Giải quyết lao động nông thôn, góp phần xây dựng nông thôn mới

Phát triển, đào tạo nghề và giải quyết lao động ở khu vực nông thôn là vấn đề hết sức quan trọng, đóng góp vào mục tiêu xây dựng  nông thôn mới, ổn định trật tự, an toàn xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của các tầng lớp dân cư.

Những năm qua, Bắc Ninh đã triển khai hàng trăm chương trình, dự án khuyến công, tập trung chủ yếu vào việc truyền nghề, dạy nghề, nhân cấy nghề mới và phát triển doanh nghiệp dân doanh tại các vùng nông thôn. Cùng với các chính sách khuyến khích, hỗ trợ phát triển của tỉnh, các ngành, các địa phương trong tỉnh thường xuyên mở các lớp đào tạo, nhân cấy nghề mới, nhất là ở các vùng thuần nông nên đào tạo nghề cho lao động nông thôn đạt kết quả cao. Đặc biệt, sau một năm thực hiện Đề án đào tạo nghề, đến nay Bắc Ninh đã tổ chức đào tạo, dạy nghề cho gần 12 nghìn lao động nông thôn, hầu hết lao động có việc làm sau khi được đào tạo nghề. Trung tâm dạy nghề các huyện, thị xã, thành phố được đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị đáp ứng với yêu cầu nhiệm vụ.

Các ngành Lao động-Thương binh và Xã hội, Hội Nông dân tỉnh, khuyến công, các tổ chức đoàn thể xã hội, chính trị phối hợp với các địa phương liên tục đầu tư mở lớp đào tạo nghề cho nông dân ở cả 8 huyện, thị xã, thành phố về các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi thú y, nuôi trồng thuỷ sản, sửa chữa cơ khí, điện nông thôn, xây dựng, may công nghiệp, mộc mỹ nghệ,… Các lớp học này giúp cho lao động tiếp thu, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, tăng tỷ lệ sử dụng lao động khu vực nông thôn được đào tạo nghề.

Có thể nhận thấy, Bắc Ninh đã áp dụng nhiều giải pháp, nhiều hình thức đào tạo để nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo lên 48% trong năm nay. Riêng khu vực nông thôn, năm 2010 đạt tỷ lệ 34% lao động qua đào tạo, trong đó chủ yếu là đào tạo qua kèm cặp, truyền nghề... Tại mỗi huyện, thị xã, thành phố đã xây dựng, ổn định trung tâm dạy nghề đào tạo lực lượng lao động phù hợp, cung ứng cho các KCN tập trung, vừa và nhỏ, cụm công nghiệp làng nghề. Tỉnh luôn quan tâm tới chất lượng giảng dạy của đội ngũ giáo viên như: tổ chức bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm, bồi dưỡng tin học, ngoại ngữ, huy động lực lượng giáo viên thuộc nhiều ngành nghề như xây dựng, gò hàn, điện, điện tử, may công nghiệp… tổ chức hội giảng giúp họ giao lưu, học tập kinh nghiệm áp dụng trong giảng dạy và thực hành; tổ chức cho học sinh tham gia các cuộc thi tay nghề, nâng cao kỹ năng thực hành sau học lý thuyết.

Từ năm 2005-2010, Bắc Ninh đã giải quyết khoảng 22 nghìn lao động/năm. Đồng thời hỗ trợ các doanh nghiệp, làng nghề tham gia hội chợ, triển lãm, bồi dưỡng kiến thức quản lý, an toàn thiết bị công nghiệp, vệ sinh môi trường, phòng chống cháy nổ... cho các chủ doanh nghiệp và người lao động. Hoạt động khuyến công ở Bắc Ninh vẫn tiếp tục hướng mạnh về nông thôn. Theo đó, Bắc Ninh đẩy mạnh tìm kiếm các nguồn tài trợ, phối hợp với các trung tâm dạy nghề ở các địa phương, thực hiện dạy nghề, truyền nghề trong khu vực nông thôn; khuyến khích các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp gia công đặt hàng cùng các xã tham gia dạy nghề ngắn hạn, ưu tiên cho các xã chưa có nghề hoặc có nghề nhưng chưa phát triển... Đồng thời lựa chọn các doanh nghiệp đầu tư chiều sâu, đổi mới máy móc thiết bị, đầu tư mở rộng sản xuất, chuyển giao công nghệ, xây dựng các mô hình trình diễn kỹ thuật...

Theo một điều tra mới đây của Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển Công nghiệp (Sở Công Thương) về tình hình lao động qua các lớp dạy nghề tại huyện Gia Bình và thành phố Bắc Ninh thì tỷ lệ vẫn theo nghề ở Gia Bình đạt 87%, trong khi ở thành phố Bắc Ninh chỉ còn hơn 70%. Điều này cho thấy, người dân các vùng nông thôn tiếp nhận nghề mới bền vững hơn bởi họ ít có khả năng chuyển nghề như người dân đô thị. Một số xã ở khu vực nông thôn chưa có nghề, tỷ lệ sử dụng thời gian lao động còn thấp, nhất là lao động nữ. Số lao động có nghề song chưa qua đào tạo còn chiếm tỷ lệ cao, đặc biệt là lực lượng lao động trên 35 tuổi ở các khu vực chuyển dich vu seo nhiều đất nông nghiệp cho phát triển các khu công nghiệp, khu đô thị.

Việc phát triển các ngành nghề phi nông nghiệp gắn với đào tạo nghề rõ ràng đang có những đóng góp tích cực vào chuyển dịch cơ cấu kinh tế, lao động, hình thành các sản phẩm như gỗ, đồng, giấy, sắt thép, gốm… ngày càng có khả năng cạnh tranh cao hơn trên thị trường khu vực, tạo nên một nông thôn Bắc Ninh hiện đại và giàu bản sắc.

Bài ảnh: Vũ Thắng