Giảm nghèo bền vững để không ai bị bỏ lại phía sau

Giảm nghèo đa chiều là cách tiếp cận nhằm hạn chế việc bỏ sót những đối tượng tuy không nghèo về thu nhập nhưng lại gặp khó khăn trong tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản. Trong giai đoạn 2016 - 2020, bên cạnh các giải pháp tăng sinh kế, cải thiện thu nhập, nhiều chính sách giảm nghèo mới đang được tỉnh tích cực triển khai nhằm bù đắp các chiều thiếu hụt, tạo tiền đề để người nghèo thoát nghèo bền vững.

Lãnh đạo thành phố Bắc Ninh trao tặng tiền hỗ trợ làm nhà mới cho gia đình chính sách gặp khó khăn về nhà ở.

Từ nguồn kinh phí 50 triệu đồng của tỉnh cùng sự hỗ trợ của Ủy ban MTTQ thành phố Bắc Ninh, cuối năm 2018 gia đình bà Đặng Thị Phương (khu Đồng Trầm, phường Vũ Ninh) xây dựng được căn nhà mới thay thế căn nhà cũ xuống cấp. Tuổi cao lại phải gồng gánh nuôi cháu ngoại ăn học, nhiều năm qua gia đình bà Phương luôn thuộc diện hộ nghèo của phường. “Trước đây do hoàn cảnh khó khăn, vợ chồng tôi cố gắng lắm mới đủ sống. Nay được hỗ trợ xây nhà, cháu trai được miễn học phí, lại được Công ty Môi trường và công trình đô thị Bắc Ninh hỗ trợ kinh phí sinh hoạt 2 triệu đồng/tháng, cuộc sống của gia đình đã ổn định hơn” - bà Phương cho hay.

Với gia đình ông Đặng Quốc Cử (xã Tri Phương, huyện Tiên Du), căn nhà mới cũng chính là niềm vui, động lực để tiếp tục nỗ lực phấn đấu thoát nghèo. Bản thân ông Cử là bệnh binh sức khỏe yếu, kinh tế hộ 6 khẩu phụ thuộc hầu hết vào đồng lương công nhân ít ỏi của vợ chồng con trai nên dù căn nhà cấp 4 xuống cấp từ lâu nhưng mãi chưa có điều kiện xây mới. Năm 2019, với sự hỗ trợ kinh phí của tỉnh và của huyện, nhu cầu cấp thiết về một căn nhà rộng rãi, khang trang của gia đình được thực hiện. Cùng một số hỗ trợ thiết thực khác, dự kiến bước sang năm 2020, gia đình ông Cử sẽ chính thức thoát nghèo.
Niềm vui của gia đình bà Phương, ông Cử cũng là niềm vui chung của hàng trăm hộ nghèo trong tỉnh đã và đang từng bước thoát nghèo nhờ được hỗ trợ kinh phí xây dựng, sửa chữa nhà ở. Theo thống kê của Ban chỉ đạo Rà soát hộ nghèo, cận nghèo tỉnh, tính đến tháng 9-2019, trong tổng số 5.596 hộ nghèo toàn tỉnh có 788 hộ nghèo (14,08%) thiếu hụt các chỉ số dịch vụ cơ bản về: Y tế, giáo dục, nhà ở, nước sinh hoạt, dịch vụ viễn thông, thông tin… Trong đó, tiêu chí thiếu hụt về chất lượng nhà ở chiếm tỷ lệ cao nhất (40,23%). Xóa nhà tạm, nhà xuống cấp cho người nghèo, người có công cũng chính là quyết tâm chính trị mà tỉnh đặt ra trong giai đoạn 2016-2020 gắn với chương trình giảm nghèo đa chiều. Theo thống kê, từ năm 2016 đến 2018, 1.912 căn nhà cho người nghèo gặp khó khăn về nhà ở được sửa chữa, xây mới từ nguồn ngân sách hỗ trợ của Nhà nước và của tỉnh. Giai đoạn 2019-2020, chương trình đang tiếp tục được triển khai với mục tiêu hỗ trợ xây dựng 368 căn nhà cho người nghèo.
Ngoài nhà ở, các chiều thiếu hụt khác trong tiêu chí giảm nghèo đa chiều cũng có chuyển biến rõ rệt nhờ những chính sách mang tính đặc thù, vượt trước Trung ương như: Hỗ trợ kinh phí tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) cho hộ cận nghèo, người cao tuổi từ đủ 65 tuổi đến dưới 70 tuổi… góp phần nâng tỷ lệ bao phủ BHYT đạt xấp xỉ 92% dân số. Đến nay, 100% người nghèo, người cận nghèo trong tỉnh đều được cấp miễn phí BHYT; 100% người nghèo đi khám chữa bệnh được hỗ trợ tiền đi lại, tiền ăn ở trong quá trình khám, chữa bệnh.

Cán bộ Sở Tư pháp trợ giúp pháp lý lưu động cho người dân hoàn cảnh khó khăn, khuyết tật.

Thời gian qua, tỉnh cũng thực hiện đồng bộ, hiệu quả chính sách miễn, giảm học phí cho học sinh là con hộ nghèo; rà soát, sắp xếp lại mạng lưới trường, lớp học phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội từng địa phương; đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị, chuẩn hóa đội ngũ giáo viên, tạo điều kiện thuận lợi để trẻ em nông thôn, trẻ em các gia đình nghèo yên tâm học tập. Nhờ đó, học sinh là con hộ nghèo đang học tại các cấp phổ thông đều được miễn hoặc giảm một phần học phí; học sinh thuộc diện hộ nghèo đặc biệt khó khăn được hỗ trợ sách giáo khoa, đồ dùng học tập; học sinh nghèo học giỏi được quan tâm tặng học bổng từ Quỹ Bảo trợ trẻ em tỉnh, quỹ khuyến học, khuyến tài các cấp...
Đồng hành với Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới, từ 2016 đến nay, tỉnh xây dựng 40 trạm cung cấp nước sạch nông thôn, bảo đảm cho 70% dân số nông thôn được sử dụng nước sạch đạt tiêu chuẩn. Những cải thiện về chiều nước sạch góp phần giảm thiểu các bệnh liên quan đến vệ sinh môi trường, nâng cao sức khỏe, cải thiện chất lượng cuộc sống cho người nghèo. Tỉnh cũng hoàn thành việc đầu tư, nâng cấp hệ thống truyền thanh cho tất cả 126 xã, phường, thị trấn phục vụ tuyên truyền, nâng cao khả năng tiếp cận thông tin cho người dân. Các ngành, địa phương thường xuyên phối hợp tổ chức tập huấn, phổ biến, giáo dục pháp luật, trợ giúp pháp lý lưu động cho người nghèo, người khuyết tật, đối tượng bảo trợ xã hội tại các xã, phường, thị trấn; xây dựng, bổ sung tài liệu, sách, báo cho thư viện, tủ sách thôn, xã… Việc phổ cập thông tin đã mang lại những hiệu ứng tích cực, giúp người nghèo có thêm kiến thức áp dụng vào đời sống, sản xuất.
Thực tiễn đã chứng minh chỉ khi tiếp cận đúng, đủ các chiều thiếu hụt người nghèo mới có thể làm chủ được cơ hội, cải thiện chất lượng cuộc sống của bản thân, gia đình. Với những giải pháp đồng bộ, hiệu quả hỗ trợ toàn diện trên tất cả các chỉ số giảm nghèo, hiện Bắc Ninh là một trong những tỉnh đi đầu cả nước trong công tác giảm nghèo đa chiều, huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị, góp phần tạo sự thống nhất, đoàn kết, khơi dậy ý chí tự lực, tự cường để hộ nghèo vươn lên thoát nghèo bền vững.