Chuyến tàu nhật thực: Hành trình chông chênh giữa thực và mơ

Chuyến tàu nhật thực của nhà văn Đinh Phương đưa người đọc vào hành trình chông chênh giữa thực và mơ, giữa sáng và tối, giữa tốt và xấu. Những con người đi tìm chính mình trên một cuộc hành trình tưởng tượng.

Hành khách của Chuyến tàu nhật thực là những ai? Một anh công chức tỉnh lẻ luôn cảm thấy nhàm chán với cuộc đời quá tẻ nhạt của chính mình. Một phụ nữ trẻ đã lập gia đình, lặp đi lặp lại chuỗi ngày vô vị: Đến cơ quan, rồi về nhà lo toan cho gia đình. Họ bình thường, dung dị như bao người chúng ta vẫn gặp hàng ngày. Nhưng bên trong họ là những bản năng rất khác. Khi nói đến “cái tôi”, người ta nghĩ ngay đến cá tính riêng biệt, một thứ luôn là duy nhất. Liệu một con người có thể nhiều “cái tôi” được không? Ở mỗi giai đoạn, khi người ta nhắm tới những mục tiêu khác nhau, lại có những bản ngã riêng được biểu lộ. “Cái tôi” dường như không phải là một định nghĩa bất biến. Thế nên con người ta mới hoang mang không biết mình cần gì và muốn gì.
Một người đàn bà với vẻ ngoài hiền lành, nhưng bên trong ẩn chứa nhiều tâm sự. Nàng sợ những ký ức về thị trấn và gia đình đã tan vỡ trước kia lại hiện về trong tâm tưởng. Mẹ của nàng là một người đàn bà lẳng lơ, nàng lo sợ mình sẽ trở thành bản sao của mẹ. Thị trấn với nàng là một nơi vừa đẹp đẽ vừa mang nhiều u hoài và khắc khoải.
Thị trấn là nơi chàng viên chức tẻ nhạt bỏ lại sau lưng tất cả những ký ức về một thời thơ ấu khốn khó. Chàng trai ấy lên tàu với một tâm trạng lưỡng lự, nửa muốn quay về, nửa muốn quên đi. Ngoài họ, trên tầu còn có những hành khách khác. Qua mỗi ga, người cứ thưa dần, phải chăng họ đã tìm được bến đỗ cho riêng mình. Họ biết họ là ai và họ thực sự muốn gì?
Trong Chuyến tàu nhật thực, Đinh Phương quan sát cuộc sống từ hai điểm nhìn khác nhau. Ở đó, các nhân vật của anh vừa đóng vai trò là người tìm kiếm, lại vừa là kẻ chạy trốn. Đời sống luôn ở trong một thế giằng co. Người ta vừa muốn khám phá xem mình cần gì, lại vừa sợ hãi trước những điều xấu xa, đen tối lâu nay vẫn tồn tại trong tâm khảm.
Một lý lịch không sạch, một ký ức đầy đau thương, một việc làm tội lỗi… đó là những thứ nên quên. Nhưng ngược lại, phải dũng cảm đối diện với nó, chúng ta mới tìm được bản ngã thực sự của chính mình. Không thể sống mà chỉ phô ra những điều tốt đẹp và mải miết giấu đi những thứ xấu xa. Đó là màn kịch khiến người ta mệt mỏi.
Trong Chuyến tàu nhật thực, những chi tiết về giấc mơ được lặp đi lặp lại trong tác phẩm. Các nhân vật của cuốn tiểu thuyết này cùng tồn tại trong hai vùng không gian riêng biệt: Hiện tại và giấc mơ. Giấc mơ, chính là ẩn dụ về đời sống khác, khi con người ta được là chính mình. Bởi vậy, khi quay về với thực tại chúng ta mới cảm thấy ngột ngạt và nhàm chán.