Hiến kế cho phát triển khoa học, công nghệ

Bắc Ninh có nhiều chính sách thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao lĩnh vực điện tử, bán dẫn.

Bắc Ninh cần đi tắt đón đầu, nhận chuyển giao công nghệ tốt của thế giới

Ông Tô Dũng, Chủ tịch Viện Nghiên cứu Kinh tế số và Chuyển đổi xanh.

Trí tuệ nhân tạo (AI) và Chuyển đổi số quốc tế đang trở thành vấn đề được quan tâm toàn cầu và có sức ảnh hưởng lớn tới mọi mặt đời sống kinh tế - xã hội.  Chiến lược phát triển khoa học công nghệ đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của Bắc Ninh cần bắt đầu ngay, càng sớm càng tốt, ưu tiên nghiên cứu và phát triển Trung tâm tính toán thông minh thúc đẩy ứng dụng AI vào cuộc sống. Đồng thời, cần đi tắt đón đầu bằng cách nhận chuyển giao các công nghệ tốt của thế giới. Việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo cần được nghiên cứu và triển khai trên cơ sở có đầy đủ các quy định và chính sách cụ thể liên quan đến phát triển nguồn nhân lực cũng như sử dụng trí tuệ nhân tạo phù hợp với việc phát triển Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số, đưa Bắc Ninh trở thành địa phương đi đầu đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ tiên tiến để nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động, đáp ứng yêu cầu phát triển của tỉnh trong giai đoạn mới.

Tạo cơ chế, chính sách thuận lợi cho hoạt động khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.
Ông Đỗ Tiến Thịnh, Phó Giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia, Bộ Tài chính.

Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị vạch ra tầm nhìn, chủ trương, định hướng, tạo cơ chế, chính sách thuận lợi cho hoạt động khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Cuộc cách mạng Công nghệ lần thứ 4, sự phát triển công nghệ số (AI, IOT…) cũng mang đến nhiều cơ hội phát triển mới cho cả nước nói chung và Bắc Ninh nói riêng. Để tỉnh tận dụng và phát huy tốt các lợi thế, Bắc Ninh cần cụ thể hóa nhanh các cơ chế đột phá của Nghị quyết và sắp tới là các Luật như Luật Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo…; trong đó cần cụ thể hóa các tiêu chí, quy trình để thuận lợi quá trình thực thi hỗ trợ; phát triển các khu vực đổi mới sáng tạo tương ứng với số lượng doanh nghiệp và tiềm năng của địa phương; xây dựng các chương trình, hoạt động, các dự án lớn, dài hạn... thúc đẩy liên kết giữa cơ quan nhà nước và các trường đại học/viện nghiên cứu, nhằm hỗ trợ đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp. Cần nghiên cứu kỹ các vấn đề: Lĩnh vực trọng điểm về khoa học và công nghệ; cách thức vận hành Quỹ đầu tư mạo hiểm có sử dụng ngân sách nhà nước; hỗ trợ chi phí ươm tạo; thử nghiệm và ban hành quy chế thử nghiệm riêng cho từng công nghệ, sản phẩm, dịch vụ hoặc mô hình kinh doanh mới. Quá trình đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp cần hướng tới giải quyết các xu thế: kinh tế AI, bán dẫn, công nghiệp điện tử; năng lượng mới, năng lượng H2 (hydrogen); bảo vệ môi trường… thúc đẩy sự phát triển nhanh, bền vững.

Định vị vai trò “Khu nghiên cứu phát triển khoa học và công nghệ tập trung”
Ông Ngô Minh Hải, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn TH.

Trong số các dự án trọng tâm mà tỉnh Bắc Ninh đưa ra tại Kế hoạch số 92/KH-UBND, chúng tôi đặc biệt quan tâm tới mô hình “Khu nghiên cứu phát triển khoa học và công nghệ tập trung”. Chúng tôi kỳ vọng đây sẽ là nơi đồng hành và cung cấp những giải pháp phù hợp cho Tập đoàn TH trong việc xây dựng mô hình khu kinh tế hiện đại, tích hợp đổi mới sáng tạo từ khâu quy hoạch tới vận hành. Tôi cho rằng, khu nghiên cứu cần được định vị như một trung tâm trung chuyển tri thức, nơi kết nối chặt chẽ giữa viện nghiên cứu, doanh nghiệp và các cơ sở đào tạo; cần hình thành tại đây các không gian thử nghiệm có kiểm soát (sandbox công nghệ). Đồng thời xây dựng mô hình liên kết phối hợp chặt chẽ giữa Trung tâm nghiên cứu với các doanh nghiệp công nghệ cao trong và ngoài tỉnh để tìm hiểu xác thực nhu cầu ứng dụng công nghệ và đổi mới công nghệ. Hiện tại Tập đoàn TH đang đề xuất triển khai các dự án tại Bắc Ninh, bao gồm dự án khu đô thị thông minh, khu logistics, cảng cạn và khu công nghiệp tại huyện Gia Bình. Chúng tôi sẵn sàng phối hợp với tỉnh Bắc Ninh để triển khai nghiên cứu và phát triển trong các lĩnh vực công nghệ thế mạnh của mình như: quản trị chuỗi cung ứng thông minh, nông nghiệp số, ứng dụng AI trong quản lý đàn gia súc và nhà máy, công nghệ thực phẩm sạch - hữu cơ.

Tập trung vào chiến lược phát triển, đào tạo lực lượng lao động trọng điểm
Ông Yong-Tae Kim, Giám đốc chi nhánh LETUIN EDU Vietnam.

Tỉnh Bắc Ninh có nhiều lợi thế về vị trí địa lý, kinh nghiệm và cơ sở đào tạo nguồn nhân lực chuyên ngành công nghiệp công nghệ cao, trong đó có ngành công nghiệp bán dẫn. Tuy nhiên, đây cũng là lĩnh vực khá rộng lớn, vì vậy tôi cho rằng, tỉnh cần chọn một ngành để tập trung vào chiến lược phát triển và đào tạo lực lượng lao động có trọng điểm. Các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh phải xây dựng chương trình giảng dạy và nội dung trên cơ sở tham khảo ý kiến của các cơ sở chuyên ngành. Bên cạnh việc cung cấp kiến thức lý thuyết, cần phải gắn việc đào tạo tại chỗ và đào tạo thực hành, kết nối sinh viên tốt nghiệp với thực tập tại các doanh nghiệp trong lĩnh vực bán dẫn. Từ đó, hướng tới việc hình thành trung tâm đào tạo thực tế ảo tại chỗ dựa trên công nghệ mới VR/XR. Về lâu dài, cần phải tạo ra một chính sách đổi mới gắn với cơ chế hỗ trợ, đẩy mạnh liên kết giữa doanh nghiệp và cơ sở đào tạo để cung cấp nhân sự kịp thời, đáp ứng nhu cầu phát triển. Chúng tôi sẵn sàng hợp tác với tỉnh để trau dồi và nâng cao chất lượng nhân lực phù hợp với ngành, qua đó, phát huy tối đa nguồn nhân lực của tỉnh.

Xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mở
PGS.TS. Phạm Thu Hương, Phó Hiệu trưởng, Trường Đại học Ngoại thương.

Bắc Ninh là địa phương có công nghiệp phát triển, được đánh giá cao ở chỉ số về thể chế, cơ sở hạ tầng, trình độ phát triển của thị trường, trình độ phát triển của doanh nghiệp, các yếu tố tác động đến sản xuất kinh doanh; giá trị xuất khẩu/GRDP; đầu tư trực tiếp nước ngoài… Để thúc đẩy hơn nữa sự phát triển của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp mở tại Bắc Ninh, tôi cho rằng, tỉnh cần hoàn thiện hệ thống chính sách, tăng cường vai trò của cơ quan nhà nước, thúc đẩy hợp tác và liên kết, xây dựng trung tâm đổi mới sáng tạo mở và tăng cường vai trò của cơ sở giáo dục đại học. Đồng thời, cần có những quyết sách đột phá và lựa chọn mô hình phù hợp, tạo điều kiện tối ưu cho sự hợp tác và phát triển của các thành tố trong hệ sinh thái. Sự thành công trong việc xây dựng một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mở hàng đầu châu Á không chỉ mang lại lợi ích to lớn phát triển kinh tế - xã hội của Bắc Ninh mà còn đóng góp vào sự phát triển chung của Việt Nam.