Chăm sóc sức khỏe sinh sản trẻ vị thành niên

Thanh niên và vị thành niên là lực lượng lao động tương lai của đất nước nên cần được trang bị đầy đủ kiến thức về sức khỏe sinh sản cũng như cách bảo vệ sức khỏe. Thời gian qua, công tác chăm sóc sức khỏe sinh sản (CSSKSS) vị thành niên, thanh niên ở nước ta nói chung và Bắc Ninh nói riêng đã được chú trọng hơn. Tuy nhiên, công tác này vẫn chưa thực sự đạt hiệu quả và cần phải được tăng cường hơn nữa.

Tập thể dục đều đặn, tham gia các hoạt động cộng đồng cùng sự đồng hành của gia đình, thầy cô sẽ giúp các em có sức khỏe và cuộc sống tốt lành.

Bác sĩ Đặng Đình Thảo, Phó Trưởng khoa CSSKSS, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết, nếu không được giáo dục và trang bị kiến thức đầy đủ, chính những biến đổi về thể chất cũng như tinh thần của trẻ cũng khiến cho trẻ có thể bị xáo động tâm lí và sinh lí, khiến trẻ trở nên mặc cảm với các vấn đề này, từ đó làm nảy sinh những vấn đề, khúc mắc trong các mối quan hệ của trẻ với bố mẹ, với bạn bè, thầy cô và xã hội; thậm chí nhiều trẻ còn bị khó hòa nhập cộng đồng. Hơn thế nữa, với sự biến đổi lớn về tâm sinh lí như vậy, nếu không được hướng dẫn đầy đủ, đúng hướng, trẻ rất dễ tìm hiểu thông tin sai lệch và có nguy cơ phải đối mặt với việc quan hệ tình dục sớm, bị lây truyền các bệnh qua đường tình dục hoặc mang thai ngoài ý muốn. Các tệ nạn xã hội như ma túy, rượu chè, cờ bạc, thuốc lá, mại dâm… cũng luôn rình rập các em nếu không có tư tưởng vững vàng.
Xuất phát từ thực tế đó, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã phối hợp với Sở Giáo dục - Đào tạo tổ chức các buổi nói chuyện chuyên đề về CSSKSS trẻ vị thành niên tại tất cả 8 địa phương trong toàn tỉnh. Tại buổi nói chuyện ở trường THPT Tiên Du 1, hơn 400 học sinh khối lớp 10 - là độ tuổi vừa từ cấp 2 lên cấp 3 với những thay đổi lớn cả về tâm sinh lí lẫn cả môi trường, điều kiện học tập được nhà trường lựa chọn làm đối tượng để trang bị kiến thức về lĩnh vực này.
Em Nguyễn Hà Anh, học sinh lớp 10A1, trường THPT Tiên Du 1 cho biết, mặc dù ở lứa tuổi rất cần những thông tin về sức khỏe sinh sản nhưng tại trường phổ thông lại chưa có môn học chuyên sâu về vấn đề này, chỉ có lồng ghép trong một số môn học nên kiến thức chưa thực sự đầy đủ. Muốn tìm hiểu thì các em phải tự tìm hiểu qua mạng internet hoặc tự trao đổi với nhau. Tại gia đình, bố mẹ cũng có dạy và chỉ cho các em những thay đổi của cơ thể trong độ tuổi dậy thì, tuy nhiên bố mẹ còn bận đi làm, kiến thức cũng không phải chuyên sâu nên nhiều vấn đề của các em bố mẹ không giải thích được hết.
Tại buổi nói chuyện chuyên đề của trường THPT Ngô Gia Tự, thị xã Từ Sơn, báo cáo viên đã chuẩn bị đầy đủ những giáo cụ trực quan, sinh động; cùng với những tình huống, trò chơi mà các em học sinh được trực tiếp tham gia đã tạo được sự hào hứng rất lớn trong cả thầy cô và học sinh toàn trường. Em Hoàng Ngọc Anh - học sinh lớp 10A5 chia sẻ, nói về vấn đề sức khỏe sinh sản thì hầu hết các em đều khá ngại ngần, e dè. Nhưng được tham gia buổi nói chuyện chuyên đề này, không chỉ riêng em mà tất cả các bạn đều rất thích thú. Những kiến thức về sức khỏe sinh sản các em thu được trong các tiết học giáo dục công dân, sinh học hay các hoạt động ngoại khóa; cùng với kiến thức thực tế của buổi nói chuyện ngày hôm nay sẽ giúp em và các bạn vững vàng, tự tin hơn và chủ động chăm sóc sức khỏe của mình tốt hơn.
Mặc dù công tác chăm sóc sức khỏe sinh sản trẻ vị thành niên đã được quan tâm hơn, đem lại kết quả tích cực; nhưng bên cạnh đó, với sự bùng nổ của công nghệ thông tin đã khiến giới trẻ tiếp cận các thông tin đa chiều quá dễ dàng. Chỉ cần có một chiếc điện thoại thông minh kết nối internet, mọi thông tin từ chính thống đến không chính thống đều có thể đến với các em ngay lập tức. Điều này phần nào giúp trẻ có thêm kiến thức, nhưng cũng khiến trẻ dễ sa vào các tệ nạn xã hội.
Bác sĩ Thảo cho biết thêm, có không ít gia đình bố mẹ cứ nghĩ tạo điều kiện thật tốt cho con, sắm sửa đầy đủ các trang thiết bị để con học tập từ điện thoại, máy tính, ipad… nhưng không để ý và quản lí các em. Điều này vô hình chung đã đẩy các em vào một thế giới đa chiều với đủ mọi cám dỗ. Vì thế, trách nhiệm của gia đình, thầy cô và xã hội trong lúc này là phải làm sao để hướng dẫn cho các em tiếp cận thông tin đúng theo khoa học, thông tin nào đúng, thông tin nào sai, thông tin nào phù hợp với bản thân các em. Việc dành thời gian để lắng nghe và chia sẻ những thay đổi trong cuộc sống của các em từ phía bố mẹ và thầy cô đóng vai trò hết sức quan trọng để hướng các em đi đúng đường. Cùng với đó, việc bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, khuyến khích các em tập thể dục đều đặn, tham gia hoạt động cộng đồng và quan trọng nhất là giáo dục các em tránh xa các tệ nạn xã hội… là những yếu tố vô cùng cần thiết giúp các em có cuộc sống khỏe mạnh và an toàn.
Những giờ học về giới tính tại nhà trường còn ít, cha mẹ còn e ngại, chưa thực sự quan tâm đến việc giáo dục giới tính cho con; trong khi trẻ vị thành niên khi tâm sinh lí, cơ thể có những thay đổi lại thường tò mò. Nếu không có sự định hướng, giáo dục tốt, không thể tránh được việc các em tự tìm hiểu, đi sai hướng dẫn đến hậu quả xấu. Vì vậy, gia đình, nhà trường và xã hội đều cần có trách nhiệm trong việc “đưa đường chỉ lối”, kết hợp với sự tự ý thức của bản thân các em để làm sao trẻ vị thành niên có một sức khỏe tốt nhất, cống hiến nhiều nhất cho xã hội.