Có một Kim Oanh trong miền Quan họ

Nghệ sỹ Kim Oanh tên đầy đủ là Nguyễn Kim Oanh (bút danh Sơn Ca) sinh ra và lớn lên trong một gia đình công chức ở thị xã Bắc Ninh - Hình như cái tên Kim Oanh - con chim vàng đã vận vào và làm nên thương hiệu một nghệ sỹ. Là con gái của dòng họ Nguyễn làng Vĩnh Kiều, một dòng họ nổi tiếng khoa bảng, hiếu học và cách mạng.

Ngay từ khi còn học tiểu học, Kim Oanh có giọng hát vàng đã đi biểu diễn khắp nơi trên thị xã Bắc Ninh. Lên đến cấp III, Kim Oanh đã biểu diễn cùng các nghệ sỹ vang bóng một thời của miền quan họ như Nghệ sỹ Xuân Trường, Nghệ sỹ Quý Thăng... Càng lớn Kim Oanh càng xinh đẹp, chất giọng càng thêm ngọt ngào, đằm thắm và phong cách biểu diễn dường như chuyên nghiệp hơn rất nhiều. Kim Oanh dự thi và đã trúng tuyển vào Đoàn Văn công Tổng cục Chính trị, Nhà hát Tuổi trẻ nhưng cha mẹ không muốn con gái mình theo nghiệp cầm ca - một cái nghiệp nhiều vinh quang nhưng cũng không ít đa đoan, ngang trái, thị phi. Chị gặp khó khăn này cũng do nguồn gốc sinh ra không phải ở một gia đình có truyền thống ca hát. Kim Oanh là đứa con có hiếu nên không thể trái lời mẹ cha.

Năm 1980 tốt nghiệp cấp III, Kim Oanh đã thi vào trường Sư phạm Hà Bắc để theo đuổi một nghề cao quý. Khi ra trường, Kim Oanh được phân công về dạy ở trường Tiểu học Quang Châu - Việt Yên - Hà Bắc. Trong 26 năm với nghiệp làm thầy Kim Oanh đã 12 năm liên tục là giáo viên giỏi các cấp với sự tận tuỵ trong giảng dạy, yêu nghề, mến trẻ, giàu lòng nhân ái, luôn sống có trách nhiệm với cuộc đời. Chị là Chủ tịch Công đoàn nhà trường. Công việc của một giáo viên ở những xã nghèo bao giờ cũng bận rộn, vất vả, nhưng với niềm đam mê ca hát vẫn cháy bỏng trong tâm hồn cô giáo trẻ. Sẵn có chất giọng truyền cảm, ấm áp Kim Oanh đã tham gia rất nhiều hội diễn văn nghệ quần chúng của tỉnh Hà Bắc và khắp mọi miền Tổ quốc. Kim Oanh đã vinh dự nhận được nhiều Giấy khen, Bằng khen, Huy chương Bạc, Vàng của các Hội diễn quần chúng tỉnh…

Sau 26 năm làm giáo viên, Kim Oanh xin chuyển ngành về quê hương sang Hội VHNT Bắc Ninh. Gia đình chị cư trú tại thành phố Bắc Ninh nên đây cũng là cơ hội về gần nhà để chăm chút chồng con. Chị là hội viên Chi hội Âm nhạc Hội VHNT Bắc Ninh. Hiện là Trưởng Ban Tạp chí Người Kinh Bắc. Ngoài ra Kim Oanh còn tham gia tổ chức biểu diễn, đạo diễn các chương trình âm nhạc, làm MC cho các chương trình biểu diễn, truyền hình…

Giờ đây chị mới có điều kiện toàn tâm toàn ý cho niềm đam mê và khát vọng của mình. Mảnh đất màu mỡ VHNT tỉnh Bắc Ninh là nơi để chị có được những trái ngọt lành. Chị đã bắt đầu bước vào sự nghiệp sáng tác nghệ thuật. Trong các sáng tác âm nhạc của chị ca từ đẫm chất thơ. Bài nào cũng thăng hoa từ quan họ, thành cổ, dòng sông, nón quai thao, dải yếm đào… và bao địa danh đã đi vào huyền thoại của Kinh Bắc cũng được chị đưa vào bài hát như Đông Hồ, Lăng Kinh Dương Vương, dòng sông Như Nguyệt, Chùa Dâu, Bút Tháp... niềm tự hào của người con Kinh Bắc. Với tình yêu Bắc Ninh, yêu quan họ, tự hào về truyền thống khoa bảng và tự hào về sự phát triển tột bậc của Bắc Ninh.

Luy Lâu, Luy Lâu miền đất cổ

Lung linh, lung linh… tỏa sáng ngàn năm

Lưu danh nơi đây bao điều huyền thoại

Đằm trong thành cổ, vạn kiếp không nhòa…

(Lung linh Luy Lâu)

Hãnh diện, vui sướng về những thành tựu, những đổi mới của quê hương sau ngày tái lập tỉnh, chị đã viết lên ca khúc Rạng rỡ Suối Hoa, phỏng thơ Huy Phách:

Ta tự hào đi trong thành phố Bắc Ninh.

Mảnh đất thân thương biết bao điều huyền thoại.

Khắp phố phường bừng lên sắc nắng

Suối Hoa ơi! Tên có tự bao giờ?

Gió ngân nga thành Suối Nhạc, Suối Thơ…

(Rạng rỡ Suối Hoa)

Kim Oanh còn sáng tác ca khúc cho trường Chính trị Nguyễn Văn Cừ. Một ca khúc hoành tráng về ngôi trường mang tên Tổng Bí thư đã có bề dày truyền thống 60 năm đào tạo, tôi luyện những cán bộ đảng viên ưu tú cho tỉnh nhà. Ca khúc đã đoạt giải cao trong hội thi năm 2016.

Ngoài sáng tác các ca khúc, Kim Oanh còn làm thơ. Thơ Kim Oanh nữ tính, nhẹ nhàng, lãng mạn.

Câu Quan họ ngân vang

Tím cả miền Kinh Bắc

Bao lời nhớ, lời thương

Em gửi vào trong gió…

 (Tình quan họ)

Cũng bởi những ca từ, giai điệu trữ tình, đằm thắm của Quan họ đã đằm sâu trong mình mà Kim Oanh đã trào dâng cảm xúc trong thơ:

Cái ngày mưa bụi lây phây

Nửa câu ca đã ngất ngây xao lòng

Bần thần thơ thẩn nhớ mong

Bâng khuâng mắc sợi giăng mùng tơ vương…

(Tơ vương)  

Cái tình Quan họ luôn chất chứa trong lòng người nghệ sĩ xứ Kinh Bắc để rồi những đa đoan cũng mang cả vào trong thi ca:

Chòng chành khắc khoải lòng ai

Câu ca Quan họ đẫm ngoài song the

Người đi về phía bờ mê

Bỏ quên câu hát, lời thề đánh rơi

(Chòng chành) 

Đến nay, Kim Oanh đã có những tác phẩm quan họ lời mới được Đài Phát thanh Truyền hình Hà Nội dàn dựng chương trình phát sóng vào dịp đầu Xuân. Những ca khúc đã được khẳng định trên sân khấu Ca nhạc Bắc Ninh và nhiều tỉnh như: “Biển đảo khắc tên anh” (Phỏng thơ của Nguyễn Đức Mậu) đoạt giải Khuyến khích của Liên hiệp Các Hội VHNT Việt Nam năm 2013, đã được dàn dựng đưa lên sóng của Đài Phát thanh truyền hình Bắc Ninh tháng 8/2013. Một số ca khúc như: “Anh về quê em”, “Bắc cầu dải yếm”, “Hà Nội chiều mưa”… Ca khúc “Về với Huế” của chị đã ra đời sau chuyến đi thực tế sáng tác của Chi hội Âm nhạc do Hội VHNT tỉnh tổ chức đã được giới thiệu trên sóng Phát thanh Truyền hình Thừa Thiên - Huế, được đánh giá là một trong những tình khúc hay viết về Huế và đã có rất nhiều khán thính giả yêu mến. Vừa qua, Kim Oanh cùng một số nghệ sĩ tham gia chương trình  “Chào xuân 2016” do đài truyền hình Bắc Giang phát sóng trên BGTV.

Thành công mới nhất đối với nghệ sĩ Kim Oanh là ca khúc Lung linh Luy Lâu chị sáng tác trong đợt tham dự Trại sáng tác Âm nhạc do Hội Nhạc sĩ Việt Nam tổ chức tại Bắc Ninh (tháng 4 năm 2016) đã vinh dự đoạt giải C (không có giải A) trong đợt xét giải thưởng của Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam năm 2016. 

Kim Oanh chẳng những là một nhà giáo - nghệ sỹ - nhạc sỹ - nhà thơ thành công trong công việc và nghệ thuật mà chị còn là một người sống hết sức thẳng thắn, thân thiện, hòa đồng với mọi người và hay giúp đỡ người khác. Hiện nay chị đang ở  tuổi chín, sung sức sáng tạo. Chúc nghệ sỹ gặt hái được nhiều thành công trong sự nghiệp, chúc cho chim Oanh Vàng mãi lảnh lót giọng hát làm đắm say đông đảo khán giả và là niềm tự hào của họ Nguyễn làng Vĩnh Kiều.