Giá trị tư liệu, hiện vật chiến tranh

Cán bộ Trung tâm Bảo tàng, Quản lý di tích và Xúc tiến du lịch tỉnh phối hợp với Hội Chiến sĩ Thành cổ Quảng Trị năm 1972 tỉnh trưng bày, giới thiệu về các tư liệu, hiện vật của Anh hùng LLTV nhân nhân Hoàng Đăng Miện tại Trường THCS phường Hồ, thị xã Thuận Thành.

Kỷ vật không chỉ là hiện vật, nó còn mang ý nghĩa về cảm xúc, tình cảm… Phía sau hiện vật là những câu chuyện cảm động chứa đựng nước mắt, nụ cười của người chiến sĩ cách mạng dành cả tuổi thanh xuân cho nền độc lập, tự do của Tổ quốc. Đó là những cuốn sổ nhật ký chiến tranh, lá cờ, lá thư, ca, lược, kéo, dao găm, dụng cụ y tế, quần áo, mũ, võng, gậy, xe đạp thồ…
Chiếc bi đông của Anh hùng LLVT nhân dân Đỗ Văn Ninh ở thành phố Bắc Ninh hiến tặng cho Bảo tàng Bắc Ninh là một kỷ niệm đáng nhớ. Chiếc bi đông đã cùng ông vào sinh, ra tử khắp các chiến trường. Khi còn sống, ông Ninh từng chia sẻ với chúng tôi rằng: “Mỗi khi đi trinh sát, ngoài việc trang bị vũ khí, lương thực thì chiếc bi đông là vật không thể thiếu. Nó không chỉ là dụng cụ để đựng nước, mà còn là vũ khí chiến đấu giáp lá cà với địch khi cần”.
Ông Ninh từng tham gia những năm tháng chiến tranh khốc liệt, từ trận chiến Tết Mậu Thân 1968 đến Chiến dịch Tây Nguyên, Chiến dịch Huế-Đà Nẵng, Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử… Nhưng ấn tượng nhất trong cuộc đời binh nghiệp với ông chính là trận gài bom phá nổ Tổng kho Long Bình (Đồng Nai) năm 1972. Để đánh phá Tổng kho Long Bình, ông Ninh cùng đồng đội trinh sát thực địa. Ngày 12-8-1972, các tổ trinh sát chia làm 3 mũi tiến công làm nhiệm vụ cắt các hàng rào thép gai chằng chịt, áp sát mục tiêu, tổ chức phá khóa, cài đặt thuốc nổ trong các kho chứa phương tiện, vũ khí của địch. 3 giờ sáng ngày 13-8, bộc phá đồng loạt phát nổ rung chuyển Tổng kho Long Bình, làm cho quân địch nháo nhác, hoảng loạn và bất lực, chỉ biết nhìn kho dự trữ chiến lược chìm trong biển lửa. Trong trận chiến này, quân ta phá hủy 130 nhà kho chứa hơn 5.000 tấn bom đạn, 200 tấn chất nổ, diệt và làm bị thương 300 quân địch.
Bảo tàng Bắc Ninh hiện có rất nhiều kỷ vật chiến tranh được các cựu chiến binh binh hiến tặng. Tiêu biểu như: Lá đơn xin tái ngũ của ông Dương Văn Được ở thôn Thượng Trì, xã Hoài Thượng, thị xã Thuận Thành. Trước tội ác của giặc Mỹ, mặc dù từ chiến trường trở về do sức khỏe yếu, sau khi sức khỏe phục hồi ông Được làm đơn xin tái ngũ ký bằng máu tha thiết tiếp tục vào chiến trường đánh giặc, bảo vệ Tổ quốc. Chiếc áo của ông Nguyễn Thế Nghĩa ở phường Đình Bảng (thành phố  Từ Sơn) mặc hàng ngày trong thời gian bị giam cầm tại nhà tù Phú Quốc năm 1973. Huân huy chương của Anh hùng LLVT nhân dân, Liệt sĩ Nguyễn Văn Giai ở thôn Liễu Khê, xã Song Liễu (thị xã Thuận Thành), nguyên Tổ trưởng tổ cơ yếu đơn vị B49/J22 Tình báo miền đã lập nhiều chiến công xuất sắc đặc biệt. Bản đồ “Đô thành Sài Gòn và vùng phụ cận” của ông Bạch Ngọc Phách ở khu phố Trang Liệt, phường Trang Hạ (thành phố Từ Sơn) phục vụ công tác tình báo vùng Sài Gòn - Cà Mau năm 1972. Bộ dụng cụ tiểu phẫu thuật và các thiết bị y tế của Anh hùng LLVT nhân dân, Thầy thuốc ưu tú Tạ Lưu (phường Tương Giang, thành phố Từ Sơn) dùng để cứu chữa cho các thương bệnh binh ở chiến trường miền Nam khi ông đang ở Đội điều trị 14, Binh trạm 12, Đoàn 559, Tổng Cục Hậu cần. Bức thư tuyệt mệnh của ông Đào Văn Kim ở xã Phật Tích (Tiên Du)…
Đặc biệt sau nhiều năm gìn giữ, ông Vũ Ngọc Long ở Lương Tài hiến tặng hơn 20 kỷ vật chiến tranh của mình cho Bảo tàng Bắc Ninh để tri ân các đồng đội của mình và giáo dục thế hệ trẻ trân trọng những giá trị lịch sử. Năm 1965, ông Long lên đường nhập ngũ, tham gia chiến đấu trên các chiến trường, từ Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Quãng Ngãi, Quảng Trị đến mặt trận đường 9 Nam Lào… Trong số những kỷ vật chiến tranh ông trao tặng cho Bảo tàng Bắc Ninh có 1 con dao găm dài 25 cm dính máu kẻ thù. Ông Long kể lại: Ngày 12-4-1972, tôi được đơn vị Z6, binh chủng đặc công, Ban Chỉ huy Tiền phương giao nhiệm vụ trinh sát lực lượng địch bên bờ sông Thạch Hãn. Trong quá trình bám nắm tình hình, bị địch phát hiện, chúng tôi đã vật lộn với kẻ thù. Tôi đã dùng con dao găm này tiêu diệt địch, rồi tiếp tục làm nhiệm vụ trinh sát…
Để người dân, nhất là thế hệ trẻ hiểu rõ, trân trọng những giá trị lịch sử, những năm qua, Bảo tàng Bắc Ninh trưng bày chuyên đề về những tư liệu, hiện vật, kỷ vật trong phong trào đấu tranh và giải phóng dân tộc. Em Ngô Huyền Trang, lớp 9, Trường THCS xã Tam Giang, huyện Yên Phong xúc động: “Nghe các cựu chiến binh kể chuyện lịch sử, nhìn những hình ảnh, kỷ vật chiến tranh ở Bảo tàng Bắc Ninh, chúng em rất tự hào về tinh thần đấu anh dũng, kiên cường, vượt qua mọi gian nan, thử thách của những người lính bộ đội Cụ Hồ; nguyện sẽ cố gắng học tập tốt, lao động tốt”.