Khó khăn trong theo dõi vi phạm vận tải qua thiết bị giám sát hành trình

Theo thống kê, toàn tỉnh hiện có 15 hãng taxi, hàng chục doanh nghiệp vận tải theo tuyến cố định và hợp đồng, hàng nghìn hộ kinh doanh vận tải khách... với hơn 1.400 đầu xe, hiện 100% số xe này đều đã lắp đặt và sử dụng thiết bị giám sát hành trình (GSHT).

Tuy nhiên, trên thực tế dường như cơ quan chức năng mới chỉ theo dõi, giám sát, quản lý thiết bị GSHT ở các xe buýt, taxi còn ở các xe hợp đồng, xe chạy tuyến theo dạng liên kết góp vốn, nhất là xe hợp đồng của các hộ kinh doanh cá thể việc quản lý thiết bị GSHT vẫn còn nhiều khó khăn.

Theo Nghị định 91/2009/NĐ-CP và 93/2012/NĐ-CP của Chính phủ về điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô tô quy định: Các xe hợp đồng bắt buộc phải lắp đặt, duy trì thiết bị GSHT, bảo đảm lưu giữ các thông tin về tốc độ chạy xe, số lần, thời gian dừng đỗ, đóng, mở cửa xe, thời gian lái xe liên tục… để cơ quan chức năng kiểm tra, quản lý. Tuy nhiên, kết quả khai thác dữ liệu từ thiết bị GSHT tháng 10-2014 cho thấy, toàn tỉnh có gần 100 lượt phương tiện không truyền dữ liệu về máy chủ. Trong đó phần lớn là xe hợp đồng của các hộ kinh doanh cá thể.

Anh Nguyễn Văn Cường, chủ xe ở phường Ninh Xá (thành phố Bắc Ninh) cho biết, cách đây hai năm, gia đình anh mua xe ô tô 29 chỗ làm dich vu seo vụ vận tải khách. Anh được Sở Giao thông- Vận tải hướng dẫn lắp đặt thiết bị GSHT và hoàn thiện thủ tục xin cấp phù hiệu xe hợp đồng theo quy định. Từ đó đến nay công việc làm ăn của gia đình diễn ra ổn định, khi có khách thuê anh lập hợp đồng, ghi đầy đủ danh sách đưa khách đến các địa phương. Tuy nhiên, anh Cường thừa nhận nhiều lúc xe không truyền dữ liệu về máy chủ là do thiết bị lỗi sim, mất sóng hoặc do hỏng hóc thiết bị trên đường khi đang trong thời gian chạy hợp đồng với khách hàng hay lúc dừng đỗ nhiều ngày lái xe cắt nguồn điện để tránh chập, cháy, hao tổn điện năng. 

Trên thực tế cũng có tình trạng nhiều lúc chạy đường dài các lái xe tự ngắt thiết bị để đỡ bị cơ quan chức năng giám sát phát hiện, xử lý những lỗi như chạy quá tốc độ, dừng đón khách không đúng nơi quy định… Ngoài ra cũng có một nguyên nhân là nhiều hộ kinh doanh xe hợp đồng chưa xác định được thế nào là thiết bị hợp chuẩn nên sử dụng nhiều thiết bị giá rẻ, chất lượng chưa cao nên cũng dễ bị hỏng hóc, tạm dừng hoạt động trong khi nhà cung cấp chưa kịp sửa chữa, bảo hành nên trong thời gian xe hoạt động, thiết bị không cung cấp về máy chủ các dữ liệu cần thiết.

Không chỉ các hộ kinh doanh cá thể, ngay cả những xe hợp đồng của các đơn vị vận tải cũng vi phạm, không truyền dữ liệu về máy chủ gây không ít khó khăn cho cơ quan chức năng trong việc quản lý. Nhiều lúc để tránh việc bị các cơ quan chức năng phát hiện vi phạm, các lái xe tự ý tắt thiết bị giám sát khiến việc nắm được các xe đi đâu, làm gì, hoạt động thế nào, có vi phạm lỗi tốc độ hay không bị ảnh hưởng. Đơn cử như Công ty TNHH MTV Long Minh (thành phố Bắc Ninh) đã có 10 lần vi phạm không truyền dữ liệu giám sát về máy chủ trong tháng 10-2014. Đó là chưa kể khi phương tiện chạy dù, chạy chui còn dẫn đến môi trường cạnh tranh vận tải hành khách không lành mạnh, thất thu các khoản thuế, phí, đặc biệt là tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông.

Trao đổi với chúng tôi, ông Trần Mạnh Hòa, Trưởng phòng Quản lý Vận tải và ATGT (Sở GTVT tỉnh) khẳng định: Ngoài việc tăng cường phối hợp với lực lượng cảnh sát giao thông kiểm tra, xử lý các lỗi vi phạm, Sở Giao thông-Vận tải sẽ kiên quyết yêu cầu các chủ phương tiện thực hiện nghiêm quy định về lắp đặt, duy trì hoạt động của thiết bị GSHT; xử phạt, thu hồi và không cấp lại phù hiệu cho các đơn vị, cá nhân đã được nhắc nhở nhưng cố tình vi phạm.