Khuyến học ở dòng họ Nguyễn Đăng

Theo chân đồng chí cán bộ Văn hóa - Thông tin phường Khắc Niệm (thành phố Bắc Ninh), chúng tôi đến thăm dòng họ Nguyễn Đăng ở khu phố Đoài. Dòng họ được biết đến với truyền thống cách mạng, đoàn kết xây dựng đời sống ấm no, giàu mạnh và tích cực tham gia công tác xã hội, đẩy mạnh phong trào khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập tại địa phương.

Trong căn nhà thờ họ khang trang, ông Nguyễn Đăng Hậu, Chủ tịch Hội đồng gia tộc Nguyễn Đăng cùng các thành viên Ban Khuyến học - khuyến tài gia tộc đang gấp rút chuẩn bị những công việc cuối cùng cho buổi biểu dương, khen thưởng các cháu học sinh là con em của dòng họ có thành tích học tập xuất sắc năm học 2018 - 2019. Cẩn thận lật giở từng trang gia phả, ông Hậu cho biết: Cụ Thủy tổ khai sáng họ Nguyễn Đăng làng Ném Đoài có tên hiệu là Nguyễn Đăng Diệu, xuất thân từ vùng Thanh - Nghệ - Tĩnh, tìm đến vùng Kinh Bắc sinh cơ và lập nghiệp từ giữa thế kỷ XVIII với nghề thầy đồ dạy chữ nho cho người dân trong vùng. Trải qua 10 đời gây dựng, cùng với truyền thống của quê hương, các thế hệ dòng họ Nguyễn Đăng hăng hái đi theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc, cùng góp máu xương chiến đấu bảo vệ độc lập, tư do cho đất nước. Sau ngày Bắc – Nam thống nhất, dòng họ tiếp tục tham gia đóng góp vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Nhiều cá nhân của dòng họ đã tham gia giữ những chức vụ quan trọng trong bộ máy chính quyền, cơ quan, doanh nghiệp và được các cấp, các ngành khen thưởng, biểu dương. Tiêu biểu như ông Nguyễn Đăng Luận, Nguyên Tổng Giám đốc Tổng Công ty CP May Đáp Cầu được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhì; ông Nguyễn Đăng Bí được tặng thưởng Huân chương Kháng chiến hạng Nhì, Huân chương Lao động hạng Ba; ông Nguyễn Đăng Tác - Huân chương kháng chiến hạng Nhì… Đến nay, con cháu dòng họ Nguyễn Đăng hiện đang có khoảng hơn 400 hộ; trong đó sinh sống tập trung ở khu Đoài, phường Khắc Niệm (120 hộ với 418 nhân khẩu); còn lại ở Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh và Hải Phòng.  

Nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác khuyến học, khuyến tài, năm 2012, sau khi thành lập Hội đồng gia tộc dòng họ Nguyễn Đăng và ban hành Tộc ước, Hội đồng gia tộc đã quyết định thành lập Ban Khuyến học – Khuyến tài của dòng họ gồm 17 người do ông Nguyễn Đăng Luận làm Trưởng Ban và các chi trưởng làm thành viên. Ông Luận chia sẻ: “Trước đây, do kinh tế của phần đông các gia đình trong họ chưa khá giả, nên việc học tập của các cháu chưa được quan tâm nhiều, đó cũng là điều trăn trở của cá nhân tôi. Con cháu có học hành đến nơi đến chốn mới mong thành người, thành tài có ích cho gia đình và xã hội. Tôi đã cùng với các thành viên trong Hội đồng gia tộc đã họp bàn để thống nhất tìm mọi cách để khuấy động và thúc đẩy phong trào khuyến học khuyến tài.

Ban Khuyến học – Khuyến tài dòng họ Nguyễn Đăng chuẩn bị cho công tác biểu dương con em có thành tích trong năm học 2018 – 2019.

Với tôn chỉ mục đích là nhớ về nguồn cội, tri ân tổ tiên, khuyến học khuyến tài phát huy những giá trị truyền thống của dòng họ, trong tổng số 30 điều của Tộc ước (quy chế của dòng họ) đã dành riêng điều 25 quy định về công tác khuyến học khuyến tài. Hàng năm, các chi của dòng họ thường xuyên tuyên truyền về truyền thống hiếu học của các bậc cha ông để khích lệ con cháu, quản lý tốt việc học của con em ở nhà, phong trào học tập, đọc sách của các gia đình trong họ; chăm lo xây dựng, hướng nghiệp cho con cháu trong họ và xây dựng gia đình hiếu học; tổ chức vận động các hộ và các nhà tài trợ trong dòng họ đóng góp kinh phí để xây dựng Quỹ khuyến học. Do vậy, Quỹ thường xuyên duy trì và sử dụng vào việc tuyên dương, khen thưởng kịp thời cho các con cháu, nhằm động viên, khích lệ trong học tập, hỗ trợ các cháu có hoàn cảnh khó khăn tiếp tục học tập. Từ năm 2013 đến nay, tính riêng dòng họ Nguyễn Đăng tại khu Đoài có 276 cháu học sinh giỏi, đỗ đại học được biểu dương khen thưởng gần 30 triệu đồng. Số tiền trao thưởng tuy không lớn nhưng là nguồn động viên và góp phần “truyền lửa” cho phong trào học tập của dòng họ, tạo sợi dây gắn kết mọi người trong dòng tộc.

Nhờ sự quan tâm, khích lệ kịp thời từ dòng họ nên những năm qua, con cháu trong dòng họ Nguyễn Đăng chưa có ai thất học, bỏ học, thành tích học tập của các cháu và trình độ dân trí của dòng họ ngày càng được nâng cao. Đến nay, dòng họ có tổng số 116 người trình độ Đại học, 9 người trình độ trên Đại học và 30 cháu đang theo học tại các trường Đại học. Ông Nguyễn Đăng Luận, Trưởng Ban Khuyến học – Khuyến tài dòng họ khẳng định: Việc tổ chức buổi gặp mặt biểu dương, trao thưởng cho các cháu học sinh có thành tích xuất sắc trong học tập trước thềm năm học mới không chỉ động viên, khích lệ các cháu nỗ lực dành được những thành tích học tập tốt hơn nữa, mà còn ôn lại truyền thống hiếu học của dòng họ; đoàn kết học tập, tu dưỡng, rèn luyện trở thành người công dân có ích cho xã hội, xứng là những tộc nhân tiêu biểu.

Đánh giá về phong trào khuyến học của dòng họ Nguyễn Đăng, ông Nguyễn Thanh Đôn, Chủ tịch UBND phường Khắc Niệm chia sẻ: Nguyễn Đăng nhiều năm liền là dòng họ tiêu biểu của phường trong phong trào khuyến học, khuyến tài. Những kết quả thi đua khuyến học, khuyến tài của dòng họ giúp tăng thêm tình đoàn kết trong dòng họ, góp phần đẩy mạnh phong trào xây dựng gia đình hiếu học, dòng họ hiếu học ở địa phương.