Giữ Giới

Tháng Chạp năm ngoái, tôi có hạnh ngộ được hầu chuyện một đại đức. Ngài nhã nhặn, nụ cười hiền và luôn tỏa sáng. Ngài kiệm lời khi nói về Phật pháp.

Dưới bóng bồ đề, trong thoang thoảng hương cau Ngài thong thả dạo bước. Ngài mỉm cười nhìn tôi và hỏi: Tháng Chạp thường đi nhanh? Tôi nói: Chúng sinh qua thời sống chậm mất rồi. Giờ ai ai cũng hối hả, rồi cuối năm lại phàn nàn, tết rồi mà chưa làm được gì! Ngài bảo: Xưa cũng như nay, rồi ngài chậm rãi đọc mấy câu kệ: Xuân khứ bách hoa lạc/Xuân đáo bách hoa khai/Sự trục nhãn tiền quá/Lão tòng đầu thượng lai. (Xuân đi trăm hoa rụng/Xuân đến trăm hoa cười/Trước mắt việc đi mãi/Trên đầu, già đến rồi). Đến như Hải Thượng Lãn Ông tự nhận là ông già lười nhưng có lúc nào dám rong ruổi đi chơi xa đâu, lúc nào cũng đau đáu với bệnh nhân, ngộ chơi xa, bệnh nhân đến không được chữa trị là cướp đi tính mạng của họ-Đấy là Y đức, là kỷ cương của một lương y chân chính.
- Thưa thầy! Nhân nói về kỷ cương, con đã nghe được ở đâu đó… nhưng mông lung lắm: Giữ Giới, tức là giữ kỷ cương ạ?
- Nôm na là thế này: Giữ Giới sẽ có Định, có Định thì dễ dàng sinh ra Tuệ-Đó là phương pháp tu tập. Giới chính là nguyên tắc sống, là kỷ luật, đạo đức, nhân cách. Định là sự an bình, tĩnh tại. Tuệ là cái trí sáng suốt, biết lẽ phải, trái nên và không nên.
Hãy nhìn chú gà trống cứ gáy vang dưới bóng điện. Tưởng ánh sáng điện là bình minh. Loài gà, biểu tượng cao nhất của chữ Tín, thế mà lại gáy vang khi ta bật công tắc đèn.
- Dạ, ngài đang nói về sự vô minh?
- Không, ta chỉ tâm sự trò chuyện vậy thôi.
Tôi đem câu chuyện này kể với bạn tôi là giáo viên dạy toán. Bạn tôi bảo: Logic đấy, không có kỷ cương thì mãi mãi trong vòng vô minh, việc gì cũng dám làm, điều gì cũng dám nói. Nói đến đây “hắn” cười hề hề: Cuối năm rồi, tổng kết thôi: Ai người tích đức? Ai kẻ tích vàng? Ai lo chạy tết? Ai hết tiền tiêu?... Người mà biết giữ Giới có lẽ dù năm hết tết đến vẫn an nhiên tự tại. Bái phục sư phục, bái phục! Vừa nói hắn vừa chắp hai tay đưa lên cao rồi bổ xuống, nom hệt phim cổ Trung Quốc.