Công tác quản lý báo chí trên địa bàn tỉnh, thực trạng và một số giải pháp

Cùng với sự phát triển của hệ thống báo chí cả nước, hoạt động báo chí Bắc Ninh đang phát triển mạnh trong môi trường số hóa. Ở mỗi loại hình báo chí đều bám sát đặc điểm, tình hình thực tiễn của cơ quan báo chí để thông tin, phản ánh kịp thời mọi mặt đời sống xã hội, đồng hành với sự phát triển của tỉnh, góp phần quan trọng phục vụ cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp thực hiện tốt các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, ổn định an ninh - quốc phòng trên địa bàn.

Tỉnh Bắc Ninh hiện có 3 cơ quan báo chí là Báo Bắc Ninh, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh, Tạp chí Người Kinh Bắc; 2 cơ quan thường trú (Thông tấn xã Việt Nam và Báo điện tử VTC News); 6 phóng viên thường trú (Báo Nhân dân, Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, Báo Người Cao tuổi, Tạp chí Việt Nam hội nhập) và 5 phóng viên theo dõi địa bàn (Nhà báo và Công luận, Báo Xây dựng, Báo Tài nguyên và Môi trường, Báo Thanh tra, Báo Tiền phong). Bên cạnh đó, Cổng Thông tin điện tử tỉnh, các cổng/trang thông tin điện tử và 25 bản tin của các các sở, ban, ngành, địa phương có tính chất báo chí; 8 đài phát thanh cấp huyện; 126 đài truyền thanh cấp xã giúp hoạt động thông tin tuyên truyền của tỉnh được tăng cường và mở rộng. Tổng số nhà báo được cấp thẻ nhà báo là 221 người đang tham gia quản lý và hoạt động báo chí; đội ngũ lãnh đạo, quản lý các cơ quan báo chí, đội ngũ cộng tác viên ngày càng trẻ hóa, được đào tạo bài bản, hệ thống, có chất lượng.

Nhận thức rõ quan điểm báo chí phát triển phải đi đôi với công tác quản lý tốt, khoa học. Trên cơ sở thực tiễn hoạt động báo chí của tỉnh, thực hiện sự chỉ đạo của Chính phủ, Sở Thông tin và Truyền thông đã rà soát và tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch thực hiện Quy hoạch phát triển báo chí tỉnh Bắc Ninh đến năm 2025, phù hợp với định hướng phát triển báo chí tại địa phương, đúng với quan điểm quy hoạch báo chí của Chính phủ, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động báo chí tiếp tục phát triển.

Một điểm mới trong công tác quản lý báo chí trong thời gian qua là từng bước thu hút được các cấp, các ngành, cơ quan, đơn vị và người dân cùng tham gia vào hoạt động báo chí, cụ thể là việc ban hành 2 Quy chế: Quy chế phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí; Quy chế quản lý hoạt động của văn phòng đại diện, phóng viên thường trú, phóng viên các cơ quan báo chí trong nước hoạt động trên địa bàn tỉnh. Đây là cơ sở pháp lý để nâng cao trách nhiệm cung cấp thông tin cho báo chí một cách công khai, minh bạch thông tin; đồng thời huy động được nhiều đối tượng tham gia vào hoạt động báo chí. Việc phát ngôn, tổ chức họp báo nhằm cung cấp thông tin kịp thời cho báo chí được xem là một nhiệm vụ thường xuyên trong các cơ quan, đơn vị, địa phương.

Về công tác định hướng và chỉ đạo hoạt động thông tin tuyên truyền: Sở Thông tin và Truyền thông bám sát định hướng của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy và sự chỉ đạo của Bộ Thông tin và Truyền thông, UBND tỉnh, ban hành các văn bản chỉ đạo công tác thông tin tuyên truyền đảm bảo đúng định hướng, kịp thời. Qua các hội nghị giao ban báo chí hàng tháng, hàng quý, Sở phối hợp với Ban Tuyên giáo tỉnh ủy đánh giá công tác thực thi pháp luật, chính sách về báo chí; định hướng tuyên truyền cho các cơ quan báo chí. Qua đó giúp các cơ quan báo chí tuyên truyền theo đúng định hướng, tôn chỉ, mục đích và các quy định của pháp luật.

Công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện pháp luật, chính sách, chế độ đối với các cơ quan báo chí; công tác quản lý nội dung thông tin trên báo chí và mạng xã hội được chú trọng; kịp thời phát hiện những thông tin sai phạm trên báo chí, mạng xã hội. Qua đó chỉ đạo, định hướng kịp thời công tác thông tin tuyên truyền trên địa bàn tỉnh; tăng cường đăng tải các bài viết mang tính định hướng dư luận, đấu tranh, phản bác các quan điểm, thông tin sai trái trên báo chí và mạng xã hội...; ảnh hưởng đến uy tín, hình ảnh của tỉnh, của đất nước.

Mặc dù đã có những chuyển biến tích cực nhưng công tác quản lý báo chí, xuất bản vẫn còn một số hạn chế như quản lý hoạt động của văn phòng đại diện, phóng viên thường trú, phóng viên các cơ quan báo chí về tác nghiệp trên địa phương còn gặp nhiều khó khăn, chưa bao quát và giám sát được hết các hoạt động.

Một số cơ quan, đơn vị, địa phương chưa coi trọng công tác quản lý hoạt động báo chí trên địa bàn, nhất là cơ sở; việc thực hiện quy chế phát ngôn chưa được thực hiện nghiêm túc dẫn đến tình trạng thông tin sai lệch, thiếu định hướng.

Tính hiệu lực, hiệu quả, trình độ, năng lực đội ngũ cán bộ quản lý chưa cao, chưa đáp ứng đầy đủ các yêu cầu đặt ra trong công tác quản lý báo chí trước tình hình, nhiệm vụ mới; chưa chủ động trong định hướng; chạy theo vụ việc; việc thanh tra, kiểm tra; đọc, kiểm tra lưu chiểu báo chí và xử lý vi phạm còn chưa kịp thời…

Trong thời đại công nghệ số và mạng xã hội phát triển như hiện nay, nhiệm vụ quản lý báo chí phải bám sát, thực hiện nghiêm túc các nội dung quan trọng của Nghị quyết Trung ương 5 (khóa X) về công tác tư tưởng, lý luận và báo chí trước yêu cầu mới. Cụ thể là Kế hoạch số 03 của Ban Bí thư và thực hiện Thông báo số 162, Thông báo số 41, Thông báo số 68 của Bộ Chính trị, Quyết định số 388 và Chỉ thị số 37 của Thủ tướng Chính phủ. Triển khai nghiêm tục Kế hoạch thực hiện Quy hoạch phát triển báo chí đến năm 2025 của tỉnh Bắc Ninh.

Tăng cường việc theo dõi và giám sát các cơ quan, đơn vị thực hiện Quy chế phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí; Quy chế quản lý hoạt động của văn phòng đại diện, phóng viên thường trú, phóng viên các cơ quan báo chí Trung ương về tác nghiệp trên địa bàn tỉnh.

Chủ động tìm kiếm, khai thác thông tin, kiểm tra nguồn tin một cách cẩn trọng và chính xác. Tăng cường phối hợp với các đơn vị liên quan kịp thời phản bác những thông tin sai trái trên báo chí và mạng xã hội. Chủ động đăng tải các thông tin giải thích, làm rõ đấu tranh với các thông tin sai lệch ảnh hưởng đến uy tín, hình ảnh của tỉnh, của đất nước.

Tăng cường phối hợp hơn nữa giữa cơ quan chỉ đạo và quản lý báo chí; ban hành quy chế phối hợp, cũng như các văn bản liên quan đến công tác chỉ đạo, quản lý báo chí. Phối hợp với các cơ quan liên quan xây dựng các quy định để hỗ trợ cho công tác quản lý; các cơ chế chính sách để tạo điều kiện cho báo chí của tỉnh phát triển tốt hơn.