Làng nghề đón thời cơ mới

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 62 làng có nghề, thu hút và giải quyết việc làm cho hàng nghìn lao động ở khu vực nông thôn, góp phần thúc đẩy kinh tế phát triển và cải thiện đời sống nhân dân. Vì thế, chính sách xây dựng phát triển các ngành nghề, làng nghề cổ truyền và nghề mới là việc làm cần thiết trong định hướng phát triển kinh tế chung của tỉnh.

Mục tiêu của tỉnh phấn đấu đến năm 2010 có thêm từ 8- 10 làng nghề mới và năm 2015 từ 40- 50% các xã chưa có nghề (73 xã) ít nhất có một làng nghề tiểu thủ công nghiệp- dich vu seo vụ, đưa tổng số xã có làng nghề lên 64- 71 xã và đưa số làng có nghề lên 91-98 làng. Trong định hướng phát triển kinh tế nông thôn hiện nay, lĩnh vực TTCN - làng nghề được xem là thành phần cơ bản, đóng vai trò quan trọng. Giữa bối cảnh hội nhập và cạnh tranh, vị thế của làng nghề nói chung và làng nghề truyền thống nói riêng càng phải được nâng cao, bằng những chính sách, cơ chế phù hợp và sự năng động của chủ nhân ở mỗi làng nghề.

Chương trình phát triển nông thôn của tỉnh được thực hiện trên cơ sở những định hướng ấy, với chủ trương tiếp tục mở rộng việc đào tạo, nhân cấy nghề mới vào các vùng thuần nông, ưu tiên những vùng có diện tích đất nông nghiệp chuyển sang phát triển khu công nghiệp, đô thị; củng cố hỗ trợ làng nghề có điều kiện phát triển, xây dựng nhiều làng nghề mới, tiến tới xoá bỏ các xã trắng không có nghề sản xuất, dịch vụ phi nông nghiệp; từng bước hướng các hoạt động khuyến công hỗ trợ đầu tư chiều sâu, đổi mới trang thiết bị, nâng cao hiệu quả, giảm chi phí trung gian trong sản xuất công nghiệp.

Theo ông Tạ Đăng Đoan, Giám đốc Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp (Sở Công Thương) thì: “Việc khôi phục, phát triển làng nghề truyền thống, nhân cấy nghề và xây dựng làng nghề mới đã được triển khai theo hướng “rộng nhưng có chọn lọc”. Từ kết quả khảo sát, chọn ra những ngành nghề và làng nghề  có tiềm năng, lợi thế vượt trội để đầu tư, hỗ trợ... Bắc Ninh là tỉnh có nhiều nghề và làng nghề, nhưng quy mô, tiềm năng lại khác nhau, do vậy phải cân nhắc khi đầu tư xây dựng”. Bằng cách làm ấy, một số làng nghề  tưởng chừng bị mai một nhưng đã dần được khôi phục, như các làng nghề gốm Phù Lãng, đồng Đại Bái, tre trúc Xuân Lai… nhiều lĩnh vực nghề và làng nghề mới hình thành, như sản xuất vật liệu xây dựng, đan mây tre, dệt may, thêu ren, cơ khí nhỏ…

Đặc biệt, từ nguồn vốn chương trình mục tiêu, hiện có 3 xã được ưu tiên đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng để hình thành làng nghề  mới như: Tam Sơn (Từ Sơn), Trung Nghĩa (Yên Phong). Giang Sơn (Gia Bình). Tuy nhiên, để hệ thống làng nghề phát triển bền vững trong tình hình mới, cần sớm khắc phục những yếu kém về kết cấu hạ tầng, chủ yếu là giao thông vận tải và giải quyết mặt bằng ưu tiên cho sản xuất, kinh doanh, cụ thể là đối với các doanh nghiệp ở làng nghề, yêu cầu cấp bách nhất hiện nay là có đất làm mặt bằng sản xuất. Chị Nguyễn Thị Thinh, Chủ nhiệm HTX Toàn Phong, Giang Sơn (Gia Bình) tâm sự: “Việc xây dựng làng nghề và mở rộng xưởng sản xuất với chúng tôi là rất cần thiết, nhưng để có một mặt bằng thuận lợi quả là không dễ, bên cạnh đó vấn đề vốn cũng khiến cho các doanh nghiệp làng nghề, các hộ cá thể sản xuất gặp nhiều khó khăn...”.

Để xây dựng và phát triển nghề, làng nghề ở nông thôn trong tình hình mới, thiết nghĩ chính quyền các cấp cần có những chính sách hỗ trợ kịp thời, đặc biệt mặt bằng sản xuất, vấn đề vốn, nguồn nhân lực, thị trường… Đồng thời chỉ đạo các địa phương quy hoạch phát triển các điểm công nghiệp làng nghề tạo điều kiện cho sản xuất và khắc phục ô nhiễm môi trường. Làm được việc đó, làng nghề  sẽ có nhiều điều kiện để phát triển, tạo bước chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tăng thu nhập cho người lao động và góp phần thay đổi bộ mặt nông thôn mới trên địa bàn tỉnh.

Bài, ảnh: Nguyễn Hà