Dáng quê

Chú tôi đi công tác xa quê từ hồi tôi còn bé tí. Trong ký ức của tôi cứ cuối tuần chú về lại quê thăm ông bà và bao giờ cũng có quà, khi thì gói kẹo, lúc thì gói bánh, đương nhiên tôi cũng được một phần trong đó nên dù có mải chơi đến mấy thì chủ nhật kiểu gì tôi cũng ghé vào nhà ông bà chơi. Nhìn chú luôn gọn gàng, sạch sẽ, chẳng giống bố tôi quần thâm, áo nâu, bước thấp, bước cao, lúc nào cũng tất bật, vội vã mưu sinh.

Tôi ngưỡng mộ chú ấy lắm, nên thường mơ ước được đi “thoát li” như chú. Mẹ bảo tôi: “cố mà học giỏi rồi khỏi phải làm ruộng, làm cán bộ cho nó sướng”… Thế là tôi cũng cố gắng siêng năng, rồi cũng đến lúc tốt nghiệp cấp ba khoác ba lô vào đại học như chú lúc trẻ. Mẹ tôi mãn nguyện, bà tôi cũng phấn khởi. Tôi và chú là 2 cán bộ “danh giá” của gia đình (bà tôi thường khoe với xóm làng như vậy).
Học xong đại học, tôi đi làm và lập gia đình riêng, bận rộn với công việc cơ quan, chăm sóc con cái, nên ít dành thời gian về quê. Còn chú vẫn thói quen cũ, chẳng mấy tuần vắng mặt ở quê.
Tôi nói rằng chú rảnh vì các anh em đã lớn nên có thời gian về quê thăm thú. Nhưng không phải vậy, chú bảo là nhớ quê!. Vì, dù có đi nhiều nơi phong cảnh đẹp, điều kiện sống tốt nhưng sức “quyến rũ”, nỗi nhớ thương vẫn không tha thiết bằng mảnh đất cộc cằn này, cứ xa dăm bữa, hay nửa tháng là thấy nhớ. Như kiểu sau một hồi dồn sức làm việc nơi phố thị ồn ã lại cần có một quãng trầm để nạp năng lượng, tiếp tục cho hành trình mới. Với chú cách nạp năng lượng hữu ích nhất là được về quê, được đắm chìm trong cảnh sắc nông thôn thuần khiết, được sải bước trên con đường chạy quanh làng, lang thang dưới lũy tre, bờ đê, hay lặng thinh phóng tầm mắt ra cánh đồng phía trước làng… để gột rửa tâm hồn.
Hương đồng bốn mùa xuân, hạ, thu, đông cứ dịu dàng đi qua những tháng ngày thương nhớ, đi qua cuộc đời những con người nhà quê hồn hậu, chân chất. Đứng giữa đồng làng, bao muộn phiền như được rũ bỏ, chỉ còn lại cảm giác bình yên, ký ức và thực tại cứ đan cài vấn vít.
Rồi bẵng đi một thời gian dài, chú ít về quê. Tôi tưởng chú có việc bận, nhưng chú nói: “Buồn, chẳng muốn về làng nữa!”. Sao lại buồn thế chú ơi? Làng ta đã phát triển thành nông thôn mới, văn minh hiện đại, điện đường sáng choang chẳng kém phố thị.
Ừ thì kinh tế phát triển, dân giầu, xã mạnh, nhưng chú vẫn thấy buồn vì bóng dáng của làng không còn như xưa nữa. Quê bây giờ gần như bị “đồng hóa”, đường nhựa, đường bê-tông, nhà cao tầng mọc lên san sát. Cánh đồng mênh mang một thuở đã sẻ chia nhường chỗ cho phát triển kinh doanh thương mại dịch vụ. Cổng làng bị “cải tiến” xây mới sơn đủ loại màu sắc bắt mắt, trông có vẻ rực rỡ đấy nhưng sao chú vẫn thấy nhớ cái cổng cũ rêu phong.
 Dáng hình quê cũ dần nhạt nhòa cùng với hành trình xây dựng nông thôn mới, chú tôi ngồi tiếc nhớ: Bờ tre ướt đẫm vai cha/Một sương hai nắng thiết tha lối về/Con diều nghiêng nắng triền đê/Tuổi thơ cháy tóc trưa hè nồng oi/Tháng năm qua lại con thoi/Ta đi tìm lại bao lời dáng quê… (Nguyễn Văn Kỷ).