Gia Bình gặp khó trong kiểm soát giới tính khi sinh

Huyện Gia Bình có tổng dân số hơn 107 nghìn người, phân bố ở 14 đơn vị hành chính xã, thị trấn. Những năm qua, được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Huyện ủy, UBND huyện, công tác DS-KHHGĐ của huyện Gia Bình đạt được những kết quả đáng khích lệ, tuy nhiên gần đây, tình trạng sinh và sinh con thứ 3 trở lên có xu hướng tăng, đồng thời tỷ số giới tính khi sinh còn cao cảnh báo khó khăn trong công tác Dân số - KHHGĐ ở Gia Bình.

Tỷ suất sinh từ năm 2015 đến 2016 của huyện Gia Bình giảm 0,31‰ (Trong đó: Năm 2015 là 16,16‰; năm 2016 giảm xuống còn 15,85‰), tỷ lệ phát triển dân số tự nhiên là 1,03%, quy mô gia đình chỉ sinh 2 con được người dân hưởng ứng và thực hiện rộng rãi, đời sống nhân dân ngày càng được cải thiện. Tuy nhiên, theo số liệu thống kê 6 tháng đầu năm, trong tổng số 733 ca sinh có tới 170 trường hợp phụ nữ sinh con lần 3, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên tại huyện Gia Bình tăng cao; tăng 4,09% so với cùng kỳ năm 2016 (6 tháng đầu năm 2017 là 23,19%; năm 2016 là 19,1%), vẫn còn có cán bộ, đảng viên sinh con thứ 3. Tỷ số giới tính khi sinh mới 6 tháng đầu năm 2017 là: 128,3/100 là huyện có tỷ số giới tính khi sinh cao so với mặt bằng chung của tỉnh.

Có nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng sinh con thứ 3 trở lên ngày càng phổ biến và gây mất cân bằng giới tính khi sinh cao, trong đó phần lớn vẫn là do tư tưởng “trọng nam khinh nữ”, quan niệm phải có con trai nối dõi tông đường còn nặng nề ở nhiều gia đình, trong đó có cả cán bộ, đảng viên. Thực tế, còn nhiều phụ nữ phải chịu sức ép từ phía gia đình chồng trong việc sinh con. Mặt khác, do đời sống của người dân được nâng cao, kinh tế phát triển, nhiều gia đình dù “có nếp, có tẻ” nhưng vẫn muốn sinh thêm con cho “vui nhà, vui cửa” và đề phòng “tai nạn”, “rủi ro” mà lý do này giờ đây trở thành phổ biến và được gọi là “sinh dự phòng”.

CTV Dân số thị trấn Đông Bình tư vấn hệ lụy của mất cân bằng giới tính cho phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ.

Một nguyên nhân nữa là do các hình thức xử lý vi phạm còn nhẹ, thiếu sự thống nhất đã phần nào làm cho nhận thức của một bộ phận cán bộ, đảng viên về chính sách DS-KHHGĐ còn chưa đầy đủ. Họ cố tình tìm cách “lách” luật và sẵn sàng nhận hình thức kỷ luật để sinh thêm con. Những hình thức kỷ luật mà những người vi phạm chính sách DS-KHHGĐ phải chịu là: Cảnh cáo, khiển trách, kéo dài thời gian nâng lương hay chuyển đơn vị công tác... tuy nhiên vẫn không đủ sức răn đe. Công tác tuyên truyền, vận động chưa phong phú, chưa có sự huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, còn phó mặc cho đội ngũ cộng tác viên dân số. Trong khi đó, chế độ đãi ngộ cho các cộng tác viên dân số còn thấp, chưa bảo đảm điều kiện để họ cống hiến, làm việc hết mình.

Tỉ lệ sinh con thứ 3 tăng là một trong những nguyên nhân dẫn tới sự gia tăng dân số, mất cân bằng giới tính, làm giảm chất lượng cuộc sống của người dân đồng thời tạo áp lực lớn đối với công tác an sinh xã hội. Công tác DS - KHHGĐ cần phải được xem là một phần quan trọng trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội ở các cấp, là một nội dung trọng tâm trong chương trình hoạt động của chính quyền và các ngành, đoàn thể.

Công tác tuyên truyền, vận động cả về bề rộng lẫn chiều sâu cần được đẩy mạnh nhằm nâng cao nhận thức cho người dân trong việc thực hiện chính sách DS-KHHGĐ. Cộng tác viên dân số tại địa bàn quản lý cần thường xuyên “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng” và kiên trì phân tích cho người dân hiểu những hệ lụy của việc sinh nhiều con để họ hiểu rõ ý nghĩa của việc thực hiện chính sách DS-KHHGĐ, tránh tình trạnh người dân hiểu sai hoặc có tâm lý cố tình hiểu sai về Quyết định 03 ngày 7-4-2017 của UBND huyện Gia Bình về việc Bãi bỏ Quyết định 2214 ngày 20-9-2012 của UBND huyện Gia Bình về việc thực hiện một số Chính sách Dân số - KHHGĐ trên địa bàn, giúp họ thông suốt về tư tưởng và có ý thức chấp hành nghiêm. Trong công tác rà soát, cần chú ý tới các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ, có nguy cơ sinh con thứ 3 trở lên để vận động sử dụng các biện pháp tránh thai, không để xảy ra tình trạng “vỡ” kế hoạch. Chú trọng và quan tâm vai trò đội ngũ cán bộ chuyên trách các xã, cộng tác viên dân số thôn, xóm đồng thời phát huy tính gương mẫu của đảng viên, cán bộ lãnh đạo, công chức, viên chức, người lao động để hạn chế tỷ lệ sinh con thứ 3. Cần có thêm những chính sách, chế tài xử lý nghiêm đối với các trường hợp vi phạm, từ đó ổn định quy mô dân số, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người  dân.