Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Văn Minh suốt đời chăm lo sức khoẻ nhân dân

Dù ở giai đoạn nào, hoàn cảnh nào, mảnh đất Từ Sơn giàu truyền thống văn hiến và cách mạng cũng sản sinh ra những người con ưu tú, đem hết sức lực và trí tuệ của mình cống hiến cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, phục vụ Tổ quốc, phục vụ nhân dân, mà công lao và tên tuổi còn lưu truyền cho nhiều thế hệ. Một trong những người con ưu tú ấy, cố Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Văn Minh, người đã dành trọn cuộc đời cho ngành y học nước nhà, tận tụy hết mình chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Sinh năm 1939, trong một gia đình trí thức yêu nước tại làng Phù Lưu, nay thuộc phường Đông Ngàn, thị xã Từ Sơn, là chắt nội của Tiến sĩ Hoàng Văn Hoè, nhà ái quốc trung quân phò vua Hàm Nghi chống Pháp, cháu nội cụ Hoàng Thụy Chi - Tổng đốc Bắc Giang và là con trai thứ bác sĩ Hoàng Thuỵ Ba - Một trong hai bác sĩ đầu tiên của Việt Nam tốt nghiệp tại Đại học Y khoa Pari Pháp, chàng trai trẻ Hoàng Văn Minh sớm đi theo con đường khoa học, phục vụ nhân dân.
Tốt nghiệp đại học Y khoa năm 1963, khi các bệnh viện ở Hà Nội và nhiều địa phương còn thiếu rất nhiều bác sĩ, với ảnh hưởng của gia đình, lại là sinh viên xuất sắc, lúc đó vào làm việc tại một bệnh viện ở Hà Nội đối với ông là điều không khó, nhưng ý thức được trách nhiệm của mình, bác sĩ Hoàng Văn Minh đã xung phong vào công tác tại Thanh Hóa, nơi ngành y tế còn gặp rất nhiều khó khăn, thiếu thốn. Năm 1964, giặc Mỹ mở cuộc chiến tranh phá hoại ra miền Bắc, Thanh Hóa là một trong những trọng điểm bị đánh phá ác liệt, trở thành tuyến lửa trên con đường chiến lược chi viện cho miền Nam đánh Mỹ. Với trọng trách là trưởng khoa mổ, bác sĩ Hoàng Văn Minh không chỉ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ cứu chữa người bệnh, ông còn được giao trách nhiệm “Xây dựng mạng lưới cấp cứu chiến trường” cho các tỉnh khu 4 (cũ). Sau gần 4 năm triển khai, với phương châm “Cấp cứu tại chỗ, giảm thương vong tới mức thấp thất”, Thanh Hóa đã được Bộ Y tế công nhận là tỉnh điển hình toàn miền Bắc về mạng lưới cấp cứu phòng không. Năm 1967, Bộ trưởng Bộ Y tế Phạm Ngọc Thạch đã trực tiếp điều động bác sĩ Hoàng Văn Minh về công tác tại Bệnh viện Lao trung ương, làm trợ lý riêng cho Bộ trưởng, từ đó ông luôn được tháp tùng Bộ trưởng trong những đợt kiểm tra các vùng trọng điểm. Năm 1968, ông lại cùng Bộ trưởng vào chiến trường miền Nam công tác. Tại đây, ông vừa điều trị thương bệnh binh vừa giảng dạy tại Trường y sĩ của Ban Dân vận miền Nam, vừa nghiên cứu khoa học. Trong hoàn cảnh khó khăn, thiếu thốn của chiến trường, ông đã cùng các đồng nghiệp tìm tòi, nghiên cứu được một thứ lá chống nhiễm trùng thay cho thuốc kháng sinh. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ xây dựng đề án “Chi viện và phát triển ngành Y tế miền Nam” do Bộ trưởng Bộ Y tế giao cho, năm 1969 ông được điều động ra Bắc, làm Trưởng khoa Hồi sức - Cấp cứu của Viện chống lao và bệnh phổi cho đến ngày ông mất.
Có thể nói, giáo sư Tiến sĩ Hoàng Văn Minh là một nhà khoa học đã hy sinh cả đời cho ngành Y học Việt Nam. Ông không ngừng học hỏi, nâng cao trình độ chuyên môn để cứu chữa người bệnh và truyền đạt những kiến thức đã tích lũy của mình cho nhiều thế hệ. Ngoài việc tham gia giảng dạy tại trường Đại học Y khoa và Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, ông còn viết được 55 đầu sách và 149 bài báo nghiên cứu, trao đổi, phổ biến kiến thức về các vấn đề liên quan đến sức khỏe con người. Phần lớn những tài liệu ông viết là cho sinh viên đại học, sau đại học, nhưng có những bài viết chỉ mang tính phổ cập kiến thức y tế, giúp mọi người tự mình chăm lo sức khỏe bản thân. Không chỉ say mê các đề tài khoa học, ông còn có hàng trăm bài viết tôn vinh các giáo sư, bác sĩ đã nổi danh như Hồ Đắc Di, Đặng Văn Ngữ, Phạm Ngọc Thạch… với tình cảm mến yêu trân trọng. Nhiều đồng nghiệp, nhà báo đã tặng ông danh hiệu: “Người viết nhiều sách y học nhất nước”, “Người viết sử ngành y”...
Năm 2001, Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Văn Minh mắc bệnh sơ tủy rồi chuyển sang ung thư máu. Hai năm trước ngày ông mất, tháng nào ông cũng phải tiếp máu 1- 2 lần. Sức khỏe suy sụp dần nhưng ông vẫn không một ngày nghỉ. Mỗi khi hết ca trực trong bệnh viện, ông lại về cặm cụi viết. Ông tâm sự với người anh trai trưởng, Phó giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Văn Sơn: “Là một người có nhiều năm nghiên cứu y học, tôi biết sức sống của mình giờ đây đã cạn, tranh thủ làm được việc gì có ích cho nhân dân sẽ cố gắng để làm…”. Những ngày bệnh đã ở giai đoạn cuối, phải cấp cứu tại bệnh viện nhưng ông vẫn không quên mang theo tập bản thảo còn đang viết dở. Buổi sáng ngày 28-4-2003, cũng là buổi sáng cuối cùng của cuộc đời mình, ông vẫn cố để viết… bằng xong 2 bài cho Báo Sức khỏe và Đời sống. Bài “Làng văn hóa - sức khỏe và việc xã hội hóa ngành y tế ”chỉ còn mấy dòng nữa là xong… Đó là những hơi thở cuối cùng, những phút sống cuối cùng ông dành cho mọi người, dành cho công việc.
Sau hơn 30 năm thực hiện công cuộc đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo, ngành y trong cả nước đã gặt hái được những thành tựu vượt bậc trong việc đầu tư con người, cơ sở vật chất cùng những trang thiết bị hiện đại để cứu chữa và chăm sóc người bệnh, nhưng những đóng góp của cố Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Văn Minh với những công trình nghiên cứu giá trị, vẫn sẽ là tài sản vô giá đối với nhân dân và ngành y học Việt Nam. Nhân kỷ niệm 80 năm ngày sinh của ông (1939 - 2019), xin được cùng người thân, bè bạn và đồng nghiệp bày tỏ tình cảm tiếc thương, kính trọng để tưởng nhớ ông, nhà khoa học, người thầy thuốc tận tâm tận lực, đã cống hiến hết mình vì sự nghiệp chăm lo sức khỏe nhân dân, góp phần làm rạng rỡ thêm truyền thống vẻ vang của quê hương Bắc Ninh - Kinh Bắc.