Cơ hội việc làm cho phụ nữ khuyết tật

Miệt mài bên chiếc giỏ nan đang dần hình thành, Nguyễn Thị Thảo cười bẽn lẽn khi tôi lại gần: “Em làm vẫn chưa đẹp lắm đâu...”. Thảo chỉ còn tay trái. Tay phải đã bị liệt từ khi em còn nhỏ tuổi. Với sự trợ giúp của miệng và đôi chân, Thảo nhanh nhẹn luồn nan tre vào chiếc giỏ đan khéo léo, chắc chắn không kém một người bình thường. Em cho biết đã thành thạo mẫu đan thứ tư được các cô giáo hướng dẫn tỉ mỉ sau hơn bốn tháng học nghề. Nguyễn Thị Thảo là một trong 32 học viên đang theo học tại Lớp dạy nghề đan mây tre cho phụ nữ khuyết tật được Hội LHPN tỉnh mở tại xã Hiên Vân, huyện Tiên Du từ tháng 7-2009 đến nay.

Cùng sẻ chia

Với chủ trương hướng tới giúp đỡ nhóm phụ nữ yếu thế xong xã hội, tạo cơ hội việc làm và tham gia hoạt động cộng đồng cho phụ nữ khuyết tật, đồng thời thu hút hội viên vào sinh hoạt tại tổ chức Hội. Được sự hỗ trợ về nguồn lực của Trung ương Hội LHPN Việt Nam, sau quá trình khảo sát Tỉnh Hội đã lựa chọn huyện Tiên Du triển khai mô hình dạy nghề, tạo việc làm cho phụ nữ khuyết tật.

Đây là địa phương có nghề đan mây tre truyền thống không đòi hỏi nhiều sức lao động, chỉ yêu cầu sự cẩn thận, tỉ mỉ, chị em phụ nữ khuyết tật có thể theo học nghề. Tháng 7-2009, lớp dạy nghề đan mây tre cho phụ nữ khuyết tật được mở tại xã Hiên Vân, với 42 học viên của 3 xã Hiên Vân, Liên Bão, Việt Đoàn theo học. Tỉnh Hội đã ký hợp đồng với Hợp tác xã Mây tre đan xuất khẩu Phùng Hưng tiến hành dạy nghề, đồng thời bao tiêu sản phẩm cho chị em.

Bà Hoàng Thị Dung, Chủ tịch Hội LHPN xã Hiên Vân kể lại quá trình vận động chị em ra lớp gặp không ít khó khăn. Phụ nữ khuyết tật thường ngại giao tiếp, họ sống khép kín, không chồng con hoặc một số ít phụ nữ thực hiện quyền làm mẹ thì nuôi con một mình. Vì vậy, có chị, cán bộ Hội Phụ nữ phải đến vận động nhiều lần mới thành công. Ban đầu, chỉ có 14 chị đăng ký tham gia. Sau quá trình các cấp Hội kiên trì vận động, thấy được mục đích nhân đạo thực sự của lớp học, chị em đã tự vận động nhau đến xin gia nhập lớp. Khai giảng lớp có 42 chị em, lâu dần vì đường xa, đi lại khó khăn nên một số chị sức khoẻ yếu đã tự nghỉ học, đến nay còn 32 chị theo học.

Trong 5 tháng học nghề, 32 học viên được trang bị những kiến thức căn bản về nghề đan mây tre. Học viên học nghề từ những mẫu đơn giản đến những kiểu dáng phức tạp. Các sản phẩm được dạy như lọ hoa, lẵng hoa, giỏ hoa... phục vụ thị trường tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Trên thực tế, dạy nghề cho người khuyết tật khác với dạy nghề cho người bình thường. Công việc này đòi hỏi rất nhiều sự tỉ mỉ và kiên nhẫn. Người hướng dẫn phải biết nhìn nhận khả năng của học viên để có thể chỉ dẫn tuỳ theo mức độ của mỗi người. Chị Nguyễn Thị Nhuỵ, giảng viên lớp dạy nghề cho viết: “Cũng ở một kiểu mẫu, có chị làm chậm nhưng có chị thì rất thông minh, tiếp thu nhanh lắm. Đối với những bài kỹ thuật khó, kiểu dáng phức tạp thì tuỳ theo năng lực của từng người mà mình chỉ dạy”.

Muốn học được nghề để có việc làm ổn định lâu dài nên chị em chăm chỉ lắm. Các bà, các chị ở xã Liên Bão, Việt Đoàn cách lớp khoảng 2km-3km, vậy mà cứ 7giờ 30 hàng ngày không quản ngại thời tiết nắng mưa, là đã đi bộ đến lớp học. Cảm thông với hoàn cảnh của chị em, dù bận các công việc của Hội LHPN xã, bà Nguyễn Thị Dung sáng nào cũng đến thăm và ở lại với lớp học. Cùng với giảng viên, bà tận tình hướng dẫn các học viên cách uốn trôn, xoay đế giỏ nan, rồi chẻ nan, vót nan cho chị em có nguyên liệu làm việc. Bà Dung cho biết, mỗi học viên khi tham gia học nghề được Hội Phụ nữ cấp trên hỗ trợ 240.000 đồng/tháng. Nhờ có sự quan tâm của các cấp Hội Phụ nữ, Đảng uỷ và chính quyền các xã, chị em học viên đã yên tâm học nghề.

Cầu nối hoà nhập cộng đồng

Phụ nữ khuyết tật gặp khó khăn hơn nam giới khuyết tật rất nhiều. Họ gặp rào cản từ bản thân, gia đình và xã hội, khiến chị em khó tìm được nghề nghiệp cho thu nhập ổn định, nhất là đối với phụ nữ ở nông thôn. Cô đơn, bất hạnh, phụ nữ khuyết tật mong muốn có được một việc làm vừa tự nuôi sống bản thân, vừa cảm thấy còn có ích cho cuộc đời. Cánh cửa việc làm chỉ rộng mở cho người bình thường, còn người khuyết tật thì chỉ biết tìm cơ may tại các lớp dạy nghề, hướng nghiệp dành riêng cho mình.

Lớp dạy nghề đan mây tre do Hội LHPN tỉnh tổ chức tại xã Hiên Vân như một sự kết nối giúp cho 32 phụ nữ khuyết tật có được một công việc, tin tưởng và hy vọng vào một tương lai mà chị em có thể tự nuôi sống mình, có thể tự khẳng định mình vượt lên sự khiếm khuyết, bất hạnh do số phận mang lại. Từ đó, phụ nữ khuyết tật có điều kiện nâng cao đời sống vật chất và tinh thần để hoà nhập với cộng đồng.

Cuối tháng 12, lớp học sẽ kết thúc. Để chuẩn bị cho chị em học viên sau khi học thành nghề có thể yên tâm theo nghề lâu dài, tạo thu nhập ổn định, Tỉnh Hội đã ký hợp đồng với Hợp tác xã Phùng Hưng cung cấp nguyên liệu, bao tiêu sản phẩm để chị em yên tâm làm việc. Bên cạnh đó, để tạo cơ hội giao lưu tham gia hoạt động cộng đồng cho phụ nữ khuyết tật, Nhóm phụ nữ tự lực với 37 thành viên được thành lập, bao gồm học viên lớp dạy nghề và một số phụ nữ khuyết tật nặng không thể theo học tại lớp dạy nghề cùng tham gia sinh hoạt. Tham gia Nhóm, chị em được trang bị các kiến thức phục vụ đời sống, trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm, động viên và tự nguyện giúp nhau vượt qua khó khăn trong cuộc sống. Từ đó, giúp chị em có thêm nghị lực, thêm niềm vui, hoà nhập tích cực với cộng đồng.

Chỉ với cánh tay trái lành lặn, Nguyễn Thị Thảo vẫn quyết tâm học bằng được nghề đan mây tre “để có cái nghề ổn định” như em tâm sự. Cũng như Thảo, bà Nguyễn Thị Hưu đã ngoài 50 tuổi, bị khuyết tật mắt bẩm sinh, hoặc Nguyễn Thị Kiều, 30 tuổi, bị liệt một tay, sau hơn bốn tháng học nghề đã thao tác thành thạo các mẫu mã sản phẩm, đạt yêu cầu chất lượng của Hợp tác xã như giỏ hoa, lẵng hoa, giỏ đựng quà Tết. Các chị bày tỏ niềm phấn khởi được học nghề, mong muốn được theo nghề lâu dài. Các chị cũng mong nhận được sự quan tâm nhiều hơn nữa của Hội Phụ nữ, các cấp các ngành để nhiều chị em khuyết tật, những người có số phận không may mắn có được cơ hội học nghề, tạo việc làm ổn định, tự kiếm sống được bằng chính sức lực của mình và điều các chị vui nhất là không trở thành gánh nặng của gia đình, xã hội.

Phóng sự dự thi của Khánh Hà