Chủ động phòng, chống khi bệnh cúm… “vào mùa”

Bệnh cúm đang “vào mùa”, số ca mắc được ghi nhận tại các cơ sở khám chữa bệnh trên toàn tỉnh cũng như thực trạng số học sinh nghỉ học tăng cao tại một số trường học. Hiện đang là mùa đông xuân, thời tiết lạnh ẩm, ô nhiễm môi trường, tập trung đông người tạo điều kiện thuận lợi cho vi rút cúm phát triển và lây lan. Do vậy, người dân cần trang bị kiến thức nhằm chủ động phòng, chống bệnh Cúm mùa. 

Theo Trung tâm Phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), từ năm 2010 trở lại đây, mỗi năm trên thế giới có khoảng 9 - 45 triệu trường hợp mắc cúm với khoảng trên 61.000 trường hợp tử vong do biến chứng viêm phổi do cúm. Hàng năm, tại Việt Nam trung bình có hơn 800.000 người mắc cúm, số mắc thường gia tăng vào các thời điểm giao mùa. Theo số liệu giám sát năm 2019, tính đến đầu tháng 12 có trên 400.000 người mắc cúm, thấp hơn rất nhiều so với số mắc trung bình hàng năm và thấp hơn 15% so với cùng kỳ 2018. Hiện chưa ghi nhận sự bất thường về số lượng mắc cũng như chủng vi rút cúm. Theo kết quả giám sát trọng điểm bệnh cúm tại khu vực miền Bắc, chủng gây bệnh chủ yếu là chủng cúm A(H1N1) và cúm B. Hiện chưa ghi nhận thấy chủng vi rút cúm mới cũng như chưa thấy có sự đột biến gen làm tăng độc tính hay gây kháng thuốc ở các chủng vi rút cúm lưu hành trên người tại Việt Nam.
Theo báo cáo của Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế), trong tháng 12 bệnh cúm ghi nhận số trường hợp nhập viện có xu hướng gia tăng tại một số bệnh viện tuyến cuối. Theo báo cáo của Viện Vệ sinh dịch tế T.Ư, năm 2019 đã tiếp nhận 143 mẫu bệnh phẩm bệnh nhân viêm phổi nặng do vi rút, đã tiến hành xét nghiệm 143 mẫu, trong đó 65/143 (44,5%) mẫu dương tính với vi rút cúm mùa. Kết quả phân típ vi rút cúm cho thấy Cúm A/H1N1-09 (83,1%), cúm A/H3N2 (4,6%), cúm B (12,3%). Từ đầu năm đến nay, khu vực miền Bắc không phát hiện trường hợp nhiễm vi rút cúm A/H5N1, A/H7N9 và A/H10N8. 

Cán bộ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh tư vấn về vắc xin phòng bệnh cho người dân trước khi tiêm phòng.

Theo bác sĩ Nguyễn Khắc Từ, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, số ca mắc bệnh cúm mùa năm 2019 trên toàn tỉnh cao hơn so với năm 2018 song thấp hơn số mắc trung bình 3 năm gần nhất. Theo đó, toàn tỉnh ghi nhận gần 5.000 trường hợp (so sánh với các năm 2018 là 3.888 trường hợp, năm 2017 là 7.590, năm 2016 là 7.501). Trong đó 11 tháng ghi nhận 3.653 trường hợp mắc, tháng 12 ghi nhận số mắc tăng cao hơn là 1.324 trường hợp. Kết quả xét nghiệm tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh hầu hết âm tính với cúm tuýp A, B. Tuy vậy số ca mắc hiện đang ghi nhận gia tăng tại các cơ sở khám chữa bệnh trên toàn tỉnh và thực tế ghi nhận tại một số trường học có số lượng học sinh nghỉ học tăng cao. Đơn cử như tại thành phố Bắc Ninh, vừa qua Trường Tiểu học Thị Cầu đã có 52 học sinh nghỉ học, Trường Tiểu học Khúc Xuyên có 16 học sinh nghỉ học, Trường THCS Kinh Bắc có 10 học sinh nghỉ học, Trường THCS Tiền An có 35 học sinh nghỉ học… Hiện các cháu học sinh đã ổn định sức khỏe đi học trở lại. Đến nay chưa ghi nhận trường hợp mắc/nghi mắc cúm A/H5N1 và A/H7N9 và A/H10N8 trên địa bàn tỉnh. 
Tuy nhiên trong điều kiện thời tiết mùa đông xuân, và thời điểm giáp Tết Nguyên đán (di biến động dân cư và giao lưu, đi lại của người dân tăng cao), nguy cơ bùng phát dịch bệnh diễn biến phức tạp, Sở Y tế và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã ban hành các công văn chỉ đạo, hướng dẫn TTYT các huyện, thị tăng cường các bệnh pháp phòng chống: Truyền thông, giám sát phát hiện sớm, đặc biệt tại các trường học, khu công nghiệp tập trung đông dân cư, hướng dẫn người dân triển khai vệ sinh môi trường, vệ sinh cá nhân, an toàn thực phẩm, tiêm vắc - xin chủ động phòng bệnh, không để dịch bệnh lan rộng... 
Bệnh cúm mùa là bệnh truyền nhiễm cấp tính với biểu hiện sốt, đau đầu, đau cơ, mệt mỏi, sổ mũi, đau họng và ho. Tác nhân gây bệnh chủ yếu do các chủng vi rút cúm A(H3N2), cúm A(H1N1), cúm B và cúm C. Bệnh có khả năng lây nhiễm rất cao, qua đường hô hấp thông qua các giọt nhỏ nước bọt hay dịch tiết mũi họng do hắt hơi, ho khạc. Bệnh cúm thông thường bệnh diễn biến nhẹ và hồi phục trong vòng 2-7 ngày, nhưng đối với trẻ em, người già sức đề kháng kém, đặc biệt là người có bệnh mãn tính về tim phổi, thận, bệnh chuyển hóa, thiếu máu hoặc suy giảm miễn dịch... thì bệnh cúm có thể diễn biến nặng hơn, dễ bị biến chứng và có thể dẫn đến tử vong nếu không điều trị kịp thời. 
Để chủ động phòng chống cúm mùa, Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế khuyến cáo người dân thực hiện tốt các nội dung: Bảo đảm vệ sinh cá nhân, che miệng khi hắt hơi; thường xuyên rửa tay với xà phòng với nước sạch; vệ sinh mũi, họng hàng ngày bằng nước muối; giữ ấm cơ thể, ăn uống đủ chất dinh dưỡng để nâng cao thể trạng; tiêm vắc xin cúm mùa để tăng cường miễn dịch phòng chống cúm; hạn chế tiếp xúc với bệnh nhân cúm hoặc các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh khi không cần thiết; Sử dụng khẩu trang y tế khi cần thiết; Người dân không tự ý mua thuốc và sử dụng thuốc kháng vi rút (như thuốc Tamiflu) mà cần phải theo hướng dẫn và có chỉ định của thầy thuốc. Khi có triệu chứng ho, sốt, sổ mũi, đau đầu, mệt mỏi cần đến ngay cơ sở y tế để được khám, xử trí kịp thời.