Chủ động ứng phó tình hình nguồn nước tại địa phương

Trong điều kiện lượng mưa thấp, công tác thủy nông cho vụ xuân năm 2025 trên địa bàn huyện Gia Bình được đánh giá gặp nhiều khó khăn. Ngành Nông nghiệp huyện cùng các đơn vị chủ động vận hành hệ thống thủy lợi, tập trung giữ nước, cấp nước phù hợp với lịch thời vụ, hướng tới một mùa vụ bội thu.
Sâu sát chỉ đạo các trạm bơm khẩn trương bơm tưới phục vụ xóa ải, ông Phạm Đức Hành, Giám đốc Xí nghiệp Khai thác công trình thủy lợi Gia Bình cho biết: “Lượng mưa 4 tháng qua rất thấp, có tháng gần như không mưa, lượng nước trên sông Đuống giảm khoảng 20-30%, kể cả giai đoạn xả nước hồ Hòa Bình cũng không đạt được mực nước so cùng kỳ mọi năm. Ngoài ra, do ảnh hưởng của cơn bão số 3, phải tiêu nước trên kênh chìm, sông Lai, Đông Côi-Đại Quảng Bình, sông Móng… để chống úng ngập vụ mùa 2024 nên nước đệm các kênh cạn hơn mức cho phép. Đất vốn đã khô, ải chiếm hơn 80% nên nhu cầu về nước để làm đất phục vụ gieo cấy cần nhiều hơn”.

Kiểm tra vận hành trạm bơm Môn Quảng (xã Lãng Ngâm).

Theo kế hoạch sản xuất, vụ xuân năm 2025, Xí nghiệp Khai thác công trình thủy lợi Gia Bình phục vụ tưới 4.577 ha, trong đó diện tích lúa là 3.529 ha, diện tích thủy sản, cây màu khoảng 1.048 ha. Để chủ động đối phó với tình hình nguồn nước bị thiếu, Xí nghiệp xây dựng phương án và giải pháp tưới từ rất sớm; thành lập Ban Chỉ đạo tưới ải, phân công nhiệm vụ cho từng thành viên. Cùng với đó, đơn vị kiểm tra tu sửa máy móc, thiết bị, khắc phục kịp thời các sự cố phát sinh bảo đảm có đủ 100% số đầu máy hoạt động trong suốt thời gian tưới ải. Trên cơ sở đó, đặt kế hoạch tưới cho 11 trạm bơm trên địa bàn với công suất tổng 1.657 kW/h, thời gian phục vụ tưới đến ngày 20-2. Chỉ đạo các trạm bơm hoạt động hết công suất khi nguồn nước được cải thiện, theo dõi  bám sát vào lịch xả nước hồ chứa để cho trạm bơm Môn Quảng, Vạn Ninh, Song Giang hoạt động, tranh thủ thủy triều dâng trên các sông để vận hành bơm giữ nước hợp lý. Các cửa khẩu trạm bơm Song Giang, Môn Quảng và trạm bơm cục bộ đã được nạo vét xong trước ngày 31-12- 2024, đảm bảo cấp nước cho các trạm bơm. Công nhân Xí nghiệp chủ động kiểm tra hoành triệt chốt chặt giữ nước tại cống Ba Minh, cống khoai, cống Gia Phú, cống trên kênh N49, cống Đồng Lái, chốt tiêu N9, N1… Đặc biệt, chiến dịch làm thủy lợi nội đồng được huyện Gia Bình chỉ đạo các xã, thị trấn, ban, ngành, đoàn thể cùng tập trung cao độ triển khai đạt hiệu quả tốt, nông dân thường xuyên khơi thông dòng chảy, dọn cỏ rác trên kênh chính thông thoáng giúp nâng cao đầu nước để các trạm bơm hoạt động hết công suất. Các HTX, người dân được tuyên truyền, nhận thức rõ những khó khăn phức tạp do biến đổi khí hậu gây ra, từ đó có kế hoạch lấy nước hợp lý; sử dụng nguồn nước tưới ải tiết kiệm, đẩy nhanh tiến độ làm đất với diện tích có nước, tránh để rò rỉ, lãng phí nước.
Với sự chủ động, Gia Bình bảo đảm đưa nước vào đồng từ sớm, phục vụ cho công tác sản xuất vụ xuân đúng thời vụ. Ngay đợt xả nước của các hồ chứa thủy điện đầu tiên từ ngày 12-1 đến 16-1, các trạm bơm trên địa bàn đã vận hành hết công suất, tưới ải, đưa nước gieo mạ, tưới cây mầu vụ đông, chôn trữ nước trên sông Ngụ, sông Đoàn, hệ thống kênh chìm. Đặc biệt, đến ngày 5-2, toàn huyện cơ bản xóa ải, về đích sớm 5 ngày so với kế hoạch, bảo đảm nông dân các địa phương có thể xuống đồng đồng loạt từ ngày 6-2.
Căn cứ vào lịch lấy nước đợt 2 từ ngày 8 đến ngày 14-2, Xí nghiệp Khai thác công trình thủy lợi Gia Bình phân công lãnh đạo và công nhân trực công trình để lấy nước nhanh, an toàn, hiệu quả. Các trạm bơm sẵn sàng vận hành cửa hút để lấy nước, bảo đảm thời gian gieo cấy xong trước 25-2. Sau đó, tiếp tục giữ nước, vận hành điều tiết nước phù hợp với kế hoạch sản xuất và các giai đoạn tăng trưởng của cây lúa, cây màu. Đồng thời tăng cường công tác thông tin, nâng cao nhận thức của các cấp, ngành, tổ chức, đơn vị và người dân để chủ động sử dụng tiết kiệm nước, chủ động ứng phó với tình hình nguồn nước tại địa phương.