Kỳ vọng mới cho ngành chăn nuôi

Trong vòng  hơn 100 năm qua kể từ khi được phát hiện, mặc dù có hơn 4.000 công trình nghiên cứu liên quan đến virus dịch tả lợn Châu Phi và phát triển vaccine của các nhà khoa học được công bố, tuy nhiên trên thế giới chưa có vaccine thương mại phòng bệnh này. Ngành chăn nuôi của Việt Nam và thế giới luôn đặt trong trạng thái “phấp phỏng” bởi dịch tả lợn Châu Phi có thể xuất hiện bất cứ lúc nào và gây bệnh, chết hàng loạt.

Tại Việt Nam, dịch tả lợn Châu Phi bùng phát từ năm 2019 đến nay đã gây tổn thất hơn 30.000 tỷ đồng, ảnh hưởng lớn sinh kế của trên 3,5 triệu hộ chăn nuôi, hàng trăm doanh nghiệp, tác động trực tiếp đến CPI và xuất khẩu sản phẩm sang các nước. Cụ thể, năm 2020, cả nước đã xảy ra 1.589 ổ dịch tái phát tại 307 huyện thuộc 50 tỉnh, thành phố, tổng số lợn tiêu hủy là 85.525 con, với tổng trọng lượng khoảng 4.276 tấn. Đến năm 2021 cả nước tiếp tục xảy ra 1.834 ổ bệnh dịch tại 53 tỉnh, thành phố, tổng số lợn tiêu hủy là  gần 112,1 nghìn con. Tỉnh Bắc Ninh, năm 2019, dịch tả lợn Châu Phi đã làm hơn 130 nghìn con lợn mắc bệnh, chết và buộc tiêu hủy, với tổng trọng lượng hơn 9.000 tấn, ước tính thiệt hại khoảng 400 tỷ đồng. Năm 2021 dịch xảy ra tại 503 hộ thuộc địa bàn 164 thôn, khu phố của 8 huyện, thành phố, làm 4.430 con lợn mắc bệnh, chết, buộc phải tiêu hủy, tổng trọng lượng gần 233 tấn. Đầu năm 2022 dịch tiếp tục diễn biến phức tạp ảnh hưởng khoảng 25% tổng đàn.
Chưa kịp hồi phục sau khi giá lợn hơi giảm sâu kỷ lục do ảnh hưởng của dịch COVID-19 thời gian vừa qua, thì người chăn nuôi lại tiếp tục đối mặt với tình trạng dịch tả lợn Châu Phi đang có nguy cơ bùng phát mạnh trở lại trong khi tổng đàn lợn có thể tăng cao trong thời gian tới. Đây là một “bài toán” rất hóc búa không chỉ của riêng Bắc Ninh mà còn là mối lo ngại lớn đặt ra với ngành chăn nuôi cả nước. Sau thời gian dài dịch bệnh hoành hành thì đến nay vấn đề tái đàn lợn tại Bắc Ninh vẫn đang phải tiếp tục thực hiện cùng với duy trì chăn nuôi an toàn sinh học bởi chưa chưa có thuốc, vaccine phòng bệnh.
 Đang nỗ lực đi tìm lời giải thì một tin vui lớn đến với người chăn nuôi, doanh nghiệp xuất khẩu thực phẩm trong cả nước. Sau hơn 3 năm nghiên cứu Việt Nam đã sản xuất thành công vaccine phòng dịch tả lợn Châu Phi. Đầu tháng 6 vừa qua, Bộ Nông nghiệp và PTNT công bố lưu hành vaccine thương mại NAVET-ASFVAC (của Công ty CP Thuốc thú y Trung ương- NAVETCO) phòng dịch tả lợn châu Phi, đã đưa Việt Nam đã trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới sản xuất được loại vaccine này. Đây là thông tin lạc quan trong bối cảnh dịch tả lợn Châu Phi đang diễn biến phức tạp, âm thầm lây lan tại nhiều địa phương và gây nhiều thiệt hại trong 3 năm qua, kể từ khi xâm nhập vào Việt Nam (từ năm 2019) mở ra kỳ vọng mới cho ngành chăn nuôi cả nước nói chung và Bắc Ninh nói riêng. Thành công trong việc nghiên cứu, sản xuất vaccine dịch tả lợn Châu Phi của NAVETCO đã góp phần quan trọng trong phòng, chống dịch bệnh, tạo điều kiện thuận lợi cho ngành chăn nuôi phát triển, bảo đảm nguồn cung thực phẩm cho tiêu dùng trong nước, có khả năng xuất khẩu vaccine mang dấu ấn thành tựu quốc tế. Đây là sự kiện lịch sử, ghi nhận nỗ lực của ngành Thú y, các doanh nghiệp, các nhà khoa học Việt Nam đã hợp tác hiệu quả với các nhà khoa học thế giới sản xuất thành công vaccine phòng bệnh dịch tả lợn Châu Phi “made in Viet Nam”.
Thành tựu này đối với người dân chăn nuôi trên cả nước, đặc biệt là các khu vực đã và đang bị dịch tả lợn Châu Phi hoành hành có ý nghĩa cực kỳ quan trọng. Hiện tại, thời gian ứng dụng vaccine rộng rãi, hiệu quả phòng bệnh trong thực tế và giá cả vaccine NAVET-ASFVAC là những mối quan tâm lớn nhất của người chăn nuôi. Trong thời gian chờ đợi vaccine đến tay người dân, các cơ quan chuyên môn khuyến cáo người chăn nuôi cần duy trì sự cẩn trọng trong khâu phòng dịch.