Gió lộng triền đê...

Không phải là hình ảnh gắn liền với tất cả mọi người, nhưng với những ai từng sinh ra và lớn lên bên cạnh một dòng sông thì hình ảnh con đê làng là một biểu tượng đặc biệt, trải dài trong ký ức.

Như đứng ngoài những quy luật của thời gian, con đê cứ lặng lẽ bao đời chở che cho làng quê trù phú, yên bình. Lũ trẻ chăn trâu cứ thế thỏa sức nô đùa nơi triền đê gió lộng nâng cánh diều cao vút trời xanh. Chúng băng qua những cụm cỏ gà xanh mượt nơi chân đê vắng, đuổi bắt cánh chuồn mỏng manh dập dềnh trong gió. Mải miết kiếm tìm vầng trăng lạc giữa miền hoa cải, lại gặp bóng con đò trong câu hát mẹ ru...

Rồi chúng lớn lên bên triền đê ấy. Từ những buổi cả đám bạn con trai, con gái vô tư tắm sông, đùa nghịch, cho đến khi ngắt một bông hoa phớt tím đặt vào tay bạn gái buổi trăng chiều cả thẹn... Thắp ước mơ trên những bông gạo rực trời tháng ba. Lãng đãng thả hồn theo bông súng, bông sen nơi giếng chùa tháng bảy...

Ngày ấy, tôi mười lăm...

Chiều đông phai nắng, triền đê cong cong ngập màu cỏ úa. Những con sáo diều đủ sắc đã thôi chao nghiêng trên bầu trời thăm thẳm, nhường chỗ cho đàn chim vội vã bay đi tìm chỗ trú đông. Thấp thoáng, dòng sông một dải quanh co. Phía ngã ba sông không còn ồn ào, tấp nập. Xa xa, một vài vạt cải vàng, cải trắng đã đơm hoa như tô vẽ cho bức tranh mùa đông bớt phần u tịch. Biết vạt cải nào nhuộm nắng vàng trong mê mải? Vạt cải nào là nơi em chờ anh, nhưng anh mãi chẳng về?

Lặng lẽ đi về trong muôn vàn xúc cảm, bắt gặp những dư âm của ngày tháng cũ nơi gốc đê úa tàn hoa ngũ sắc. Đắng lòng, buông tiếng gọi “Đò ơi”... Chỉ có tiếng chuông chùa xa xăm đâu đây vẳng lại. Khói hương trầm bảng lảng, gió mênh mang...

“Em không về với hoa gạo tháng ba

   Hoa sen tàn trong giếng chùa tháng bảy

Em không đợi cuối gốc đê ngày ấy

Cỏ may khâu, khâu mãi chẳng xong mùa...”