Chăm sóc sức khỏe tuổi học đường

Sức khỏe học đường là nền tảng quan trọng giúp học sinh phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần. Trẻ em và thanh thiếu niên trải qua giai đoạn học đường với những thay đổi lớn về tâm sinh lý, trong khi môi trường học tập có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của các em. Nếu không được chăm sóc đúng cách, học sinh có thể đối mặt với các vấn đề như suy dinh dưỡng, béo phì, bệnh răng miệng, tật khúc xạ, các bệnh truyền nhiễm, tai nạn thương tích hay thậm chí là sức khỏe tâm thần.

Tiêm bổ sung vaccine Sởi cho trẻ từ 1-10 tuổi trên địa bàn tỉnh.

Toàn tỉnh có 701 cơ sở giáo dục với gần 363.000 học sinh, sinh viên. Nhận thức rõ vai trò của công tác y tế trường học, liên ngành Y tế - Giáo dục phối hợp chặt chẽ để triển khai nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe học sinh.
Một trong những kết quả quan trọng là việc tổ chức mạng lưới nhân lực phụ trách công tác y tế trường học. Hiện nay, 100% trung tâm y tế cấp huyện và trạm y tế cấp xã có cán bộ phụ trách y tế trường học. Số trường có nhân viên y tế chuyên trách tăng lên 8,4% so với năm trước cho thấy sự quan tâm ngày càng lớn đối với công tác này.
Toàn tỉnh có 95,5% số trường bảo đảm điều kiện phòng học, 98,6% trường có nước uống đạt tiêu chuẩn, gần 100% trường có hệ thống xử lý nước sinh hoạt và rác thải đạt yêu cầu. Công tác an toàn thực phẩm được chú trọng, 100% cơ sở giáo dục có tổ chức bữa ăn học đường đều lựa chọn nhà cung cấp thực phẩm có chứng nhận an toàn.
Hoạt động khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe học sinh được tích cực triển khai. Kết quả kiểm tra sức khoẻ đầu năm học cho thấy tỷ lệ học sinh gặp vấn đề về sức khỏe như suy dinh dưỡng, thừa cân, béo phì, bệnh răng miệng, thị lực,… vẫn còn ở mức cao. Điều này đặt ra yêu cầu cần tăng cường hơn nữa các biện pháp can thiệp và phòng ngừa.
Tỷ lệ các cơ sở giáo dục ký hợp đồng trách nhiệm với đơn vị y tế đạt 93,6%. Công tác tuyên truyền, giáo dục sức khỏe cũng được đẩy mạnh qua các buổi sinh hoạt ngoại khóa, tài liệu truyền thông, giúp học sinh nhận thức rõ hơn về việc giữ gìn sức khỏe cá nhân.
Bắc Ninh cũng là địa phương có bước tiến đáng kể trong việc nâng cấp cơ sở vật chất y tế tại trường học với 83% số trường có phòng y tế riêng, 65,6% số trường học có đủ trang thiết bị tối thiểu như giường bệnh, tủ thuốc, dụng cụ đo huyết áp, bảng kiểm tra thị lực…; 100% trường học có căng tin hoặc cung cấp suất ăn được kiểm soát an toàn thực phẩm.
Ngành Y tế tích cực thực hiện nhiều chương trình quan trọng như tiêm vaccine phòng bệnh bạch hầu - uốn ván (Td) cho trẻ 7 tuổi, kiểm tra sức khỏe răng miệng, và phát vitamin A cho trẻ dưới 36 tháng. Với việc triển khai tiêm vaccine Td cho trẻ em 7 tuổi trong chương trình tiêm chủng mở rộng năm 2024 tại trường học và trạm y tế, đến hết năm 2024 có gần 23 nghìn học sinh tại 160 điểm trường và các xã, phường, thị trấn được bổ sung miễn dịch. Trong các nhà trường, các biện pháp phòng chống tai nạn thương tích, đuối nước, bạo lực học đường cũng được chú trọng.
Dù đạt nhiều kết quả tích cực, công tác y tế trường học tại Bắc Ninh vẫn đối mặt với không ít khó khăn. Mặc dù 96,7% các trường học có nhân viên y tế trường học, nhưng đa phần là kiêm nhiệm (chiếm tới 96,9%), chỉ 3,1% trường có nhân viên chuyên trách. Điều này dẫn đến hạn chế trong việc theo dõi sức khỏe học sinh thường xuyên và xử lý các tình huống khẩn cấp. Hiện còn 17% số trường học chưa có phòng y tế riêng, 34,4% trường chưa có đủ trang thiết bị y tế cần thiết. Một số trường chưa bảo đảm điều kiện vệ sinh môi trường, nhà vệ sinh chưa đạt chuẩn.
Việc chuyển nhân viên y tế trường học từ ngành Giáo dục sang ngành Y tế quản lý cũng gây ra nhiều khó khăn trong phân định trách nhiệm giữa trường học và trạm y tế địa phương. Hơn nữa, các văn bản hướng dẫn về y tế trường học chưa được cập nhật kịp thời, dẫn đến lúng túng trong triển khai.
Để nâng cao hơn nữa chất lượng y tế trường học, cần cải thiện cơ sở vật chất và trang thiết bị y tế, bố trí kinh phí nâng cấp phòng y tế tại các trường chưa đạt chuẩn; trang bị đầy đủ dụng cụ sơ cấp cứu, thiết bị đo lường sức khỏe cho tất cả các trường học; bảo đảm điều kiện vệ sinh trường học, đặc biệt là nhà vệ sinh và nước sạch. Tăng cường hơn nữa truyền thông và giáo dục sức khỏe thông qua việc đẩy mạnh các chương trình ngoại khóa về dinh dưỡng, phòng chống bệnh học đường, chăm sóc sức khỏe tâm thần.