Công tác chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ khi xảy ra cháy, nổ hóa chất

Những sự cố cháy, nổ hóa chất tùy hiện trạng sẽ gây ô nhiễm môi trường ở các mức độ do các chất độc hại khuếch tán trong không khí hoặc nguồn nước, sau đó thẩm thấu vào đất, gây nguy hại tới sinh vật và con người trực tiếp hoặc lâu dài.

Áp dụng đồng bộ các biện pháp nhằm hạn chế đến mức thấp nhất các vụ cháy, nổ hóa chất xảy ra, cũng như các biện pháp ngăn ngừa, giảm thiểu sự phát tán của các chất độc hại ra môi trường trong quá trình chữa cháy và xử lý sự cố của lực lượng Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ (PCCC và CNCH), sẽ góp phần giảm thiểu tác hại đến môi trường là vấn đề quan trọng, cấp thiết.
Đặc tính của hóa chất chủ yếu là mang tính cháy, nổ, kích ứng, độc và ăn mòn. Do đó luôn tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn trong quá trình sản xuất và sử dụng. Sự cố cháy, nổ hóa chất có thể xảy ra bất kỳ thời điểm nào và có khả năng phát triển thành sự cố ở quy mô lớn, có tác động trên phạm vi rộng, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người dân, nền kinh tế, tài sản và môi trường xung quanh.
Khi xảy ra các sự cố cháy, nổ hóa chất sẽ bay hơi hoặc tràn, chảy ra môi trường, gây ô nhiễm và tác động đến hệ sinh thái, ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe của con người. Sự lan truyền các hóa chất gây nguy hại nhanh nhất qua môi trường không khí, do bản chất ở dạng khí hoặc dễ bay hơi ngay nhiệt độ thường như Clo, Brom, Thủy ngân, Digoxin, Axit nitric, Phosgen, Amoniac … đặc biệt là các các chất dùng trong ngành bảo vệ thực vật, chúng sẽ gây tác hại nhanh và rộng đến cả người và sinh vật, có tính sát thương cao.
Trước yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội, nhu cầu về tiêu thụ nguyên liệu hoá chất ngày càng tăng, nhằm hạn chế đến mức thấp nhất các vụ cháy, nổ hóa chất xảy ra, giảm sự ảnh hưởng của các đám cháy hóa chất tới môi trường, lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH cần tích cực tham mưu, đề xuất cơ quan có thẩm quyền xây dựng và ban hành kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố cháy, nổ hóa chất theo đúng quy định; xây dựng và ban hành kế hoạch, lộ trình di dời các cơ sở sản xuất, kinh doanh có sử dụng hóa chất độc hại, nguy hiểm đang nằm trong khu vực đô thị hoặc khu dân cư tập trung để bảo vệ môi trường sinh thái, đảm bảo an toàn sức khỏe cho cộng đồng dân cư; có kế hoạch huấn luyện, bồi dưỡng nghiệp vụ chữa cháy và CNCH đối với các cơ sở, sản xuất, kinh doanh có nguy hiểm về cháy, nổ có liên quan đến hóa chất; tăng cường tuyên truyền, giáo dục pháp luật, gắn với công tác vận động toàn dân tham gia PCCC là nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài, nhất là nâng cao nhận thức về sự nguy hiểm do cháy, nổ hóa chất gây ra.
Lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH phát huy tốt vai trò, trách nhiệm quản lý nhà nước về PCCC đối với cơ sở hóa chất nhằm hạn chế thấp nhất số vụ cháy, nổ hóa chất xảy ra; thực hiện nghiêm công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm về PCCC liên quan đến hóa chất; chủ động sẵn sàng về lực lượng, phương tiện và phương án để kịp thời xử lý sự cố cháy, nổ hóa chất, hạn chế thấp nhất thiệt hại về người, tài sản cũng như những tác động đến môi trường.