Lựa chọn phù hợp

Vào một đại học uy tín tốp đầu và phù hợp sở thích để ra trường có thể dễ dàng xin việc sẽ là mong muốn của đa số học sinh. Đây cũng là kỳ vọng của hầu hết các bậc phụ huynh đối với tương lai của con mình. Tuy nhiên, vào đại học có phải là con đường duy nhất để lập thân, lập nghiệp? Có nên chọn cho con học đại học bằng mọi giá rồi tính tiếp hay chọn học cao đẳng nghề phù hợp, dễ tìm kiếm việc làm? Đó là câu hỏi mà nhiều bậc phụ huynh quan tâm nhất lúc này.
Một số cho rằng xã hội ngày càng hiện đại, yêu cầu về học vấn ngày một cao, vì vậy cứ phải học đại học, sau đó làm gì thì làm. Chính vì vậy, không khó để gặp hiện tượng không ít sinh viên đại học sau khi ra trường chật vật mãi vẫn không tìm được việc làm phù hợp với ngành học của mình. Một số người đã phải cất tấm bằng Đại học đi để mưu sinh bằng nghề khác, người thì đi buôn bán, người thì xin vào làm công nhân ở các nhà máy với tấm bằng THPT.
Cũng có những người lựa chọn học nghề ngay từ đầu, vừa tiết kiệm thời gian, vừa tiết kiệm tiền bạc. Họ tìm đến các trường Cao đẳng nghề có liên kết với các doanh nghiệp để đào tạo theo nhu cầu thị trường, phù hợp với nhu cầu của doanh nghiệp. Vì vậy, đa phần học sinh ra trường có việc làm ngay.
Hơn chục năm trước, bạn tôi cũng đứng trước sự lựa chọn như vậy cho cậu con trai tên Long. Là cậu bé khá hoạt bát, vui vẻ và khỏe mạnh, tuy nhiên, việc học của Long chưa bao giờ mang lại sự hài lòng cho cha mẹ vì kết quả lúc nào cũng làng nhàng ở mức trung bình. Cha mẹ cậu dù hết lòng kèm cặp, uốn nắn, cho cậu đi học thêm thầy cô giỏi nhưng cũng chẳng khả quan. Cuối cấp 3, Long chủ động đề xuất xin được đi học nghề. Cha mẹ cậu vẫn muốn cho con đi học đại học cho bằng bạn, bằng bè nhưng cậu kiên quyết không chịu, khẳng định sẽ tự chịu trách nhiệm với lựa chọn của mình. Thảo luận mãi, cuối cùng cả gia đình thuận theo lựa chọn của Long, cho cậu vào học kỹ thuật điện tử của một trường Cao đẳng gần nhà. Không giỏi với những con chữ, những phép tính nhưng cậu lại khá hứng thú với các chi tiết, cấu kiện điện tử. Vừa tốt nghiệp, Long đã tìm được việc trong một công ty điện tử cách nhà chưa đến chục cây số. Tối đến cậu còn mày mò sửa chữa thiết bị điện tử tại nhà. Đi làm được mấy năm cậu đã tự mua được xe máy, còn tiết kiệm được một khoản kha khá chờ cưới vợ. Nhìn lại chặng đường đã qua, cha mẹ cậu cuối cùng cũng thấy hài lòng vì đã tôn trọng lựa chọn của con.
Cùng thời gian ấy, một người quen khác của tôi có cô con gái tên Thu, học hành thuộc dạng khá, ngay từ đầu đã đặt mục tiêu vào học Đại học. Tuy nhiên, điểm thi của Thu không đủ vào trường Đại học Ngoại ngữ như nguyện vọng. Cuối cùng, cháu lựa chọn học về chuyên ngành quản lý văn hóa ở một trường khác. Ra trường, Thu đi nhiều nơi tìm việc nhưng chỗ thì không trúng tuyển, chỗ trúng tuyển thì thu nhập quá thấp, không đủ sống. Trong thời gian chờ đợi công việc phù hợp, Thu  được một người chị giới thiệu tạm tham gia tiếp thị hàng hóa cho vài doanh nghiệp lớn. Làm một thời gian Thu thích ứng nhanh, bán được khá nhiều hàng. Dần dần Thu gắn bó chính thức với nghề này với mức thu nhập khá cao so mặt bằng chung vì thù lao được tính theo doanh số hàng hóa bán được. Giờ đây, Thu không còn ý định đi tìm công việc mới phù hợp với chuyên ngành được đào tạo. Nhiều người tiếc cho thời gian đi học đại học và cả kinh phí bỏ ra nhưng Thu quả quyết: “Cháu chưa bao giờ hối hận vì đã đi học đại học. Tuy cái bằng Đại học đó không dùng vào hồ sơ ứng tuyển cho vị trí công việc hiện tại nhưng những kiến thức được học ở trường đã giúp cháu khá nhiều trong giao tiếp, ứng xử với khách hàng. Đó là yếu tố quan trọng để cháu có thể giữ chân được nhiều khách hàng hơn những người khác”.
Cùng một đích đến sẽ có nhiều con đường khác nhau có thể đi. Không có một con đường nào phù hợp cho tất cả mọi người và cũng không có con đường nào chỉ dành cho một vài người. Liệu cơm gắp mắm, sáng suốt lựa chọn định hướng nghề nghiệp phù hợp với năng lực, sở trường và đam mê sẽ là chìa khóa giúp mỗi học sinh tìm được con đường đúng đắn để đến đích thành công.