Khó đăng ký, quản lý xe máy điện

Sau hơn 2 tháng thực hiện đăng ký xe máy điện theo Thông tư số 15/2014/ TT-BCA ngày 4-4-2014 kế thừa Thông tư số 36 ngày 12-10-2010 của Bộ Công an, đến nay cả nước nói chung và Bắc Ninh nói riêng hầu như chưa đăng ký được trường hợp xe máy điện nào. Khó khăn, vướng mắc nằm ở chính sự quản lý của Nhà nước về loại hình phương tiện này.

Các cửa hàng bán xe máy điện không thể giao đủ chứng từ xe cho khách mua.

Với tiện ích gọn, nhẹ, không tốn tiền xăng, không cần bằng lái... xe máy điện và xe đạp điện trở thành phương tiện được ưa chuộng hiện nay, nhất là ở lứa tuổi trung niên và thanh, thiếu niên. Song, nó vẫn còn tồn tại nhiều bất cập như hệ số an toàn không cao, tốc độ của các loại xe này có thể đạt tới 50km/giờ trong khi hệ thống phanh không tương thích với tốc độ (phanh như của xe đạp). Hệ thống đèn chiếu sáng yếu, không phát ra tiếng động cơ như xe máy, rất dễ gây nguy hiểm cho người lưu thông xung quanh… Chính vì thế, loại phương tiện này cần phải đưa vào đăng ký, cấp biển số để quản lý và xử lý vi phạm như các loại phương tiện mô tô, xe máy.

Tuy nhiên, đến thời điểm này, vẫn chưa có một chủ phương tiện nào đến cơ quan chức năng để thực hiện thủ tục đăng ký, chỉ có một số người dân đến hỏi thủ tục rồi lại ra về với lý do không có đủ giấy tờ và hầu hết người dân sử dụng xe máy điện vẫn còn mơ hồ về quy định này.

Trao đổi với Trung tá Nguyễn Văn Cường, Đội trưởng Đội đăng ký quản lý phương tiện cơ giới đường bộ, Phòng CSGT (Công an tỉnh) được biết: Để đăng ký loại phương tiện này thủ tục được quy định rõ ràng ở 2 mốc thời điểm: Đối với loại xe máy điện mua trước thời điểm 1-7-2009 nếu không có chứng từ nguồn gốc, chứng từ mua bán thì chủ xe chỉ cần làm đơn cam kết chịu trách nhiệm trước pháp luật về phương tiện mình sử dụng và có xác nhận của UBND xã, phường nơi chủ phương tiện cư trú. Thời điểm sau 1-7-2009 thì chủ xe đến đăng ký phải có chứng từ nguồn gốc như phiếu kiểm tra chất lượng xuất xưởng (đối với xe sản xuất, lắp ráp trong nước); giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe cơ giới đường bộ (đối với xe nhập khẩu). Từ năm 2010 đến nay, toàn tỉnh vẫn chưa đăng ký được bất cứ phương tiện nào. Nguyên nhân chính là do: Chủ xe mua xe trôi nổi, chủ yếu là xe nhập khẩu từ Trung Quốc, không có chứng từ nguồn gốc và chứng từ mua bán. Đối với xe sản xuất, lắp ráp trong nước cũng không cấp chứng từ nguồn gốc cho chủ xe. Các cơ quan quản lý Nhà nước như Tổng cục Hải quan, Bộ Công Thương, Bộ Tài chính và các cơ sở lắp ráp trong nước không quan tâm đến việc cấp đủ chứng từ cho các chủ xe.  Và còn do các chủ xe nghĩ đơn giản rằng mua loại xe này ít tiền, hoạt động trong thời gian ngắn là động cơ có thể hỏng, lại đi quãng đường ngắn nên không chú trọng đến vấn đề đăng ký phương tiện vì thế mà rất khó đưa loại phương tiện này vào đăng ký, quản lý.

Tại một số cửa hàng bán xe máy điện ở thành phố Bắc Ninh và thị xã Từ Sơn cho thấy có rất nhiều mẫu xe khác nhau, bắt mắt, hấp dẫn người mua, hầu hết xuất xứ từ Trung Quốc, Đài Loan. Khi được hỏi về các giấy tờ cần thiết như: Chứng từ nhập khẩu, giấy kiểm định về an toàn kỹ thuật để làm đăng ký cho loại xe này thì hầu hết các chủ cửa hàng trả lời né tránh, cho rằng xe nhập theo lô chứ không nhập từng chiếc nên không có giấy tờ, hoặc chúng tôi nhập xe chỉ có như thế và cũng bán cho người dân theo thỏa thuận miệng, không có chứng từ nguồn gốc xe...Những vướng mắc ngay từ khâu quản lý Nhà nước trong quá trình sản xuất, nhập khẩu xe đã khiến chưa thể đưa vào quản lý, đăng ký hiệu quả loại phương tiện này.

Để giải quyết những khó khăn, vướng mắc này, hiện tại, Phòng CSGT, tăng cường phối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn cho nhân dân về thủ tục đăng ký xe cũng như tính cấp thiết phải đăng ký, đưa loại phương tiện này vào quản lý sử dụng. Tại các điểm đăng ký phương tiện cơ giới đường bộ của Phòng CSGT, Công an các huyện, thị xã, thành phố đều có trích yếu nội dung đăng ký xe máy điện trên bảng hướng dẫn, đồng thời cử cán bộ trực tiếp hướng dẫn cho nhân dân biết các thủ tục đăng ký xe, từ đó người dân biết và yêu cầu các đơn vị cung cấp xe phải cung cấp đầy đủ chứng từ nguồn gốc xe. Tại tất cả các cửa hàng bán xe máy điện trong tỉnh đều có trích dẫn thủ tục đăng ký xe do cơ quan Công an cấp. Trong quá trình tuần tra, kiểm soát, cán bộ CSGT cũng tăng cường tuyên truyền về thủ tục đăng ký xe máy điện đến mọi tầng lớp nhân dân, nhằm tạo sự đồng thuận cao và hiệu quả đối với công tác đăng ký, quản lý xe máy điện hiện nay.