Chợ sách cũ

Nằm gọn trong một góc của chợ Đọ Xá - một trong những chợ trung tâm nhộn nhịp nhất thành phố Bắc Ninh, dãy bán sách báo cũ lặng lẽ nhưng không vì thế mà vắng người ra vào. Tồn tại đã ngót chục năm, nơi đây thường được ưu ái gọi với cái tên “chợ sách cũ”, nơi người ta có thể tìm được những cuốn sách ưng ý với giá rẻ bất ngờ hay đơn giản là tìm về một mảng hoài niệm xa xôi bên những trang sách nhuốm màu thời gian.

Cô Nguyễn Thị Linh, một người đã kinh doanh sách cũ lâu năm cho biết: “Tôi bán sách báo cũ từ năm 1999, đến nay đã 14 năm. Trước kia bán ở vỉa hè vườn hoa chỗ bến xe, sau chuyển về đây. Bán sách cũ giờ không còn được như trước nhưng thu nhập mỗi tháng khoảng 3-4 triệu đồng. Hàng ngày làm bạn với đống sách, bày biện, sắp xếp rồi mua qua bán lại mãi thành quen không bỏ được”.

Cửa hàng của cô chỉ rộng chừng hơn chục mét vuông nhưng có đủ mọi loại sách từ sách giáo khoa, sách tham khảo đến sách văn học, nghiên cứu, lịch sử, từ điển, tiểu thuyết, ngoại ngữ... Có những cuốn trông vẫn còn mới nguyên nhưng cũng có những cuốn xuất bản cách đây vài chục năm, giấy đã chuyển sang màu nâu xỉn, gáy sờn rách. Nguồn sách do người ta mang tới bán hoặc chính cô trực tiếp đi mua tại các gia đình, đôi khi là các điểm thu mua đồng nát. Sách đa phần là mua theo cân nên khi về cô phải soạn lại thành từng thể loại để người mua dễ chọn lựa. Cuốn nào bong bìa, rách gáy thì đóng lại cho mới.

Cũng theo cô Linh, mặc dù bây giờ sách báo rẻ và phổ biến hơn trước, mạng internet thông dụng nhưng vẫn có không ít người tìm đến sách cũ. Khách mua cũng đủ thành phần từ học sinh, sinh viên đến trí thức... Ngoài ra cũng có không ít phụ huynh đến tìm mua sách giáo khoa, sách tham khảo cho con. Giá thành những cuốn sách ở đây chỉ rẻ bằng một nửa, thậm chí là bằng một phần ba giá bìa tùy từng loại hoặc độ cũ mới của sách. Với nghề này, cô Linh cũng có nhiều kỷ niệm vui: “Có người tình cờ tìm thấy chính cuốn sách khi xưa của họ đã bị thất lạc hoặc những số báo, tạp chí gắn liền với kỷ niệm trong quá khứ. Cũng có những sinh viên ham mê sách mà nghèo quá không có đủ tiền. Trong trường hợp đó tôi thường bán vốn mà không lấy lãi”.

Hầu hết những người đang kinh doanh sách cũ ở đây đều không nghĩ rằng mình lại bền bỉ theo cái nghề này đến vậy. Ban đầu chỉ là muốn kiếm thêm ít thu nhập, về sau thì ham mê lúc nào không biết. Có lẽ một phần cũng bởi họ đều là những người biết nâng niu, trân trọng giá trị những cuốn sách. “Sách cũ với người này nhưng lại là mới với nhiều người khác. Ngồi bán sách tôi được gặp gỡ đủ mọi khách hàng, học hỏi từ họ nhiều điều rồi dần dần bản thân cũng thấy yêu sách lúc nào không hay. Có những hôm vắng khách, tôi ngồi đọc sách báo từ sáng tới chiều mà không chán. Chừng nào sách cũ còn hữu ích với mọi người thì chừng đó tôi còn làm cái nghề này”, cô Linh tâm sự.

Tương lai nghề bán sách cũ sẽ như thế nào, không ai dám khẳng định nhưng chợ sách cũ vẫn đang tồn tại như một phần không thể thiếu của đời sống thành phố Bắc Ninh. Nhiều người đã hình thành thói quen mỗi cuối tuần hay lúc rảnh rỗi lại lang thang tại những tiệm sách báo cũ. Đó cũng là sự khẳng định sức sống của văn hóa đọc trước ảnh hưởng của internet và các loại hình giải trí hiện đại khác.