Hội làng Quan họ

Mùa xuân, mùa khởi đầu cho một năm, mùa sinh sôi nảy nở của vạn vật, cỏ cây, giữa tiết trời ấm áp, lòng người phơi phới rủ nhau đi hội, hành hương về cội nguồn, vui chơi và cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi, mọi người, mọi nhà cùng an lành hạnh phúc. Giờ đây, khi đang học tập ở xa Tổ quốc, mỗi mùa xuân mới về, tôi lại nhớ không gian lễ hội quê hương.

“Thái bình mở hội xuân

Nô nức quyến xa gần

Nhạc dâng cao trong điện

Trò thưởng vật ngoài sân”

Từ tháng Giêng, hội xuân đua nhau mở khắp làng quê. Từng đoàn người chen vai, thích cánh dự lễ hội chùa, hội đền, hội đình, hội miếu,... Không khí trẩy hội vừa trang nghiêm, vừa náo nức làm sao! Sau làn hương khói tín ngưỡng-tôn giáo trong hệ thống Lễ, thể hiện mối giao cảm giữa con người với tự nhiên. Hội xuân đồng thời có diễn (Quan họ, chèo, tuồng…), có thao (vật, võ, đua thuyền, hát phết, đánh đu...) là phần hội, trong đó con người như giao cảm với con người hơn. Có lẽ không ở đâu, tinh thần cộng đồng, một đặc trưng văn hóa của người Việt, lại có dịp được thể hiện sắc nét, mạnh mẽ như ở hội làng miền Kinh Bắc.

Ngày còn bé, trong câu chuyện ông tôi thường kể, miền quê Kinh Bắc-Bắc Ninh văn hóa lễ hội thật đa dạng và phong phú. Ở đó không chỉ có hội làng mà còn nhiều lễ hội lớn với quy mô vùng miền, quốc gia được tổ chức. Thuở nhỏ, ông tôi thường dẫn tôi đến hội đền Bà Chúa Kho, hội Lim, hội Đền Đô, hội chùa Dâu, chùa Bút Tháp, lễ hội đền Vua Bà Thủy tổ Quan họ... Mỗi lễ hội mang một nét tiêu biểu và giá trị riêng, thường hướng tới một đối tượng linh thiêng cần được suy tôn như các vị anh hùng chống ngoại xâm, người có công truyền nghề, chống thiên tai, diệt trừ ác thú, giàu lòng cứu nhân độ thế... Với tư tưởng uống nước nhớ nguồn, ăn quả nhớ người trồng cây, lễ hội Bắc Ninh diễn ra sôi động gắn với những sự tích, công trạng, là cầu nối giữa quá khứ với hiện tại, giúp thế hệ trẻ thêm tự hào về truyền thống quê hương, đất nước.

Giờ đây, khi hầu hết thời gian dành cho việc học tập ở nơi xứ người, ít có dịp hòa cùng dòng người trẩy hội du xuân miền Quan họ, ít thời gian để vãn cảnh, tận hưởng bầu không khí trong lành của mùa xuân tươi đẹp, đến với các di tích lịch sử, danh thắng, đền chùa, hòa mình vào các lễ hội truyền thống. Song sự phong phú của lễ hội miền quê Kinh Bắc luôn là nét đẹp văn hóa dân tộc, là sản phẩm du lịch văn hóa tâm linh hấp dẫn du khách trong và ngoài nước mà mỗi người Việt ở xa Tổ quốc không quên giới thiệu với bạn bè.