Hoàn thiện quy trình cơ giới hoá sản xuất lúa

Cơ giới hoá sản xuất ngành trồng trọt được thực hiện ở 3 khâu: làm đất, gieo trồng cấy và thu hoạch. Từ thực trạng ruộng đất manh mún, việc ứng dụng các thành tựu khoa học công nghệ và đưa cơ giới hoá vào sản xuất nông nghiệp, cũng như quy hoạch các vùng sản xuất tập trung gặp nhiều khó khăn.

Thời gian qua, thực hiện chỉ đạo Tỉnh uỷ về đẩy mạnh công tác dồn điển đổi thửa, các huyện, thị xã, thành phố tập trung chỉ đạo các HTX chuyển đổi ruộng đất từ ô thửa nhỏ thành ô thửa lớn. Kết quả, hầu hết các địa phương đã chuyển đổi từ 10- 13 thửa/hộ xuống còn 3- 5 thửa/hộ, nhiều hộ chỉ còn 1- 2 thửa. Làm được điều này đã tạo thuận lợi cho việc đưa cơ giới hoá vào khâu làm đất. Đây là công đoạn lao động nặng nhọc nhất trong sản xuất nông nghiệp.

Sau một thời gian thực hiện, đến nay ở tất cả các địa phương trên địa bàn tỉnh cơ bản làm đất bằng máy với nhiều loại có công suất khác nhau, phù hợp với đặc thù canh tác ở từng vùng. Đưa cơ giới hoá vào khâu làm đất đã giải phóng đáng kể sức lao động cho nông dân, mang lại hiệu quả thiết thực. Về cơ giới hoá khâu gieo cấy, tiến bộ về lúa gieo thẳng hàng cho năng suất cao hơn lúa cấy bằng mạ dược từ 8- 10% đã được tiến hành ở nhiều địa phương như Lương Tài, Gia Bình... Với mục tiêu toàn tỉnh phấn đấu mở rộng diện tích lúa gieo thẳng lên hơn 10.000 ha, Trung tâm Khuyến nông- Khuyến ngư chuyển giao hơn 500 chiếc công cụ giàn gieo rải hàng cho lúa, đã đưa vào phục vụ gieo cấy vụ xuân 2009, được đông đảo nông dân tiếp thu và đánh giá cao ưu điểm của loại công cụ này. Như vậy 2 trong 3 khâu sản xuất lúa đã được cơ giới hoá. Để hoàn thiện quy trình cơ giới hoá sản xuất lúa vấn đề còn lại là cơ giới hoá khâu thu hoạch. Riêng về khâu này, tại các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ nói chung và Bắc Ninh nói riêng, thời gian thu hoạch lúa rất ngắn chỉ khoảng 1- 2 tuần, nên việc thu hoạch bằng tay dẫn đến thất thoát tương đối lớn, mất nhiều thời gian và lại thiếu lao động. Vì vậy, việc đưa máy gặt đập liên hợp vào khâu thu hoạch sẽ hết sức thiết thực, vừa đáp ứng yêu cầu thời vụ, đồng thời giảm tối đa sự thất thoát.

Để đáp ứng thực tế này, Trung tâm Khuyến nông- Khuyến ngư đã tiến hành khảo sát và xây dựng mô hình “Cơ giới hoá sản xuất nông nghiệp tại những vùng đã dồn điền đổi thửa phục vụ CNH, HĐH nông nghiệp, nông thôn” và được Hội đồng Khoa học tỉnh đưa vào chương trình các đề tài, dự án nghiên cứu khoa học triển khai thực hiện trong năm 2009. Trong khuôn khổ của đề tài, Sở Khoa học và Công nghệ hỗ trợ hơn 50% kinh phí mua 3 máy gặt đập liên hợp để đưa vào thu hoạch lúa tại 3 xã đã hoàn thành dồn điền đổi thửa ngay trong vụ xuân này.  Với công suất mỗi giờ thu hoạch gần 1 mẫu lúa, thì 1 máy có thể thu hoạch cho 1 hoặc vài xã mà vẫn đáp ứng tính cấp bách của thời vụ.

Theo ông Nguyễn Văn Khoát, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông- Khuyến ngư tỉnh “đưa máy gặt đập liên hợp vào thu hoạch sẽ đẩy nhanh quá trình tích tụ ruộng đất, tạo điều kiện quy hoạch các vùng sản xuất hàng hoá tập trung, tăng sức cạnh tranh của sản phẩm trong hội nhập kinh tế”.

Việc hoàn chỉnh quy trình cơ giới hoá sản xuất ngành trồng trọt và tiến tới nhân rộng mô hình không chỉ nâng cao hiệu quả sản xuất mà phù hợp với thực tiễn trong điều kiện nguồn lao động nông nghiệp ngày một thiếu, do cơ cấu lao động đang chuyển đổi theo hướng phát triển công nghiệp, dich vu seo vụ.

Bài, ảnh: Thái Uyên