Khó khăn trong khôi phục, phát triển sản xuất gốm ở Phù Lãng

Trong số các làng nghề trên địa bàn, làng nghề Phù Lãng là nơi chịu ảnh hưởng khá nặng nề của tình trạng suy giảm kinh tế, bởi giá trị xuất khẩu của đồ gốm mỹ nghệ khá lớn. Đến nay, khi nhiều làng nghề đã từng bước hồi phục thì ở Phù Lãng dù các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất đã nỗ lực rất nhiều nhưng việc sản xuất gốm vẫn còn gặp không ít khó khăn.

Làng Phù Lãng, nơi tập trung nhiều hộ sản xuất gốm nhất xã, không khí làm việc khá im ắng, khác hẳn với khoảng thời gian 2 năm về trước khi người dân nơi đây làm hết công suất mà vẫn không đủ hàng đáp ứng nhu cầu thị trường. Theo ước tính của địa phương, lượng hàng hóa sản xuất hiện tại chỉ bằng 30% so với thời điểm đầu năm 2008, đủ để duy trì nghề truyền thống. Tính đến thời điểm này, toàn xã mới có hơn 250 lượt lò đốt gốm, như vậy với gần 200 doanh nghiệp, cơ sở sản xuất  bình quân mỗi hộ mới chỉ đốt hơn 1 lò. Nhiều hộ đã ngừng sản xuất gốm, chuyển sang sản xuất, kinh doanh các ngành nghề khác. Hiện tại, trong các doanh nghiệp, hộ sản xuất ở Phù Lãng, lượng hàng tồn kho còn khá nhiều đồng nghĩa với việc vốn bị tồn đọng. Trong khi đó, khả năng tiếp cận với nguồn vốn kích cầu vẫn còn hạn chế bởi trong số gần 200 hộ sản xuất gốm ở Phù Lãng mới chỉ có 2 công ty và 1 hợp tác xã, còn lại là các hộ sản xuất nhỏ lẻ không đủ điều kiện cũng như thiếu các loại giấy tờ cần thiết, nên nguồn vốn vay thấp không đủ đáp ứng yêu cầu sản xuất. Theo thống kê, tổng dư nợ của cả 2 Ngân hàng NN&PTNT và Ngân hàng Chính sách xã hội trên địa bàn Phù Lãng mới đạt hơn 7 tỷ đồng, một con số quá thấp so với nhu cầu sản xuất kinh doanh của người dân. Vì vậy, cùng với cơ chế vay vốn cần thông thoáng hơn, các hộ sản xuất nên chủ động có phương án sản xuất kinh doanh hiệu quả để tiếp cận các nguồn vốn vay, thúc đẩy phát triển, ổn định sản xuất.

Một trong những nguyên nhân của khó khăn trên là sản xuất ở Phù Lãng hiện còn manh mún, nhỏ lẻ theo hộ gia đình, mạnh ai nấy làm. Cả xã hiện có gần 200 hộ sản xuất đồ gốm song lại chưa có một ngôi nhà chung để cùng nhau phát triển. Ngoài ra, tình trạng làm theo phong trào khiến lượng hàng hóa cung cấp vượt nhu cầu sử dụng thực tế cũng là một nguyên nhân khiến việc sản xuất ở nơi đây đình trệ. Trước đây, hầu hết các sản phẩm gốm mỹ nghệ do người Phù Lãng làm ra đều phục vụ xuất khẩu mà bỏ ngỏ thị trường trong nước thì tình trạng suy giảm kinh tế thế giới hiện nay là cơ hội tốt để các doanh nghiệp, hộ sản xuất chuyển hướng sang thị trường nội địa. Tuy nhiên, vấn đề này cũng đang gặp không ít khó khăn. Anh Trần Mạnh Thiều, Giám đốc Công ty TNHH Trí Việt, một trong những cơ sở sản xuất gốm hàng đầu ở Phù Lãng khẳng định: “Thị trường nội địa cũng rất có tiềm năng. Song để phát triển, doanh nghiệp cần một lượng vốn đáng kể, song do hàng hóa tồn đọng, vốn vay khó tiếp cận nên chưa thực hiện được. Đây là tình trạng chung của nhiều doanh nghiệp, cơ sở sản xuất ở Phù Lãng hiện nay...”.

Theo đồng chí Nguyễn Tiến Nên, Phó Chủ tịch UBND xã Phù Lãng thì để tháo gỡ khó khăn giúp người dân khôi phục, phát triển sản xuất, xã đã dành khoảng 30 ha quy hoạch dự án làng nghề song do chưa có chủ đầu tư nên dự án vẫn chưa triển khai. Ngoài ra, xã hết sức tạo điều kiện về thủ tục giấy tờ cho các hộ dân muốn vay vốn, đồng thời liên hệ với các ngân hàng tăng cường vốn vay về cho địa phương song để thực hiện được lại ngoài tầm kiểm soát của xã vì phụ thuộc vào quan hệ tín dụng giữa ngân hàng và các cơ sở sản xuất. Vì vậy, để khôi phục và phát triển sản xuất ở làng nghề Phù Lãng, ngoài những nỗ lực tự thân của các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất và chính quyền xã rất cần sự vào cuộc tích cực hơn nữa của các ngành liên quan ở huyện, tỉnh.

Bài, ảnh: Yến Ngọc