Hướng tới môi trường không khói thuốc

Hút thuốc lá, thuốc lào là hiện tượng phổ biến và xuất hiện ở nhiều nơi, thậm chí cả ở các bệnh viện - nơi khám chữa bệnh mà trong đó có cả những bệnh nhân phải điều trị các bệnh liên quan đến thuốc lá. Đây là vấn đề không những ngành y tế mà cả xã hội đang quan tâm.

Nằm trong mục tiêu Tăng cường năng lực cho các cán bộ tham gia hoạt động PCTHTL, thanh tra, công an về tác hại thuốc lá, các quy định của Luật PCTH thuốc lá và các văn bản hướng dẫn. Trung tâm TT-GDSK phối hợp với Quỹ PCTHTL tổ chức thực hiện 13 lớp tập huấn, với gần 7.00 cán bộ chủ chốt ngành y tế; ngành giáo dục, cán bộ đánh giá liên ngành, cán bộ thanh tra, công an của các sở, ngành trong tỉnh.

Nói chuyện chuyên đề cũng là hình thức tuyên truyền khá hiệu quả. Trên cơ sở đó , Trung tâm TT-GDSK phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo, Ban quản lí KCN và các bệnh viện tổ chức nói chuyện chuyên đề về tác hại của thuốc lá và xây dựng môi trường không khói thuốc tại 25 trường THPT và THCS, 10 bệnh viện và 1 nhà máy, xí nghiệp. Qua hoạt động này, các cán bộ y tế, giáo dục, các em học sinh cũng như công nhân và cộng đồng dân cư được cung cấp kiến thức liên quan đến tác hại của thuốc lá, các biện pháp để giảm thiểu tác hại của thuốc lá cũng như cách thức để xây dựng môi trường không khói thuốc.

Trong năm 2015, Trung tâm TT-GDSK tỉnh phối hợp tích cực, chặt chẽ với các sở, ngành và đơn vị có liên quan như Sở Giáo dục - Đào tạo, Sở Giao thông - Vận tải và Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch. Phải kể đến là hoạt động tuyên truyền PCTHTL tại giải thể thao truyền thống ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch với chủ đề “Thể thao không khói thuốc vì sức khỏe cộng đồng” đã được tổ chức thành công với nhiều hoạt động tuyên truyền tích cực thông qua các hình thức như:  băng rôn tuyên truyền, banner, diễu hành bằng mô tô, xe đạp, cấp tờ gấp tác hại thuốc lá, cổ động tuyên truyền bằng xe ô tô… Thông qua giải thể thao, không chỉ các vận động viên tham gia được cung cấp kiến thức về tác hại của thuốc lá, mà hoạt động này còn mở rộng ra cả các trục đường, tuyến đường chính và các khu du lịch trọng điểm của Bắc Ninh, góp phần xây dựng môi trường văn hóa, du lịch lành mạnh.

Với mục đích đánh giá tình hình triển khai Luật PCTHTL, Trung tâm TT-GDSK tỉnh tổ chức thực hiện nghiên cứu “Đánh giá tình hình triển khai Luật PCTHTL trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh năm 2015 trên địa bàn 3 huyện: Tiên Du, Lương Tài và TP Bắc Ninh. Kết quả cho thấy, 100% các cơ quan Nhà nước trên địa bàn tỉnh có triển khai Luật PCTHTL; 100% các địa điểm cấm hút thuốc lá có quy định cấm hút thuốc. Tuy nhiên tỉ lệ hút thuốc lá ở nam giới tại Bắc Ninh là 49,7% nam giới trưởng thành hút thuốc lá; 78% nhà hàng, quán ăn; 85% các quán giải khát; 12% phương tiện giao thông công cộng có tình trạng hút thuốc…

Sau 1 năm triển khai chương trình PCTHTL tại Bắc Ninh thu được những kết quả đáng ghi nhận. Qua 4 đợt giám sát hoạt động PCTHTL của 2 đoàn giám sát liên ngành, tiến hành giám sát tại 70 đơn vị y tế, giáo dục, giao thông, nhà máy, xí nghiệp, nhà hàng… Ban chỉ đạo tỉnh đã ghi nhận sự vào cuộc tích cực, trách nhiệm của các ban, ngành, tổ chức xã hội. Trong đó, đáng ghi nhận nhất là các cơ sở y tế , các cơ sở giáo dục và ngành giao thông vận tải đã triển khai khá tốt các hoạt động PCTHTL như: thành lập BCĐ và xây dựng kế hoạch PCTHTL của ngành, đơn vị. Tích cực tuyên truyền bằng các hình thức đa dạng, phong phú như: băng rôn, khẩu hiệu, dán biển cấm hút thuốc, áp phích về tác hại của thuốc lá tại các địa điểm…, góp phần nâng cao nhận thức của cán bộ, bệnh nhân cũng như học sinh trong PCTHTL.

Đáng lưu ý là số nhà máy, xí nghiệp đưa ra mức xử phạt cụ thể đối với hành vi vi phạm. 100%  đơn vị thuộc ngành cơ sở giao thông vận tải,  tổ chức tuyên truyền, dán biển cấm hút thuốc hay áp phích tại nơi làm việc, 100% xe bus nội tỉnh có quy định cấm hút thuốc. Tuy nhiên, tại khu vực bến xe bus và một số địa điểm tập trung đông người vẫn còn hiện tượng hút thuốc và bán thuốc lá. Đặc biệt, tại các nhà hàng, khách sạn được giám sát, tình trạng hút thuốc lá và bán thuốc lá vẫn còn diễn ra khá phổ biến bởi đặc thù kinh doanh theo nhu cầu của khách hàng. Đây cũng là một khó khăn cần sự vào cuộc tích cực của các cơ quan chức năng cũng như sự phối hợp chặt chẽ từ phía các chủ nhà hàng, khách sạn.

Ông Nguyễn Trọng Hùng, Giám đốc Trung tâm TT-GDSK tỉnh cho biết, 2015 là năm đầu tiên Bắc Ninh triển khai thực hiện chương trình nhưng đã nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao từ phía Ban chỉ đạo cấp tỉnh cũng như lãnh đạo Sở Y tế và Quỹ PCTHTL; cùng với đó là sự phối hợp tích cực, chặt chẽ từ các Sở, ngành liên quan. Chương trình được thực hiện đúng tiến độ đề ra và đảm bảo chất lượng cao nhất. Tuy nhiên, là năm đầu tiên thực hiện nên Bắc Ninh không tránh khỏi những bỡ ngỡ, hạn chế cần khắc phục. Cũng vì năm đầu tiên triển khai nên hiệu quả tuyên truyền và tác động đến cộng đồng chưa thực sự sâu rộng và đạt như mong muốn, nhất là những đối tượng đông đảo như công nhân và nông dân. Trong năm 2016 sẽ có nhiều hoạt động truyền thông đa dạng, phong phú hơn nữa được triển khai để hướng tới mục tiêu xây dựng Bắc Ninh trở thành môi trường không khói thuốc.