác ngon tuyệt. Ðứa nào, đứa nấy tranh nhau đưa bát chờ mẹ xới mà chẳng để ý đến cha mẹ đã ăn được gì chưa…

Có bữa sau bão, mẹ đội mưa ra đồng hái vội được mớ rau muống. Rau muống ngoi mưa non xớt được đập dập, vặn từng khúc xào với tỏi thơm phức. Bữa cơm chỉ có vậy mà ngon quá, dư vị ngon ngọt như còn mãi đến tận bây giờ.

Với vùng quê cách xa biển như Bắc Ninh, bão giông không quá dữ dội, khắc nghiệt. Nhưng mỗi khi có bão về, lòng tôi lại nao nao nhớ về những ngày ấu thơ và liên tưởng đến những tỉnh miền Trung chạy dọc bờ biển, nơi tôi đã từng đi qua trong mùa mưa bão. Những người dân trong khắc nghiệt của thiên nhiên ấy vẫn chia ngọt sẻ bùi với những người lỡ độ đường do bão lũ ngăn cách. Những nắm cơm được chuyển đến cho chúng tôi giữa mưa to gió lớn thật ấm áp tình người. Giữa mịt mù mưa gió và mênh mông nước lũ, nhận những nắm cơm trắng với muối vừng, muối lạc mà thấy yên lòng như ở bên cha mẹ ngày nào, để mỗi khi mùa bão lũ đổ về lại rưng rưng thương người dân còn gian khó ở dải đất miền Trung của đất nước…